شکست قفل دلواپسان

وزیر نفت وعده داده تا آخر دولت یازدهم حداقل یک قرارداد نفتی با یکی از غول‌های نفتی جهان منعقد کند، آن‌هم با قراردادهای نوع جدید که حدود یک‌سال‌ونیم بر سر آن جدل بود و دلواپسان از آن به‌عنوان ابزاری یاد کرده بودند که امنیت ملی کشور را خدشه‌دار می‌کند.

به گزارش شرق، هرچند به این قراردادها از سوی برخی از کارشناسان غیردلواپس هم نقد وارد شده، اما به نظر می‌رسد آغاز به کار با این قراردادها می‌تواند حداقل از عدم‌النفع‌بودن ایران در مقابل کشورهای همسایه در میادین مشترک جلوگیری کند.

‌احتمال امضای قرارداد با ٤ غول نفتی
چندی پیش وزیر نفت ایران در گفت‌وگو با رویترز، اظهار امیدواری کرد، ایران بتواند امسال با شرکت توتال فرانسه، لوک‌اویل روسیه، مرسک دانمارک و احتمالا پرتامینای اندونزی، قرارداد امضا کند.

این سخنان از زبان وزیر نفت در کنار صحبت اخیر او درباره برگزاری مناقصات نفتی، نشان از آن دارد که امضای این قراردادها به‌جد در دستور کار دولت قرار دارد. به گفته زنگنه، اکنون حتی مناقصه برای توسعه میدان آزادگان عملا در حال اجراست.

وزیر نفت دراین‌باره می‌گوید: از شرکت‌های بین‌المللی و صاحب فناوری درخواست کرده بودیم که پیشنهادات خود درباره توسعه میدان‌های نفتی را ارائه کنند.  بیژن زنگنه با بیان اینکه از شرکت‌ها درخواست کرده بودیم که به ما پیشنهاد بدهند، می‌افزاید: مذاکره با شرکت‌های دیگر نیز در قالب مناقصات محدود در حال انجام است.

‌امضای نخستین قرارداد جدید نفتی تا پایان دولت یازدهم
وزیر نفت در پاسخ به این سؤال که تا پیش از پایان کار دولت یازدهم، آیا نخستین قرارداد جدید امضا می‌شود؟ بیان کرد: «ان‌شاءالله بسته می‌شود».

همچنین زنگنه در مصاحبه‌ای با رویترز گفته است که ایران در نظر دارد در پنج سال آینده ظرفیت تولید نفت ایران را یک‌چهارم افزایش بدهد و این افزایش با قراردادهای جدید بین‌المللی امکان‌پذیر است.

به گزارش خبرگزاری‌ها، توسعه میدان‌های جدید و افزایش برداشت از میادین مشترک، به ایران این امکان را می‌دهد که سومین کشور تولید‌کننده نفت، تولید نفت خود را تا پنج میلیون بشکه در روز افزایش دهد که این رقم پنج درصد از تولید جهانی نفت است. ایران هم‌اکنون چهار میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کند.

قرار است ظرفیت تولید گاز فراوری‌شده هم تا یک‌ میلیون مترمکعب افزایش یابد که با این افزایش، تولید گاز ایران به ٦٠٠‌ هزار مترمکعب می‌رسد.

‌قدرت‌های جهانی، پیام انتخابات ایران را شنیدند
زنگنه در جریان نشست اعضای صادرکننده نفت در وین به رويترز مصاحبه می‌گوید: «انتخابات اخیر ایران یک مرحله مهم بود، به این دلیل که مردم در این انتخابات به تعامل با جهان رأی مثبت دادند».

او می‌افزاید: «من امیدوارم که این پیام مثبت خصوصا از سوی قدرت‌های بزرگ جهان درک شده باشد». او گفته است که این همچنین پیام روشنی به ایالات متحده آمریکاست که اخیرا دوباره تحریم‌های ١٩٧٩ زمان انقلاب ایران را برقرار کرده است.

دیگر زمان برخورد با ایران نیست
اشاره زنگنه به تحریم‌های بازدارنده‌ای است که اخیرا از سوی دونالد ترامپ علیه ایران وضع شده است. «این (انتخابات ایران) پیام بسیار روشنی به جهان است، بیش از ٦٥ درصد از جوانان ایرانی و طبقه متوسط و دانشجویان دانشگاه این پیام را داده‌اند. من امیدوارم که جهان این تغییر مثبت را دریافت کرده باشد». زنگنه می‌گوید ایران امیدوار است قراردادهای جدیدی را امسال با توتال فرانسه، لوک‌اویل روسیه، مرسک دانمارک و پترومینای اندونزی به امضا برساند.

گفت‌وگو‌ها درباره توسعه میادین جنوب آزادگان، یادآوران، غرب کارون، منصوری و آب تیمور و همچنین لایه نفتی میدان گازی پارس جنوبی خواهد بود. او می‌گوید این افزایش ظرفیت‌ها بر همکاری ایران با اوپک تأثیری نمی‌گذارد. روز سه‌شنبه اعضای اوپک برای توقف تولید به مدت ٩ ماه دیگر در جهت کاهش عرضه جهانی به توافق رسیدند. زنگنه می‌گوید که تصمیم اعضای اوپک، تصمیمی کوتاه‌مدت است و برنامه ایران برای افزایش ظرفیت تولید یک بخش از برنامه بلندمدت این کشور است.

رقابت ایران با عربستان‌سعودی در جریان نشست‌های قبلی اوپک بسیار تنش‌زا بوده، بااین‌حال زنگنه می‌گوید که او خیلی شگفت‌زده است که یک همکاری خوب بین اعضای اوپک شکل گرفته و این همکاری با غیراوپکی‌ها مثل روسیه برای فریزکردن تولید نفت تکمیل شده است.  زنگنه می‌گوید: «من فکر می‌کنم که این اولین‌بار است که ما نشست بدون بحث‌وجدلی را داشته‌ایم. من حدود ٢٠سال است که در اوپک هستم، این اولین‌بار است که شاهد توافق صددرصدی بین اوپک و غیراوپک هستم».

‌میدان آزادگان، لیدر میادین برای امضای قراردادهای IPC
این وعده زنگنه در صورت عملی‌شدن، میدان آزادگان را در جایگاه لیدر میادین نفتی ایران برای امضای قرارداد با غول‌های نفتی جهان در قالب قراردادهای IPC، قرار می‌دهد. میدان آزادگان بزرگ‌ترین میدان نفتی ایران به‌شمار می‌رود که با کشور عراق مشترک است. قرار بود شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی) مرحله نخست توسعه میدان آزادگان جنوبی را انجام دهد، اما به دلیل تأخیر چندساله و ناتوانی در اجرای طرح، این شرکت چینی پس از اولتیماتوم وزارت نفت از آزادگان جنوبی اخراج شد. البته این شرکت همچنان توسعه میدان آزادگان شمالی را عهده‌دار است.

پس از اخراج چینی‌ها از این میدان، توسعه آزادگان جنوبی برعهده شرکت‌های ایرانی قرار گرفت؛ هرچند پس از واگذاری این میدان به شرکت‌های ایرانی، توسعه این میدان شتاب گرفت؛ اما به دلیل فناوری پایین، میزان برداشت نفت از آزادگان جنوبی نزدیک به شش درصد است. این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد در صورت استفاده از فناوری‌های جدید ضریب برداشت به بیش از ٢٠ درصد افزایش خواهد یافت.

وزارت نفت پیش‌تر اعلام کرد میدان آزادگان جزء نخستین میدان‌هایی است که برای آن، مناقصه بین‌المللی برگزار می‌شود. پیش‌ازاین وزارت نفت با شماری از شرکت‌های بین‌المللی ازجمله توتال (فرانسه)، شل (هلند-انگلیس) و پتروناس (مالزی) برای توسعه این میدان نفتی موافقت‌نامه و تفاهم‌نامه‌هایی را امضا کرده است.

میدان نفتی آزادگان جنوبی با چهار لایه سروک، فهلیان، کژدمی و گدوان، یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های نفتی ایران است که بخش عمده نفت آن از لایه سروک استخراج می‎شود و از نوع سنگین است. درجه API نفت ازجمله عوامل تأثیرگذار در تعیین ضریب بازیافت تولید اولیه مخزن است؛ به‎طوری‌که ضریب بازیافت نفت در میدان‎هایی که نفت سبک دارند، به‎ طور معمول بالاتر است.

ضریب بازیافت نفت میدان آزادگان جنوبی براساس مطالعات پیشین، حدود پنج تا شش درصد است که انتظار می‌رود با اجرای طرح توسعه این میدان در قالب الگوی جدید قراردادهای نفتی، این مقدار به بیش از ١٥ درصد برسد.

شرکت ملی نفت ایران مطالعه میدان آزادگان جنوبی را در چارچوب امضای تفاهم‌نامه‌های همکاری (MOU) به شرکت‌های اینپکس ژاپن، توتال فرانسه، شرکت انگلیسی-هلندی شل و پتروناس مالزی و تنکو سپرده است.

زنگنه به‌تازگی در مراسم امضای قرارداد ساخت لوله‌های CRA میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم شرکت‎های توباچک (TUBACEX) اسپانیا و شرکت فولاد اصفهان اعلام کرده بود: سیاست‌های حوزه صنعت نفت در دولت دوازدهم استمرار سیاست‌های دولت یازدهم خواهد بود که با شدت، قدرت و استحکام بیشتر ادامه می‌یابد و براساس‌آن برای تحقق اهداف توسعه با دنیا تعامل خواهیم داشت.