فصلنامه «تاریخ اسلام» در ایستگاه ۶۶

شماره ۶۶ فصلنامه علمی-پژوهشی «تاریخ اسلام» به صاحب‌امتیازی دانشگاه باقرالعلوم(ع) منتشر شد.

به گزارش ایکنا، دانشگاه باقر العلوم(ع) شماره ۶۶ فصلنامه‌ علمی-پژوهشی تاریخ اسلام را منتشر کرد. مدیر مسئول این نشریه دکتر شمس‌الله مریجی است.

در این شماره از فصلنامه «تاریخ اسلام» عناوین ذیل منتشر شده: «نقشِ «موضوع» در روشن ساختن مفهومِ «متنِ تاريخ نگارانه»» نوشته امير آغايلی، ابوالحسن فياض‌انوش، مصطفی پيرمراديان، «تحليل خطبه فدكيه بر اساس نظريه كنش گفتاری» نگاشته مهدی داودآبادی‌فراهانی، «چالش‌های انديشه‌ای و اقتصادی شيعيان در عصر امام باقر(ع)» اثری از سيدقاسم رزاقی‌موسوی، «رفتارشناسی خواص مكتب خلفا در مواجهه با حق خلافت اهل بيت(ع) در سده‌های نخستين اسلامی» تالیف رحيم امرايی، «جايگاه سياسی امارت در هم‌گرايی جامعه و حكومت ايرانی در دوره اسلامی» نوشته سيد ابوالفضل‌رضوی، هوشنگ خسروبيگی، علی سليمانی، «سياست‌های مذهبی و وضعيت علمی و آموزشی شامات(از اتابكان زنگی تا پايان مماليك)» نگاشته حسين ايزدی، شهناز كريم‌زاده‌سورشجانی، «در تكاپوی تاسيس حكومت دينی: بررسی تاريخی زمينه‌ها و دلايل برآمدن و براندازی نهضت دارالارقم در مالزی» کاری از علی محمد‌طرفداری.
نقشِ «موضوع» در روشن ساختن مفهومِ «متنِ تاريخ نگارانه»

در چکیده مقاله امیر آغایلی می‌خوانیم: نبود تصويری روشن از چيستی «متنِ تاريخ‌نگارانه»، مفهوم‌سازی و نظريه‌پردازی در حوزه مطالعاتِ نظری، دانش تاريخ را با دشواری‌هايی روبه رو ساخته است. اين دشواری‌ تا تشخيص مصاديق متن تاريخ‌نگارانه از سوی پژوهشگران حوزه تاريخ‌تاريخ نگاری دامن گسترانده است. بر اساس يافته‌های اين مقاله، «رخداد تاريخی» را می‌توان فصل مشترك موضوعات اين دسته از متون و عنصر بنيادی متون تاريخ‌نگارانه و ملاك تشخيص مصاديق برشمرد. بر اساس تعريفی كه از «رخداد تاريخی» در متن مقاله ارائه شده است، موضوعاتِ متوني همچون طبقات، سفرنامه، زندگي‌نامه، انساب و مزارات يك موضوع غيرتاريخی است و در نتيجه، ماهيتِ اين آثار، متفاوت از ماهيت متون تاريخ‌نگارانه ارزيابی شده است.

تحليل خطبه فدكيه بر اساس نظريه كنش گفتاری
نویسندگان مقاله «تحليل خطبه فدكيه بر اساس نظريه كنش گفتاری» در چکیده نوشته‌اند که خطبه فدكيه به عنوان يك ارتباط زبانی تحقق يافته در بافت و زمينه تاريخی مشخص، يكي از گفتمان‌های سياسی، اجتماعی و فرهنگي پس از رحلت پيامبر اعظم(ص) را تشكيل می‌دهد. اين جستار كه به تحليل متن خطبه فدكيه بر اساس نظريه كنش گفتاری پرداخته، به اين نتيجه رسيده است كه كنش‌های اعلامی و بيانی بيش از ديگر كنش‌ها در اين خطبه به چشم می‌خورد و با توجه به بافت پيرامونی ايراد اين خطبه و زمينه‌های تاريخی آن، اين فراوانی را می‌توان بدين معنا گرفت كه حضرت فاطمه(س) پس از رحلت پيامبر(ص) در صدد احيای سنت وی و تبيين احكام و دستورات اسلام بوده است.

گفتنی است این شماره از فصلنامه مربوط به دوره تابستان ۹۵ بوده و در ۲۲۶ صفحه منتشر شده است.