فرار از موشک‌های کره‌شمالی

فرارو- آزمایش موشک میان‌قاره‌ای کره شمالی، دوباره بحث عملکرد سیستم‌های دفاع موشکی را داغ کرد. آیا کشورهایی مانند استرالیا برای رسیدن به فناوری دفاع موشکی تلاش خواهند کرد؟

به گزارش فرارو به نقل از نیوزویک، اما این سیستم‌ها چه هستند و چگونه کار می‌کنند؟ در مواجهه با یک حمله موشکی بالقوه چقدر مؤثر خواهند بود؟

سیستم‌های موشک ضد بالستیک چگونه کار می‌کنند؟

تمام سیستم‌های دفاع موشکی بالستیک دارای شبکه‌های ردیاب و رهگیر هستند. پس از تشخیص پرتاب موشک بالستیک، رادارها مسیر موشک را دنبال می‌کنند و موشک دفاعی شلیک می‌شود. دیگر رهگیرها نیز آماده می‌شوند تا در صورت به هدف نخوردن موشک اول، پرتاب شوند.

به این استراتژی "Shoot-Look-Shoot” می‌گویند که با استراتژی "اشباع" در تضاد است. در استراتژی اشباع چندین موشک رهگیر پرتاب می‌شوند تا یک کدام به هدف بخورد.

سیستم‌های ضد موشکی جدید از رهگیرهایی استفاده می‌کنند که دارای کلاهک‌های غیر انفجاری هستند و به‌گونه‌ای طراحی‌ شده‌اند که تنها با برخورد با موشک بالستیک آن را منهدم کنند.

تمام سیستم‌های ذکر شده باید باهم کار کنند. به‌ گونه‌ای طراحی‌ شده‌اند تا بتوانند موشک‌های بالستیک را در طول مسیر پرواز هدف قرار دهند. می‌توانند به‌طور مستقل هم عمل کنند، اما تأثیرگذاری کمتری خواهند داشت.

سیستم‌های ضد موشکی در منطقه

ایالات‌متحده و متحدانش در آسیا و اقیانوس آرام، چندین سیستم ضد موشک بالستیک دارند. اگر احتمالِ اندکِ حمله موشکی کره شمالی به حقیقت پیوندد، از این سیستم‌های دفاعی استفاده خواهد شد.

"سامانه ضد موشکی تاد" اولین و برجسته‌ترین سامانه موشکی ضد بالستیک است که آمریکا آن را در کره جنوبی مستقر کرده است. "تاد" طراحی‌شده تا در فاز نهایی پرواز موشک بالستیک آن را منهدم کند؛ یعنی زمانی که موشک بالستیک دوباره وارد اتمسفر می‌شود تا به هدف بزند.

دومین سیستم دفاعی "ام‌آی‌ام-۱۰۴پاتریوت" است که برای شلیک در آخرین فاز پرواز موشک طراحی‌شده؛ یعنی پس از ورود مجدد موشک به اتمسفر زمین. این سیستم دفاعی توسط نیروی زمینی ارتش آمریکا و همچنین ژاپن استفاده می‌شود.

شاید مؤثرترین سیستم دفاعیِ موجود در منطقه "سپر دفاع موشکی" باشد که بر روی رهگیرهای آمریکا و ژاپن نصب شده است. این سیستم برای هدف قرار دادنِ موشک در اواسط فاز پرواز طراحی‌شده است؛ یعنی زمانی که موشک از جو زمین خارج شده و دارد به سمت هدف انتقال مسیر می‌دهد.

نقطه اشتراک تمام این سیستم‌ها این است که برای دفاع در برابر جنگ‌افزارهای هسته‌ای نصب شده روی موشک‌ها بالستیک کوتاه، متوسط و میان برد ساخته‌شده‌اند. موشک‌های هسته‌ای میان‌قاره‌ای که اخیراً توسط کره شمالی آزمایش شد، در ارتفاع بالا و با سرعت زیاد پرواز می‌کند و سیستم‌های دفاعی موجود به پایش نمی‌رسند.

"سپر دفاع موشکی" اندک توانایی‌هایی برای مقابله با موشک‌های بالستیک میان‌قاره‌ای دارد. در سال 2008 برای سرنگون کردن یک ماهواره جاسوسی از آن استفاده شد، اما هرگز در برابر یک موشک بالستیک میان‌قاره‌ای آزمایش نشده است.

تنها سیستمی که به‌طور ویژه برای شلیک به موشک‌های بالستیک میان‌قاره‌ای طراحی‌شده، سیستم دفاعی "GMD” است. البته این سیستم در دوره آزمایش نقاط ضعف زیادی داشت. تا پایان سال 2017، تنها 44 رهگیر روی آن مستقر خواهند شد.

این سیستم‌ها تا چه اندازه مؤثرند ؟

هیچ یک از این سیستم‌ها 100 درصد مؤثر نیستند و اکثر آن‌ها در تست مشکل داشتند. "سپر دفاع موشکی" از 42 تست، در 35 مورد موفق شد. اما GMD از 18 تست تنها در 10 مورد موفق بود.

آزمایش‌های دفاع موشکی در شرایط مطلوب صورت می‌گیرند و منطقی است که تصور کنیم در شرایط واقعی میزان موفقیتشان کمتر خواهد بود.

مشکل اصلی موشک‌های میان‌قاره‌ای هستند. این نوع موشک می‌تواند تا اندکی فراتر از "مدار نزدیک زمین" ارتفاع بگیرند. موشک‌هایی که در مسیر دوربرد شلیک شدند، تا ارتفاع 745 مایل بالا رفتند. موشکی که کره شمالی اخیراً آزمایش کرد، بیش از1500 مایل ارتفاع گرفت. برای درک بهتر و مقایسه این ارتفاع می‌توان ایستگاه فضایی بین‌المللی را مثال زد که در ارتفاع 250 مایلی قرار دارد.

اما ارتفاع موشک‌های میان‌قاره‌ای تنها بخشی از مشکل است. یکی از چالش‌های عمده در مواجهه با این موشک‌ها سرعت بسیار بالایی است که در مرحله پایانی می‌گیرند. معمولاً به 20 برابر سرعت صوت می‌رسند.

سیستم دفاع ضد بالستیک را این‌گونه تشبیه می‌کنند: انگار بخواهی گلوله‌ای شلیک‌شده در هوا را با گلوله‌ی دیگری بزنی. اما در واقعیت از این هم سخت‌تر است.

برای مثال، فشنگ "300 Winchester Magnum” می‌تواند پس از شلیک به‌سرعت 2950 فوت در ثانیه برسد. این یعنی می‌تواند 2000 مایل در ساعت را طی کند که 2.62 برابرِ سرعت صوت است. موشک بالستیک میان‌قاره‌ای می‌تواند تقریباً به هشت برابر این سرعت برسد. بنابراین هیچ روش مطمئن دفاعی در برابر این موشک وجود ندارد.

اما این مسئله برای کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی مشکل‌ساز نیست. زیرا موشک‌هایی که کره شمالی علیه آن‌ها استفاده کند کوتاه- برد خواهند بود که سیستم‌های ضد موشکی موجود آن‌ها را به‌خوبی خنثی خواهند کرد.

اما دیگر کشورها باید توجه داشته باشند که سیستم‌های دفاعی موجود توانایی مقابله با موشک‌های میان‌قاره‌ای را ندارند. مثلاً استرالیا را در نظر بگیرید: تنها موشکی که می‌تواند از کره شمالی به استرالیا برسد، موشک بالستیک میان‌قاره‌ای است. بنابراین حتی اگر استرالیا تصمیم بگیرد درزمینهٔ دفاع موشکی سرمایه‌گذاری کند، باز هم در برابر حمله موشکی کره شمالی شکست خواهد خورد.

منبع: نیوزویک

ترجمه: گلناز یغمایی