زنگ خطر در عربستان در آستانه موسم حج

دولت آل‌سعود با کشتاری که در منطقه راه انداخته، جان و مال مسلمانان را به هدر داده و حالا که ترکش‌های آن به داخل این کشور نفوذ کرده، چگونه می‌تواند حافظ امنیت زائران خانه خدا در حج باشد؟

پس از انفجارهای القطیف، جده، مدینه و نجران در هفته‌ی گذشته، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه مستقل رأی الیوم در تحلیلی نوشت: «وقوع چهار انفجار در عربستان در یک روز، آن هم با هدف قرار دادن مساجد شیعه، کنسولگری آمریکا و مسجدالنبی نشان داد که در انتخاب، توجه زیادی شده است. هدف از این انفجارها برهم زدن ثبات و امنیت عربستان چند هفته قبل از موسم حج است. هدف داعش این است که هشدار بدهد که این موسم احتمالا هدف آتی این گروه خواهد بود.»

به اعتقاد رییس سازمان حج و زیارت ایران نیز، این انفجارها زنگ خطر را در عربستان به صدا درآورده است. اما ظاهرا صدای آن چندان گوش‌خراش نبوده است.

سعید اوحدی به ایسنا گفت: با آن‌که بیش از 50 کشور در حج درگیر هستند، اما عربستان در اداره مناسک آن با هیچ کشوری مشارکت ندارد و حاضر نیست به پیشنهادهای آن‌ها برای اداره مشورتی حج توجه کند. این بدرفتاری سعودی‌ها ناشی از خصلت مشورت‌پذیر نبودن‌شان است.

او ادامه داد: زمانی که هیأت اعزامی سازمان حج و زیارت برای مذاکره به عربستان رفته بود، از وزارت حج این کشور خواست که برای تامین امنیت زائران ایرانی بویژه پس از دو حادثه‌ی سال گذشته که به شهادت 470 تن از اتباع ایرانی منجر شد تضمین بدهد، اما پاسخ آن‌ها این بود که "امنیت" در عربستان واژه‌ای سیاسی است و اختیار عمل آن با وزارت کشور است و وزارت حج نمی‌تواند در تفاهم‌نامه حج دو کشور بندی درباره‌ی تامین و تضمین امنیت به آن اختصاص دهد.

وی گفت: با آن‌که 20 راهکار امنیتی با نظر قطب‌های علمی دانشگاه‌های کشور به وزارت حج عربستان پیشنهاد شده بود، اما آن‌ها حتی حاضر نشدند این پیشنهادها را مطالعه کنند و صراحتا اعلام کردند؛ نمی‌توانیم در تفاهم‌نامه آن را قید کنیم.

اوحدی سپس با بیان این‌که عربستان حتی در انفجارهای اخیر برخورد درستی نداشت و آمارهای واقعی از میزان تلفات را اعلام نکرد، افزود: زنگ خطر در عربستان به صدا درآمده و احتمال تکرار این حوادث در عربستان و بویژه موسم حج وجود دارد و ما امیدواریم دولت آل‌سعود رفتارهای معمول خود را عوض کند و با توجه به پیشنهاد و مشورت سایر کشورها، حج و عمره را مدیریت کند.

رییس سازمان حج و زیارت گفت:‌ دولت عربستان باید به این باور برسد اگر کشوری پیشنهادی درباره تامین امنیت می‌دهد، برای کمک به بهبودی مدیریت حج و عمره است، ولی متاسفانه عربستان بدون توجه به چنین موضوعی برخورد تبعیض‌آمیزی دارد، مثل آنچه برای ایران اتفاق افتاد و نه تنها به پیشنهادهای ما توجه نکرد، بلکه بندهای تبعیض‌آمیزی به متن تفاهم اضافه شد که با حرمت و کرامت زائر ایرانی منافات داشت.

چندی پیش نیز محمدرضا باقری ـ معاون امور بین‌الملل بعثه مقام معظم رهبری در اظهاراتی به نمونه‌هایی از بدرفتاری عربستان با زائران ایرانی در سال‌های گذشته اشاره کرده و گفته بود: ما از سعودی‌ها خواستیم امنیت حجاج ما را در آن کشور تضمین کنند، خب این همه حاجی سال گذشته کشته شد به چه دلیل؟ خوشبینانه‌ترین نظر این است که عدم کفایت و بی‌مبالاتی مسؤولان برگزاری حج عربستان دلیل این امر بوده است. چه تضمینی وجود داشت برای این‌که حجاج ما بروند و سالم برگردند؟! و یا این‌که با توجه به بد رفتاری که سعودی‌ها نسبت به حجاج ما در فرودگاه‌های آن کشور داشتند ما از آن‌ها احترام و اکرام حجاج‌مان را خواستیم و به آن‌ها گفتیم شما چرا این اندازه به حجاج بی‌احترامی می‌کنید؟ در برخی کشورها شاهدیم وقتی که مسافر به فرودگاه‌های آن‌ها وارد می‌شود، به مسافران گل می‌دهند، اما در عربستان حتی قرآن حجاج را هم از آنها می‌گیرند! لپ تاپ و موبایل آن‌ها را توقیف می‌کنند و احیانا دیگر پس نمی‌دهند. عکس‌های شخصی و خانوادگی آن‌ها را می‌بینند و پاک می‌کنند. به چه حقی این کارها را انجام می‌دهند؟

وی ادامه داد: ما به آن‌ها گفتیم که حق ندارید چنین بد رفتاری با حجاج ایرانی داشته باشید. به آن‌ها گفتیم گزارش کشتار فاجعه منا را به ما بدهید. گفتیم دیه جانباختگان حوادث سال گذشته را می‌خواهیم، احترام و اکرام حجاج را می‌خواهیم، تضمین جان آن‌ها را می‌خواهیم و از همه مهمتر وقتی روابط سیاسی با یکدیگر نداریم باید از حمایت‌های کنسولی برخوردار باشیم. شما باید اجازه بدهید در ایام حج تعدادی از مسؤولان کنسولی ما حضور داشته باشند که در صورت فوت شدن، گم شدن و یا مواردی از این دست که هر ساله هم اتفاق می‌افتد، روال اداری و دیپلماتیک آن را انجام دهند. سعودی‌ها معتقدند حجاج به اینجا (عربستان) بیایند، زیارت کنند، دعا کنند و بروند.

باقری اظهار کرد: ما بعد از دو مرتبه مذاکره با سعودی‌ها به نتیجه‌ای نرسیدیم و آن‌ها مانع برگزاری حج ایرانی‌ها شدند و حالا شروع کرده‌اند به تبلیغ گسترده و این‌که طرف عربستانی مانع چنین کاری نشده، بلکه ایران بوده که جلوی حجاج خودش را گرفته و مسؤول محرومیت حجاج ایرانی، دولت است. تبلیغات آن‌ها هم، به لحاظ دلارهای نفتی که هزینه می‌کنند تاثیرگذار است. بنابراین ما هم فکر کردیم که متقابلا سفرهایی را به کشورهای مختلف داشته باشیم و با مقامات آن کشورها و افکار عمومی آن‌ها مستقیما مسائل فیما بین ایران و عربستان را مطرح کنیم.