واکنش‌ «عجیب‌» شمقدری به‌ موفقیت‌ فیلم فرهادی

فرارو- جواد شمقدری، رئیس سازمان سینمایی در دولت محمود احمدی نژاد در واکنشی عجیب به کسب دو جایزه اصلی در جشنواره فیلم کن توسط فیلم فروشنده ساخته اصغر فرهادی گفت:  «کاملاً مشخص است که جشنواره‌های جهانی با چه اهدافی جایزه می‌دهند. اگر کسی فکر کند این جایزه‌ها صرفاً بر اساس شاخص‌های هنری داده می‌شود عقب‌مانده است. همه جشنواره‌ها برای خودشان خط و مشی دارند و در انتخاب‌هایشان آن را اجرا می‌کنند. در همین جشنواره کن از بین 100 تا فیلم ایرانی فقط یکی، دو مورد را انتخاب می کند، ولی از دید ما سالی هفت، هشت تا فیلم خوب داریم. کن در طول همه این سال‌ها حتی یک فیلم که رنگ و بوی دفاع مقدس و انقلاب داشته باشد، انتخاب نکرده.»

گزیده سخنان شمقدری در گفت و گو با خبرگزاری دانشجو را در ادامه می خوانید:

• من یک سال با رئیس جشنواره کن دیدار داشتم. گفتم شما خیلی از ارزش‌های هنری را قربانی می‌کنید. ما فیلم‌های ارزشمندی داریم که به دفاع مقدس می‌پردازد. شما هم زخم خورده جنگ جهانی دوم هستید و می‌فهمید جریان مقاومت یعنی چی. فیلم‌های دفاع مقدسی ما با سوابق تاریخی شما هم‌خوانی دارد. شما این را اصلاً نمی‌بینید. نماینده‌های شما حاضر نیستند حتی یک لحظه آنها را ببینند. درحالیکه این فیلم‌ها هم قابلیت‌های هنری بالایی دارد، هم مخاطبان زیادی. در حالیکه فیلم‌های انتخابی شما مخاطب محدود و سینما تکی دارند و کمتر مورد اقبال مردم هستند.

• جشنواره مهمی مثل «کن» یا «برلین» و «ونیز» همه اهداف و رویکردهای سیاسی دارند و آن را به دقت اجرا می‌کنند. ممکن است ما در جشنوراه فجر خودمان به خاطر نگاه آزادمنشانه‌ای که داریم گاهی کوتاه می‌آییم اما آنها اصلا کوتاه نمی‌آیند و دقیق عمل می‌کنند. برای همین بسیاری از فیلم‌ها را از داوری خارج می‌کنند. هیچکس نمی‌بیند اینها با چه مکانیسمی فیلم انتحاب می‌کنند.

• البته فیلم‌هایی که در این جشنواره‌ها انتخاب می‌شوند، باید حداقل‌هایی از مسائل هنری را داشته باشند. ما هم کتمان نمی‌کنیم نوع فیلم‌سازی فرهادی واجد ارزش‌های هنری هم هست، اما این معنیش این نیست که فقط به این دلیل انتخاب شده است.

• شمقدری در خصوص تحلیل «ورایتی» که توجه «کن» به فیلم جدید فرهادی را از نشانه‌های پسابرجام در سینمای ایران خوانده، گفت: خود این بیان این حرف یعنی رویکرد سیاسی بر جشنواره «کن» حاکم است. این بهترین شاهد مثال است. با این تحلیل یعنی جایزه‌ای که به فرهادی داده‌اند، ربطی به سینما ندارد. در واقع غرب فکر می‌کند پس از برجام ایران به آمریکا نزدیک شده، پس این جایزه را به فرهادی بدهیم.

• فیلم‌های فرهادی نسبتی با انقلاب و اسلام ندارد. باز خدا را شکر تعرضی هم به این حوزه‌ها نمی‌کند. باید این فاصله‌گذاری را بین ایشان و بعضی از فیلم‌سازان دیگر قائل شویم.

• زمانی فیلم «تخته سیاه» یا «دایره» جایزه می گرفت که پر از تعرض به فضای فرهنگی و اسلامی ما بودند. اینها واقعا ارزش هنری نداشت و صرفاً به خاطر جسارتی که به ارزش‌های اسلامی و بومی می‌کردند، بهشان توجه می‌شد.از این جهت فیلم‌های فرهادی از سلامت نسبی برخوردارند، هرچند از آرمان‌های اسلامی و انقلابی ما در آنها خبری نیست.

این در حالی است که شمقدر در زمان مسئولیتش در سازمان سینمایی و پس از کسب جایزه اسکار توسط اصغر فرهادی برای فیلم جدایی نادر از سیمین پیام بلند بالای تبریک برایا و ارسال کرد.

او در پیام خود نوشته بود: «با موفقيت فيلم «جدايي نادر از سيمين» در اخذ اسکار، ذائقه جامعه سينماي ايران که در جشنواره سي‌ام فجر شيرين شده بود، کامل شد. اين جايزه گواهي ديگر بر آغاز فصل جديد سينماي ايران است که در قالب سازمان سينمايي به افق‌هاي بلندتري مي‌انديشد. قضاوت آمريکايي در مقابل فرهنگ ايراني سر تعظيم فرود آورد و رأي دهندگان آکادمي اسکار در مقابل لابي صهيونيستي که بر طبل جنگ مي‌کوبد، واکنش متفاوتي نشان دادند و اين ترک آغاز فروپاشي استيلاي لابي صهيونيستي بر جامعه و همه نهادهاي آمريکايي است. امروز غرب تشنه چشيدن معنويت و طعم اخلاق و تجربه محبت، عاطفه و رفتار انساني است. زخم‌هاي شيطاني نياز به مرهم الهي دارد و سينماي ايران در پرتو فرهنگ اسلامي، پاسخگوي اين نياز است. موفقيت آقاي فرهادي در دريافت جايزه اسکار حلقه‌اي از موفقيت‌هاي ملت بزرگ ايران است که آن را به وي و گروه همکارش و سينماي ايران و همه سينما دوستان ايراني تبريک مي‌گويم».

شمقدری در همان زمان ادعا کرد که لابی های او باعث شد که اصغر فرهادی توانست اسکار بگیرد!