نوتلابار، بی«نوتلا» و بی‌«بار»

در تهران طی یک سال اخیر، مغازه‌های دو نبش یا کوچکی متولد شدند که در بازار پر سود اغذیه و خوراکی‌ها، ایده جدیدی به‌حساب می‌آمد و خیلی زود تعداد شعب آن در تهران و شهرستان‌ها زیاد شد و تب آن بالا گرفت.

روزنامه وقایع اتفاقیه نوشت: نوتلابار‌ها یا نوتلالند‌ها، فروشگاه‌هایی هستند که خوراکی‌ها، انواع بستنی‌ها، دسر‌ها و کیک‌هایی با ترکیب اصلی شکلات محبوب جهانی، یعنی نوتلا سرو می‌کردند و به مشتری‌ها ارائه می‌دادند.

کم‌کم صفحات فضای مجازی پر شد از عکس‌های شخصی استقبال کسانی که طعم این دسرها بر کامشان نشسته بود و بر همین اساس بازار نوتلابارها گرم شد اما در اوایل تیر، نامه‌ای از سوی غلامعلی حداد‌عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، آب ‌سردی بر بازار گرم نوتلابارها ریخت. غلامعلی حداد‌عادل در نامه‌ای به بالاترین مقام نیروی انتظامی یعنی سردار حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی کل کشور، نوشت: «متأسفانه اخیرا اماکنی با عنوان«نوتلابار» در سطح شهر تهران گسترش یافته است.

در این مغازه‌ها شکلات را همراه با نان خاصی (کرپ) عرضه می‌کنند و علاوه‌برآن ممکن است بستنی و از این قبیل مواد خوراکی نیز عرضه شود. این نام را از نام تجاری محصولی با عنوان «نوتلابار»گرفته‌اند. پیشنهاد فرهنگستان برای این مغازه‌ها «نان داغ، شکلات داغ» است، که چنانچه صاحبان آنها موافق باشند، می‌تواند به‌جای نوتلابار به‌کار رود.

به‌هرحال، نام‌گذاری این مغازه‌ها مغایر با قانون ممنوعیت به‌کارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه است و لازم است تغییر یابد. تقاضا دارد دستور فرمایید رسیدگی شود.»

حالا بعد از گذشت کمتر از یک‌ماه از نامه نگاری‌های حداد‌عادل، تابلوهای نوتلابارهای تهران به‌طور کلی جمع شده است و کسبه این فروشگاه‌ها می‌گویند، «بی‌دلیل، نان ما آجر شده است.»

مانند روزبه یکی از صاحبان نوتلابار در مرکز شهر تهران که می‌گوید، از زمانی که این نامه آقای حداد‌عادل آمد، تن من لرزید. «همیشه در کار دنبال ایده‌های خلاقه بودم، اما به‌دلیل اینکه کارمند شرکت برق بودم نمی‌توانستم کار و کاسبی خوبی راه بندازم، آخرش پارسال دل به دریا زدم و حدود صد میلیون از سرمایه خودم و پدرزنم را در این کار زدم. حدود 70 میلیون تومان پول رهن مغازه دادم، 15 میلیون خرج دکور کردم و حدودا ماهی 9 میلیون اجاره می‌دهم، از وقتی این نامه آقای حداد را دیدم، تن‌ من لرزید و حالا اگر مردم دیگر به مغازه من نیایند، شرمنده زن و بچه و خانواده‌ام می‌شوم و سرمایه‌ام به باد می‌رود.»

مغازه‌داران نوتلابار می‌گویند از دو هفته قبل، پلیس اماکن به تک‌تک نوتلابارهای تهران اخطار تعویض تابلو داده بود و تأکید کرده که در هیچ‌جای مغازه نباید اسمی از نوتلا یا اسامی شبیه یا ترکیبی از آن استفاده شود، حتی مغازه دارهایی که نوتلالند هم هستند، باید تابلو خود را تغییر دهند. امید از مغازه‌داران نوتلابار نزدیکی میدان نیلوفر، روایت دیگری از این ماجرا دارد: «در ابتدا ما فکر کردیم مشکل اماکن، با کلمه بار است، به همین دلیل به اداره اماکن رفتم و گفتم که ما نوتلابار را نوتلاکده می‌کنیم اما قبول نکردند.»

عمده مغازه‌داران نوتلابار، شخصا تصمیم به ایجاد این فروشگاه‌ها گرفته‌اند و نماینده شرکت خاصی نیستند و صرفا براساس استقبالی که از این فروشگاه‌ها می‌شد، به فکر تأسیس نوتلابار افتاده‌اند. اکثرا نیز معتقدند که این‌کار بر فروش آنها تأثیر زیادی خواهد گذاشت. مهدی یکی از مسئولان نوتلابارهای تهران، می‌گوید در حق آنها اجحاف شده است: «در تهران سربالا کنیم برند خارجی می‌بینیم، خانه استیک، کافی‌شاپ، پیتزا، برند‌های صوتی تصویری و هزار چیز دیگر در این شهر فارسی است؟ مگر نه اینکه صدا وسیما مدام در حال تبلیغ برند‌های خارجی است؟ در کسب و کار آی‌تی و موبایل، کدام‌یک از مغازه‌داران اسم‌های ایرانی دارند؟ اَپل‌لند برای مثال فارسی است؟ به نظرم در حق ما مغازه‌داران نوتلابار، خیلی اجحاف شده، این همه برند خارجی و اسم خارجی در این شهر هست و آخر مایی که با سرمایه 30- 20 میلیون تومانی، این مغازه‌ها را راه انداختیم، باید متضرر شویم.» علاوه‌براین مسائل، فروشندگان نوتلابار در تهران، نگرانی دیگری نیز دارند و می‌گویند نمی‌دانیم با منوی خود چه‌کار کنیم.

«الان ما در منوی خودمان ژلاتو نوتلا، اسموتی نوتلا، شیک‌لاته نوتلا، تارت نوتلا، براونی گرم نوتلا، نوتلا افتر‌ایت و... را داریم که همه آن خارجی است، هنوز دستور خاصی برای منوی ما نیامده اما یکی از نگرانی‌های مهم ما شده است.»

در دنیای محصولات خوردنی، حساب نوتلا از بقیه جداست؛ شکلاتی که نه‌تنها طرفدار، بلکه عاشق و دل‌باخته‌های زیادی در سراسر دنیا دارد. تا جایی‌که قرار گرفتن نوتلا روی میز صبحانه می‌تواند صبحانه را از یک وعده غذایی ساده به یک اتفاق فوق‌العاده تبدیل کند.

اما این محصول خوش شانس، متعلق به کارخانه‌ای ایتالیایی است که سایر محصولاتش تا این حد خوش‌شانس و خوش‌اقبال نبودند. شرکت Ferrero که شکلات‌های Rocher آن هم شهرت زیادی در ایران دارد، در سال 1946 توسط Giovani Ferrero بنیان گذاشته شد. در دنیای کسب‌وکار معروف است که می‌گویند Ferrero شرکت مرموز و محرمانه است. این شرکت که مالکیت آن خانوادگی است 18 کارخانه و 21500 نفر پرسنل دارد.

Ferrero یک محصول بسیار محبوب هم در بین بچه‌ها دارد. تخم‌مرغ‌های شانسی Kinder یا Kinder Surprise که ممکن است شما هم در کودکی به‌امید پیدا کردن یک اسباب بازی جالب، آنها را خریداری کرده باشید هم در سبد محصولات Ferrero قرار دارد.

Ferrero محصولات دیگری هم دارد که عبارتند از Mon Cheri و Pocket Coffee اما در بین همه این محصولات بدون شک پرفروش‌ترین محصول، شکلات صبحانه Nutela به حساب می‌آید. این شکلات فندقی که سال آینده 50 ساله خواهد شد، به‌طور رسمی در 75 کشور دنیا فروخته می‌شود و تقریبا به‌طور غیر‌رسمی در همه جای دنیا مشتری دارد.

نوتلا در واقع فرزند یک خوردنی قدیمی ایتالیایی به نام Gianduja است که گفته می‌شود در حوالی سال 1800 در تورین ایتالیا تولید شده بود. Gianduja ترکیبی از 70 درصد خمیر فندق و 30 درصد شکلات بود. نوتلا هم با کمی پیشرفت نسبت به Gianduja ترکیب زیر را در خود دارد:

50 درصد شکر، روغن گیاهی (معمولا روغن نخل)، فندق، شکلات و شیر بدون چربی.
 
در بعضی از کشورهای دنیا این محصول به‌عنوان کرم شکلاتی معرفی و فروخته می‌شود اما در بعضی جاها مثل ایتالیا چون طبق استانداردها باید حداقلی از کاکائو خالص در محصول باشد تا بتوان به آن برچسب شکلات زد، نوتلا به‌عنوان کرم فندق فروخته می‌شود.

حدود نیمی از کالری این کرم شکلاتی از چربی و حدود 40 درصد کالری آن از شکر ناشی می‌شود.

جالب است بدانید که نوتلا به‌دلیل تبلیغاتی که از نظر دادگاه ایالتی کالیفرنیا، برای فریب مردم در معرفی محصولی که برای سلامتی مفید است، ناچار به پرداخت سه میلیون دلار خسارت شد.