فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل با انتقاد از خرید هواپیما بدون انتقال تکنولوژی ساخت آن به ایران گفت: «صرف خرید هواپیما بدون انتقال تکنولوژی، روش خرید عربی محسوب می شود و کشورهای عربی نفتی این کار را می کنند و ما که صاحب فن و تکنولوژی هستیم باید فناوری کشورهای پیشرفته را وارد کشور کنیم.»
با اجرای برجام یکی از نخستین موضوعات مطرح شده بحث خرید هواپیما توسط ایران از فرانسه و آمریکا بود. گفته می شود قرار است در سفر آقای روحانی به فرانسه قرارداد خرید 114 هواپیمای ایرباس امضاء شود.
دکتر علی خرم استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «اکنون ایران در شرایطی است که می تواند برای اولین بار بعد از 37 سال به صورت آزادانه خرید کند و تکنولوژی موردنیاز خود را از کشورهای مختلف وارد نماید و قراردادهای صنعتی ببندد.»
وی ادامه داد: «اما به نظر می رسد در کشور خیلی متوجه این موضوع نیستند و فکر می کنند یک مدت پول های ایران بلوکه شده بود و اکنون باید تا می توانند خرید کنند. در حالی که همه مسئولین باید به دقت مواظب عبور از این نقطه عطف باشند زیرا هر گونه برنامه ریزی برای آینده از همین نقطه آغاز می گردد.»
وی افزود: «مردم هم مدعی خواهند بود و دوره های مختلف را مقایسه خواهند کرد و حدس می زنند این پول ها صرف خرید می شود و دوباره به شرایط قبلی باز می گردیم.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «به نظر می رسد شرایط کنونی ایران شباهت بسیار زیادی با چین در 35 سال پیش دارد که چینی ها برای اولین بار وارد جامعه بین المللی می شدند و می توانستند آزادانه از غرب خرید کنند.»
وی ادامه داد: «در آن زمان چین نیز به فکر خرید هواپیماهای ایرباس و بویینگ بود. فرانسه و آمریکا نیز گمان می کردند بازار عظیم چین باز شده و می توانند محصولات خود را به چینی ها بفروشند.»
وی افزود: «با این حال و علی رغم اینکه چینی ها به هواپیماهای پیشرفته احتیاج داشتند، اما از خرید خودداری کردند و وارد مذاکره با آمریکا و فرانسه برای انتقال تکنولوژی ساخت هواپیما به چین شدند.»
این کارشناس مسائل بین الملل اظهار کرد: «آمریکا و فرانسه در پاسخ به درخواست چین اعلام کردند باید 80 فروند هواپیما بخرید تا تکنولوژی آن را به چین انتقال بدهیم؛ اما چینی ها آنقدر مذاکره کردند تا آمریکا و فرانسه قبول کردند که تکنولوژی ساخت موتور هواپیما را در شانگهای دایر کنند و بعد چینی ها اقدام به خرید هواپیما کنند.»
وی ادامه داد: «در نهایت این تکنولوژی در شانگهای دایر شد و چینی ها حتی یک هواپیما هم از آمریکا و فرانسه نخریدند و با موتورهایی که تولید می کردند کار خود را راه انداختند.»
وی افزود: «البته من قبول دارم که شرایط ایران مانند چینی ها نیست چراکه چینی ها در همان زمان هواپیمای جنگی می ساختند و بعدها با راه اندازی کارخانه موتور جت از همان تولیدات با آمریکا و فرانسه بده بستان کردند و با دادن موتور جت، هواپیما می گرفتند.»
خرم گفت: «صحبت من این است که ما نباید بلافاصله صحبت از خرید هواپیما کنیم در حالی که ما به ازایی برای ما ندارد. ما هم باید مانند چین درخواست کنیم موتور این هواپیما در ایران تولید شود و آنگاه از موتورهای تولید شده استفاده کنیم و ایرباس و بویینگ بخریم.»
وی با بیان اینکه صرف خرید هواپیما بدون انتقال تکنولوژی، روش خرید عربی محسوب می شود و کشورهای عربی نفتی این کار را می کنند گفت: «ما که صاحب فن و تکنولوژی هستیم باید فناوری کشورهای پیشرفته را وارد کشور کنیم.»
وی افزود: «لذا باید هشدار داد قبل از آنکه مرکب قرارداد خرید 114 ایرباس و 100 بویینگ خشک شود باید راهی که برای ورود تکنولوژی این هواپیماها مناسب است را در پیش گرفت.»
خرم با بیان اینکه نباید در خرید هواپیما روش عربی را طی کنیم گفت: «ایران می تواند به ازای خرید 114 ایرباس و 100 بویینگ حتما بخشی از تکنولوژی این هواپیماها را به ایران وارد کند و ما نباید همه چیز را آماده بخریم؛ بلکه باید صنعت آن را به ایران بیاوریم تا در کشور اشتغال ایجاد شود.»
چیزی که تو تولید کننده و بایا حتی بازرگان داخلی نیست احساس مسئولیت و نواوری برای خدمته بلکه دردشون فقط پول
در ضمن قرار نیست همه کشورها وارد همه صنایع بشن ما خیلی عرضه داشتیم واگن قطار میساختیم و زیرساخت ریلیمون رو گسترش میدادیم نه اینکه روی ریلهای جنگ جهانی دوم بریم بیایم
باید عرض کنم , ساخت چنین هواپیماهائی فعلا" در کوتاه مدت امکان پذیر نمی باشد زیرا این پروسه بسیار پیچیده صنعتی هوا وفضا , تحت نظر و بازرسی سازمانهای بین المللی میباشد که حالت استعماری و انحصاری و استثماری دارند. لذا خرید هواپیماهای مدرن مسافر بری شخصی و تربیت متخصصین متبحر در تعمیر و نگهداری آن در حال حاضر منطقی ترین و عاقلانه ترین روش است.
دولتمردان محترم پول ملت رو با منطق و عقلانیت خرج کنید ...یکم استراتژیک فکر کنید و بذارید دانش و فناوری به ایران باز بشه ...
نه فقط صرف خرید محصولات که دوباره خود این خرید چون نیاز به پشتیبانی داره باید از لحاظ سیاسی و اقتصادی به ما فشار بیارن ...
همین ایرباس و بوئینگ رو هم تنها یک کشور صنعتی مثل فرانسه و امریکا ساپورت نمیکنن
بلکه چندکشور صنعتی و درقالب شرکت های چندملیتی همکاری میکنن تا هواپیمایی طراحی و ساخته بشه
کشورما تو شرایطی نیست که منتظر بمونه تولیدکنندگان داخلی قدمی بردارن
داخلی ها اگه تکنولوژی داشتن ته هنرشون پراید نمی بود
واقعا چقدر راحته حرفهای محیرالعقول زدن تو این مملکت!