باوند: شاید اتفاقات کوچکی در خاورمیانه روی دهد

هرمیداس باوند در روزنامه شهروند نوشت: صحبت از این‌که در دوران ریاست‌جمهوری جدید آمریکا چه اتفاقی برای منطقه خاورمیانه خواهد افتاد، کمی دشوار است. در هر حال همه افراد و گروه‌هایی که به هردو طرف در جبهه سوریه کمک می‌کردند، به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه این وضع جز ویرانی و سردرگمی، حاصلی نخواهد داشت. آنها به این نتیجه رسیده‌اند که مسأله سوریه، راه حل سیاسی و دیپلماتیک دارد که پیش از انتخاب ترامپ نیز در پیش گرفته شده است.

به نظر نمی‌رسد که ترامپ، خصوصا تا ماه ژانویه که نقل و انتقالات رئیس‌جمهوری جدید صورت می‌گیرد، اقدام خاصی را انجام دهد. بحران افغانستان، عراق و یمن نیز از مسائل دیگر منطقه است که به نحوی به شرایط آمریکا بستگی دارد. حملات هوایی عربستان به یمن، حتی در دولت اوباما نیز محکوم شده است، بنابراین به نظر نمی‌رسد دولت جدید آمریکا هم خواهان ادامه و استمرار این وضع باشد.

حتی اروپایی‌هایی که مخالف اسد بوده‌اند نیز به این نتیجه رسیدند که مسأله‌ای مثل سوریه، بسیار پیچیده و دشوار است و گمان می‌کنند که با فروریختن دولت بشار اسد، نظام او فرو می‌ریزد و ممکن است که داعش جای او را بگیرد، بنابراین حتی کشورهایی مثل ترکیه نیز در این میان، تغییر رویه داده‌اند. بنابراین شاید تنها تعدیلات کوچکی در خاورمیانه روی دهد، مثل این‌که نیروهای آمریکا را از عراق خارج کند و در مسأله سوریه نیز دخالت نکند.

ترامپ سابقه سیاسی ندارد و چنین کسی، اگر در مسائل پیچیده منطقه تصمیمی متفاوت بگیرد، به راحتی می‌تواند دچار مشکلات و اشتباهاتی شود؛ همان‌طور که کلینتون را با سابقه چندین‌ساله سیاسی، به راحتی در مسأله لیبی مورد انتقادهای شدیدی قرار دادند.

در مورد ایران و مسأله برجام نیز گمان نمی‌کنم اتفاق خاصی بیفتد. این قرارداد، تفاهمی بوده است میان ایران با ٥ عضو دایمی شورای امنیت و مورد تأیید کامل این شورا بوده است. براساس کنوانسیون جانشینی دولت‌ها، هر دولتی متعهد به تعهداتی است که دولت قبلی در مجامع بین‌المللی داشته است.

بنابراین، نمی‌توان بر شعارهای دوره انتخابات که فرض آن بر جذب آرای رأی‌دهندگان است، استناد کرد. البته در جاهای دیگر مثل حقوق بشر می‌توانند موانعی را برای ایران به‌وجود بیاورند که آن بستگی به اوضاع و احوال و منافع آمریکایی‌ها دارد.