تغییر چشمگیری در روابط تهران واشنگتن رخ نخواهد داد. شاید کورسویی از تنش زدایی به وجود آید.
دکتر وحید غروی، مدرس دانشکده روابط بین الملل وزارت خارجه در گفتگو با خبرآنلاین، از پیامدهای انتخابات آمریکا، انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید و تأثیر آن بر خاورمیانه گفت.
دکتر غروی در مورد سیاستهای خاورمیانه ای آمریکا با انتخاب رئیس جمهور جدید گفت: مهمترین و اصلی ترین مسأله خاورمیانه و فلسطین است. این دو پرونده ای است که از قرن بیستم به قرن بیست و یکم انتقال پیدا کرده است. موضوعی است که از لحاظ مدت بحران و حل نشدن آن به یک بحران تاریخی تبدیل شده است که در دنیا نظیر آن اتفاق نیفتاده است. جیمی کارتر برای حل این بحران خیلی تلاش نمود تا در دوران ریاست جمهوری خود این بحران را به گفته خود حل کند. وی کنفرانس کمپ دیوید را راه اندازی کرد و انورالسادات رئیس جمهور مصر را با اسحاق رابین نخست وزیر اسرائیل کنار هم آورد انها را با یکدیگر آشتی داد. که بعدها به معاهده کمپ دیوید معروف شد.
غروی اظهار داشت: بنابراین یکی از مهمترین اقدامات رئیس جمهور آمریکا بررسی مسأله فلسطین و حل کردن آن بر مبنای نظر دولت اسرائیل است. آمریکا سعی دارد که خود حل کننده این بحران باشد. زیرا آمریکایی ها در دهه های گذشته اجازه ندادند که کشورهای اروپایی و حتی اتحادیه اروپا، این پرونده را در دست بگیرند. در گذشته به شوروی اجازه مداخله نمی داد. هم اکنون نیز آمریکا خواستار دخالت روسیه در مسأله فلسطین نیست.
این مدرس دانشگاه در مورد بحران سوریه و سیاست آینده آمریکا افزود: مسأله بعدی مبارزه با تروریسم و گروههای تکفیری شامل بحران سوریه وعراق است. در حال حاضر نیز اقدامات سنگینی در موصل و حلب علیه تروریست ها انجام می شود. موضوع مهم در این قضیه این است. اگر به بقیه مسائل مانند لبنان، وضعیت داخلی مصر کاری نداشته باشیم دو پرونده مهم برای امریکایی ها مسأله فلسطین، سوریه وعراق است. در کنفرانس اسلو بحران فلسطین مورد بررسی قرار گرفت و طرحی تصویب شد که مورد قبول همه طرف ها قرار گرفت ولی با تغییر دولت دراسرائیل تند رو ها روی کار آمدند و این راه حل را نمی پذیرند و حتی وجود یک دولت کوچک فلسطینی پشت دیوارهای آهنین اسرائیل را نمی پذیرند.
غروی در ادامه در مورد سیاستهای احتمالی ترامپ اظهار داشت: آقای ترامپ، با توجه به سیاستهایی که جمهوری خواهان در خاورمیانه دارند و نیز دیدگاه و خواستگاه طبقاتی ترامپ به عنوان یک میلیاردر، اقتصاد و تجارت برای او در اولویت قرار خواهد داشت. وی در اظهارات خود گفته بود که چه معنی دارد که ایالات متحده انقدر هزینه در خاورمیانه بکند تا با بحران مالی مواجه شود. ترامپ گفت که عربستان باید همه هزینه ها را تقبل کند زیرا این کشور است که باعث نا امنی و شکل گیری تروریسم در منطقه شده است.
به همین دلیل برخی از سیاسیون ما در داخل کشور علاقه به روی کار آمدن وی به خاطر سیاستهای خاورمیانه ای اش دارند و برخی دیگر بر این باورند که رفتن او به کاخ سفید در نهایت باعث زوال آمریکا خواهد شد. به نوعی سیاسیون ما از سیاستهای کلینتون در مسائل خاورمیانه وحشت دارند و می گویند که درست است که ترامپ گاهی حرفهای تندی علیه ایران می زند ولی معتقدند که ترامپ درصدد تجارت و روابط اقتصادی و برطرف کردن مشکل آمریکایی ها و کسری موازنه پرداخت های آمریکا است و معتقدند اگر وی با روسیه کنار بیاید حجم زیادی از بحران کاسته خواهد شد. شخص ترامپ نیز در وعده های خود خیلی از حل بحران خاورمیانه سخن به میان آورده است و گفته است که نمی گذارم که پول مالیات دهندگان آمریکا صرف هزینه های جنگ در خاورمیانه شود.
وحید غروی در مورد چشم انداز روابط ایران و آمریکا را با توجه به انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور افزود: البته باتوجه به اینکه هدف ترامپ این است که منافع تجاری آمریکا را به سطح بالایی برساند، اگر ایران هم بخواهد در این فعالیت ها شرکت و در مسایل منطقه ای با آمریکا همکاری کند شاید کورسویی از تنش زدایی وجود داشته باشد که البته به این زودی محقق نخواهد شد. باید مدتی سپری شود و ببینیم تا کنگره که اکثرا جمهوری خواه هستند با سیاستهای ترامپ چه خواهند کرد. همان جمهوری خواهانی که عده ای زیادی از آنان دست از حمایت آقای ترامپ کشیده اند. این یک اتفاق مهم در پانصد سال تاریخ آمریکاست که برخی از رجال جمهوری خواه از نامزد خودشان حمایت نمی کنند. وحشت زیادی از تبلیغات و صحبتهای آقای ترامپ دارند و ترس از این دارند که به حیثیت بین المللی آمریکا لطمه وارد شود.
غروی در آخر افزود: در مجموع معتقدم که تغییر چشمگیری در روابط ایران و آمریکا رخ نخواهد داد. آقای اوباما تلاشهایی در این زمینه انجام داد و خواهان برطرف شدن تنش میان واشنگتن و تهران بود. البته امتیازهایی هم داد به این شکل که در بازی های خاورمیانه عربستان را کنار گذاشت و به ایران میل نشان داد. در جریان مذاکرات برجام عربستان بسیار ناراحت و عصبانی بود که هنوز هم این دلخوری باقی است. به هر حال در آن مقطع سیاست ایران به گونه ای بود که باب گفتگو و تنش زدایی میان ایران و آمریکا باز نشد.
