چرخش انگلیسی‎

فرارو- یک کارشناس مسائل بین‌الملل با برشمردن سه پارامتر موثر در تغییر رویکرد انگلیسی‌ها و چرخش آن‌ها به سمت جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد که عامل دیگری که در چرخشی انگلیسی‌ها در قبال ایران موثر بوده است و تا حدودی زمینه‌ساز احیای اعتماد ازدست‌رفته میان ایران و کشورهای غربی شده دوری جستن دولت حاکم بر ایران از شعارهای بحران‌زا است.

عبدالرضا فرجی راد، سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان، بابیان این مطلب درباره عوامل چرخش انگلیس به سمت ایران با تأکید بر اینکه سه پارامتر در ارتباط با چرخش بریتانیا در قبال جمهوری اسلامی ایران که منجر به سفر فلیپ هاموند وزیر خارجه این کشور به تهران هم شد مطرح است گفت: اولین پارامتری که در این رابطه می‌توان بیان کرد این است که انگلیس جزو کشورهای عضو گروه 1+5 در مذاکرات هسته‌ای با ایران بود که دررسیدن به توافق هسته‌ای نقش ویژه‌ای داشت.

وی افزود: انگلیس برخلاف برخی از اعضای گروه 1+5 همچون فرانسه نه‌تنها موضع سخت‌گیرانه و منفی در مذاکرات نداشته است بلکه با مواضع متعادل نقشی سازنده داشت که این نقش به حصول توافق تاریخی ایران و گروه 1+5 کمک کرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بنابراین انگلیس علاقه‌مند‌است که توافق هسته‌ای با موفقیت به مرحله اجرا گذاشته شود تا تلاش‌هایش بی‌نتیجه نماند ازاین‌رو به دلیل همان تلاش‌ها اکنون نگران آینده توافق هسته‌ای است.

فرجی راد تصریح کرد: نگرانی‌های انگلیس هم از داخل آمریکا و هم از داخل ایران است. نگران است که در داخل آمریکا، جمهوری خواهان یا اعضای کنگره به تصمیمی برسند که به ضرر توافق تمام شود و یا نگران است که در داخل ایران هم جریانات مخالف دولت مانع از اجرای توافق شوند.

سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان گفت: بر پایه همین نگرانی‌ها به نظر می‌رسد که وزیر خارجه انگلیس راهی سفر به ایران می‌شود تا هم پیامی به کنگره آمریکا دهد که با افزایش سطح مراودات اروپا با ایران امکان تداوم فشار و اعمال تحریم بر ایران وجود ندارد و هم به مخالفان داخل ایران این پیام ارسال شود که تعاملات بین‌المللی و همکاری‌های سیاسی و اقتصادی درنهایت به نفع ایران خواهد بود.

وی افزود: بنابراین یکی از عوامل و پارامترهای موثر در چرخش بریتانیا به سمت جمهوری اسلامی ایران و سفر فلیپ هاموند وزیر خارجه این کشور به تهران در راستای مراقبت از توافق هسته‌ای قابل ارزیابی است.

این استاد دانشگاه بابیان اینکه پارامتر دوم که در چرخش بریتانیا به سمت ایران موثر بوده است به مسائل منطقه‌ای بازمی‌گردد گفت: همان‌طور که وزیر خارجه انگلیس در جریان سفر به تهران اعلام کرد یکی از دلایل سفر او فراهم کردن زمینه همکاری با ایران به‌منظور مقابله با افراط‌گرایی و تروریسم در منطقه است.

فرجی راد افزود: بی‌ثباتی و ناامنی سراسر منطقه و حوزه پیرامونی ایران را از شبه‌قاره هند تا شبه‌جزیره هند و سرتاسر خاورمیانه فراگرفته است که این بی‌ثباتی در منطقه‌ای که انگلیس دارای نفوذ و منافع است قابل‌قبول نیست.

وی ادامه داد: از سوی دیگر انگلیس و درمجموع بیشتر کشورهای اروپایی از حضور گسترده گروه‌های تروریستی همچون داعش متضرر شده‌اند چراکه اروپا و انگلیس در حال حاضر به یکی از کانون‌های اصلی جذب نیروی این گروه‌های تروریستی تبدیل‌شده‌اند که رفت‌وآمدهای شهروندان اروپایی و انگلیسی برای این کشورها مشکلات امنیتی ویژه‌ای را به وجود آورده است.

سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان تصریح کرد: همچنین ناامنی در خاورمیانه به‌ویژه در عراق و سوریه یک مشکل جدی را برای انگلیس و تمامی کشورهای اروپایی به وجود آورده و آن مشکل مهاجرت است که سیلی از مهاجران را روانه کشورهای اروپایی کرده است. انگلیسی‌ها می‌دانند که ریشه اصلی شکل‌گیری موج گسترده هجوم مهاجران به اروپا بیش از آنکه ناشی از مسائل اقتصادی باشد ناشی از ناامنی در خاورمیانه است.

وی افزود: بر این اساس کنترل رفت‌وآمدهای اعضای گروه‌های تروریستی و مقابله با تهدیدهای امنیتی آن‌ها و همچنین کنترل مهاجران نیازمند بازگشت آرامش به منطقه است که این اتفاق نمی افتد مگر آنکه از ظرفیت همه بازیگران موثر منطقه‌ای از جمله جمهوری اسلامی ایران به طور ویژه استفاده شود.

فرجی راد بابیان اینکه پارامتر سوم که در چرخش بریتانیا به سمت ایران موثر بوده است مربوط به مسائل اقتصادی می‌شود گفت: مسئله اقتصادی اگر چه اهمیت کمتری در این رابطه داشت اما به نوبه خود در این چرخش موثر بوده است. به همین دلیل هم آقای هاموند به همراه یک هیات اقتصادی به تهران سفر کردند.

این استاد دانشگاه افزود: این در حالی است که انگلیسی‌ها می‌دانند به طور سنتی صنایع ایران از تکنولوژی ساخت کشورهای همچون آلمان، ایتالیا و تا حدود فرانسه بهره می برد و انگلیسی‌ها در طول سال های گذشته در حلقه دوم پروژه های اقتصادی در ایران قرار داشته اند. با این وجود شرکت های نفتی انگلیسی از جمله شل بسیار امیدوار است که در دوران پسا توافق بتواند از جایگاه خوبی در صنعت نفت و گاز ایران برخوردار شود.

وی ادامه داد: جدا از این سه پارامتر اشاره شده، یک عامل دیگری هم در چرخشی انگلیسی‌ها در قبال ایران موثر بوده است که تا حدودی زمینه‌ساز احیای اعتماد ازدست‌رفته میان ایران و کشورهای غربی شد و آن دوری جستن دولت حاکم بر ایران از شعارهای بحران‌زا است.

فرجی راد در خاتمه گفت: پیش‌ازاین سیاست خارجی تهاجمی و همچنین شعارهای بحران‌زا همچون هولوکاست و محو اسرائیل برای کشور مشکلات زیادی را به وجود آورد. از این شعارها هم اسرائیلی‌ها بهره جستند و از آن‌سو استفاده کردند تا یک اجماع بین‌المللی علیه ایران شکل دهند معتقدم بسیاری از فشارها و تحریم‌های گذشته نتیجه آن سیاست‌ها بود که تغییر رویکرد گذشته نقش موثری در چرخش نه‌تنها انگلیسی‌ها به سمت ایران بلکه سایر قدرت‌های بزرگ جهانی به‌ویژه کشورهای اروپایی به سمت ایران داشته است.