اگر روزانه و در یکی از وعدههای غذایی نان یا غذاهای حاوی غلات نخوریم، احتمال این که بدن دچار کمبود برخی مواد مغذی شود وجود دارد اما مشکل از جایی شروع میشود که برخی افراد به دلیل آلرژی به گلوتن برخی غلات که نوعی پروتئین است، دچار اختلالات گوارشی وخیم میشوند و نباید از نان یا فرآوردههایی که با گندم، جو و چاودار تهیه میشود استفاده کنند.
این بیماری که سلیاک نام دارد بیشتر به صورت ژنتیکی و از پدر یا مادر به ارث میرسد و اغلب پس از این که کودک را از شیر میگیرند و غذاهای کمکی حاوی غلات شروع میشود خود را نشان میدهد. در صورتی که این بیماری کنترل نشود، اختلالات رشدی و جسمی و سوءتغذیه به دلیل عدم جذب مواد مغذی کافی ایجاد میشود.
فرآوردههای حاوی گلوتن
اساس درمان افراد مبتلا به سلیاک آن است که تا آخر عمر از خوردن حتی ذرهای از غذاهای حاوی گلوتن دوری کنند. این بیماران تحت نظر پزشک باید برای تهیه نان به جای آرد گندم از آرد سیبزمینی، برنج، سویا و ذرت استفاده کنند و برای جبران و تامین مواد مغذی مورد نیاز روزانه از میزان بیشتر گوشت، ماهی و انواع میوه و سبزی فاقد گلوتن مصرف کنند.
لواشکهای موجود در بازار، ژله، فالوده، بیشتر انواع بستنیها، کره گیاهی، نوشابههای بازار، بیکینگپودرهای معمولی، ماکارونی، رشته آشی، اغلب شیرینیجات و کیکها در گروه مواد غذایی حاوی گلوتن هستند.
ضمن اینکه امکان دارد برخی از نگهدارندهها و تثبیتکنندههای استفاده شده در مواد غذایی آماده و فرآوری شده یا کنسروی و همچنین مواد دارویی و دهانشویهها حاوی گلوتن پنهان باشند که حتما تولیدکنندگان باید وجود گلوتن را در محصولاتشان هشدار دهند.
بیشتر مبتلایان به سلیاک به تخممرغ، شکر، روغن، لبنیات، حبوبات و نانهای تهیه شده از جوی دوسر حساسیتهای متفاوتی دارند که توصیه بر این است، افرادی که سلیاک در آنها تازه تشخیص داده شده یا هنوز با وجود پیروی از رژیم، علائم گوارشی آنها برطرف نشده است، از این مواد استفاده نکنند.
محصولات فاقد گلوتن
متاسفانه با وجود تلاش فراوان برخی تولیدکنندگان در حال حاضر هیچکدام از محصولات صنعتی تولید داخل کشور به طور صد درصد فاقد گلوتن نیستند. از محصولات غیرصنعتی فاقد گلوتن میتوان به خرما، کشمش، شیر خالص عاری از شیر خشک، کرههای محلی فاقد مواد افزودنی، سرکه قرمز و سرکه سیب خانگی همبرگر و لواشک خانگی، روغن زیتون، کنجد، سویا و آفتابگردان، پنیر، عسل ذرت و انواع گوشت اشاره کرد.
مبتلایان میتوانند برای شناسایی محصولات بدون گلوتن به انجمنهای حمایت مربوطه مراجعه و فهرست مواد غذایی مربوط به بیماران سلیاک را دریافت کنند.