وقتی دولت روحانی به احمدی‌نژاد "بفرما" می‌زند!

فرارو- جلیل بیات*؛ این روزها بحث بازگشت احمدی نژاد به عرصه اداره کشور داغ شده است. علت اصلی این موضوع نیز شخص احمدی نژاد است که هم فعالیت های خود را بیشتر کرده و هم سخنان سیاسی به زبان می راند. اگرچه بسیاری از حتی عقلای اصولگرا از بازگشت احمدی نژاد خشنود نمی شوند، اما بر کسی پوشیده نیست که احمدی نژاد در میان بخشی از سیاسیون و مردم طرفدارانی دارد. البته خیلی ها معتقدند احمدی نژاد با آنچه از خود در طول هشت سال ریاست جمهوری به جا گذاشت اگر هم بازگردد (و تایید صلاحیت شود) رای نخواهد آورد. با این حال آنچه می تواند زمینه را برای بازگشت احمدی نژاد فراهم کند نه خاطره هشت سال ریاست جمهوری وی، که عملکرد دولت روحانی است.

البته هدف این یادداشت طرح معضلات بزرگ کشور یا سیاست های اصلی دولت یازدهم نیست، بلکه قصد آن است که با نشان دادن مشتی نمونه خروار، تلنگری به دولت بزند و زنهار دهد که همین کج سلیقگی های به ظاهر بی اهمیت می تواند زمینه نارضایتی از دولت را فراهم سازد.

اول- بدون شک دانشجویان به عنوان قشر نخبه و تحصیل کرده با شور و نشاطی که در هر انتخابات به جامعه می دهند یکی از عوامل تاثیرگذار در نتیجه انتخابات هستند. آنها گاها مشوق خانواده و آشنایان در دادن رای به کاندیدای مورد حمایت خود هستند که به دلیل جایگاه ارزشمند دانش و دانشجو در ذهن مردم معمولا این نظرات مورد پذیرش نیز واقع می شود. همچنین بسیاری از برنامه های سخنرانی کاندیداها یا مناظره طرفداران آنها در دانشگاهها برگزار می گردد. لذا اگر کاندیدایی در میان دانشجویان پایگاهی نداشته باشد یا پایگاه سابق خود را از دست بدهد قطعا خسارتی بزرگ برای وی در آن رقابت انتخاباتی خواهد بود.

دوم- اگرچه فضای دانشگاهها در دولت یازدهم نسبت به دوره قبل تغییر قابل محسوسی یافته و دیگر شاهد برخوردهای شدید و گاهی زننده با دانشجویان نبوده و تعداد موافقت ها با برگزاری انواع برنامه های دانشجویی افزایش و جایگاه دانش و دانشجو ارتقا یافته است، اما گاهی برخی تصمیمات که شاید در سطح مدیران میانی گرفته می شود به این فضای مثبت چنگ انداخته و آن را دچار خدشه می سازد.

یک مورد به ظاهر بی اهمیت که اخیرا روی داده سیاست وزارت ارشاد در ارائه بُن های ویژه نمایشگاه کتاب به دانشجویان است. پیش از این و در سال های گذشته همیشه نسبت سهم وزارت ارشاد و دانشجو برابر بود؛ به طوری که مثلا در سال گذشته دانشجو با پرداخت 40 هزار تومان مبلغ 80 هزار تومان بُن خرید کتاب در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران دریافت می کرد. امسال نیز در ابتدا عنوان شد روال همچون سال های قبل است و تغییری در مبلغ بُن نیز ایجاد نشده است. اما چند روز پیش خبری در کانال رسمی بن کتاب وزارت ارشاد مبنی بر افزایش بن کتاب دانشجویان منتشر شد که در ابتدا خوشحالی دانشجویان را در پی داشت. اما در واقع خبر این بود که دانشجویان با پرداخت 60 هزار تومان مبلغ 100 هزار تومان بن دریافت خواهند کرد! آیا این تصمیم به معنای افزایش بن کتاب است؟! آیا با این تصمیم و آن خبر شعور دانشجویان به سخره گرفته نشده است؟

البته مدیران ارشاد چند روز بعد و با آغاز فرایند ثبت نام بود که تازه نشان دادند آن تصمیم صرفا به دلیل بی پولی دولت نبوده، بلکه به واقع قصد دارند نارضایتی را در میان دانشجویان ایجاد کنند. موضوع از این قرار است که تا سال گذشته فرایند ثبت نام برای بن کتاب دانشجویی از طریق درگاه اینترنتی بانک عامل (صادرات) صورت می گرفت و بن الکترونیک نیز از طریق همین بانک و شعبه ای که دانشجو در زمان ثبت نام انتخاب کرده بود ارائه می شد. اما امسال علاوه بر تغییر بانک عامل (به بانک شهر) صرفا دانشجویانی می توانند برای بُن کتاب ثبت نام کنند که دارای گوشی هوشمند باشند! علت آن هم این است که بانک شهر اپلیکیشنی در سایت رسمی بُن کتاب دانشجویی ارائه کرده که دانشجویان باید با دانلود و نصب آن بر روی گوشی هوشمند خود فرایند پرداخت سهم خود به بانک را از طریق این اپلیکیشن انجام دهند!

فارغ از مسائل امنیتی مربوط به ارائه رمز دوم اینترنتی به این اپلیکیشن، سوال اصلی این است که آیا دانشجویانی که دارای گوشی هوشمند نیستند نباید از یارانه خرید کتاب استفاده کنند یا در نظر مسئولین آنهایی که گوشی هوشمند دارند از دیگران نیازمندتر هستند! شاید به نظر برخی این موضوع اصلا مهم نباشد، اما بنده که خود دانشجو هستم تبعات این تصمیم عجیب را در دیدگاه دانشجویان نسبت به دولت یازدهم به عینه می بینم. البته ممکن است این تصمیم صرفا از سوی مسئولان بانک شهر گرفته شده باشد. ممکن است مدیران میانی وزارت ارشاد در این تصمیم نقش داشته اند. اما آنچه مهم است این است که برای دانشجویان دولت روحانی است که چنین اقدامی کرده است. آیا این کج سلیقگی ها و از این دست تصمیمات در حوزه های دیگر که کم هم نیست زمینه را برای بازگشت احمدی نژاد فراهم نمی کند؟

سوم: نکته پایانی آنکه برخی تحلیل گران معتقدند آقای روحانی باید بسیار پیشتر کادر مدیران میانی وزارت خانه ها و سازمان های مختلف دولتی را تغییر می داد. از نظر آنها بسیاری از مدیران میانی تصمیم گیرنده از طرفداران احمدی نژاد هستند که بعضا با چنین تصمیماتی و در بزنگاهها زمینه نارضایتی از مجموعه دولت یازدهم را فراهم می کنند تا بازگشت احمدی نژاد امکان وقوع یابد. الله اعلم.

*دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس