فریاد بی‌صدای ترنس‌ها در ایران

 زبان شناسنامه اش میگوید اسمش مردانه است ولی بطن وجودش آن را دوست ندارد، این اسم با آنچه در ذهن اوست فرسنگها فاصله دارد. دلش میخواهد سپیده صدایش کنند چون در باور غالبش خود را یک دختر می داند نه پسر. حرف عجیبی نمیزند، دوست دارد خودش باشد.

مرد مردستانی که خود را بیمار نمی‌داند
«سامان ارسطو» بازیگری است که سالها صبر را تداعی می‌کند. کسی که  41 سال تمام سکوت کرد و حرفی از انزجار دوگانگی روح و جسمش به میان نیاورد. کسی که دیگران  او را آن چنان که دوست داشتند ترجمه کردند بدون آن که پی به راز نهفته درونی‌اش ببرند.

 سامان می‌گوید: «علت سکوتم ترس از تنهایی و از دست دادن کارم بود. در حال حاضر روح و جسمم با هم یکی است و حس بی‌نظیری دارم اما از قضاوت نسنجیده برخی مردم ناراحتم و گاهی اوقات شرایطی پیش می آید که نمی توان از آن به سادگی عبور کرد. برای مثال چند وقت پیش در یکی از مجلات مطالبی درباره ازدواج من به دروغ چاپ شد. من با همسرم طی جریاناتی که ممکن است برای هر زوجی پیش بیاید بعد از سه سال که با هم سیر تکاملی نداشتیم، از هم جدا شدیم."

ارسطو با انتقاد از نادیده گرفتن ترسکشوال ها می‌گوید: "مسئولین، پزشکان و روانشناسان باید در تلویزیون در این مورد حرف بزنند، باید برای آشنایی مردم در مورد فقر فرهنگی مرتبط با ترنسکشوال‌ها فیلم ساخته شود. این موضوع نه تنها تابو نیست بلکه یک مسئله بیولوژیکی است و جنین در سه الی پنج ماهگی مغزش فرمان می‌دهد که زن بشود یا مرد که این اتفاق در ما برعکس اتفاق می‌افتد.

بازیگر ترنس در خصوص حمایت انجمن ترنسکشوال ها بیان کرد:" حامیان انجمن نباید فقط دولت، بهزیستی و پزشک قانونی باشد. باید پزشکان متخصص با هزینه مناسب و وزارت بهداشت نیز همکاری کنند. "

ارسطو با تأکید بر این موضوع که من و امثال من بیمار نیستیم و مانند دیگر افراد جامعه حق کار و زندگی داریم و نباید حقمان ضایع شود، گفت: "من با بیعدالتی مشکل دارم. چند سال پیش برای یک کاری تمرین رفتم و بعد بدون من اجرا رفت. علت را پرسیدم کارگردان کار گفت: مسئولان تئاتر شهر وقت گفتند ایشان را عوض کنید تا ما به شما اجازه اجرا بدهیم و من مدت ها به دنبال جواب قانع‌کننده و منطقی بودم و جالب‌تر آن که بعد آنها گفتند ما این حرف را نزدیم و کارگردان از خودش گفته است و شش ماه بعد این کار بدون حضورم و با اسم دیگری اجرا شد."

ارسطو در پایان ضمن قدرانی از سامان استرکی گفت:" من تله فیلم حباب را سه سال پیش با سامان استرکی کار کردم که در تلویزیون هم پخش شد و بعد او را زیر سوال بردند که چرا از من در کارش استفاده کرده است. او به قدری  شریف بود که به دفاع از من جلوی همه ایستاد."

در طرح تحول نظام درمانی سهم ترنس ها کجاست
"ترانه آرام" نماینده اقلیت‌های جنسی در ایران 11 سالی است که در قالب واقعی خودش قرار گرفته است و  همواره تلاش میکند ترانه‌ای آرام و دلنشین را برای همنوعان خود به ارمغان آورد. وی برخورد برخی مردم جامعه را ناشی از عدم دانش جامعه می‌داند و می‌گوید: "مردم ما را با هم‌جنس‌گرایان اشتباه می‌گیرند و آن هم به علت عدم دانش جامعه است و اگر بدانند ما هم جزیی از جنسیت هستیم، برخورد بهتری خواهند داشت. ما باید از فرهنگ و حتی لغات و واژگان محاوره ای در این زمینه شروع کنیم چرا که برخی واژه ها بار منفی دارد و پسندیده است از این به بعد از لغت برآمده از دانشگاه یعنی "جنسیت مضاعف" استفاده کنیم و مردم هم با رجوع به  سایت انجمن بیشتر با ما آشنا شوند."

 وی ضمن ناراضی بودن از سیستم حمایتی سازمان بهزیستی و بیمه بیان کرد: "هزینه‌های عمل جراحی من طی دو سال بین هشت تا 20 میلیون تومان شد که همه آن را از جیب پرداخت کردم و هیچ سازمانی مرا تحت حمایت خود قرار نداد. متأسفانه هیچ بودجه ای تا به امروز مخصوص اقلیت‌های جنسی تعریف نشده است."

نماینده اقلیت‌های جنسی با ابراز تأسف از این موضوع که جراحان عمومی در ایران بدون تخصص لازم اقدام به سخت‌ترین عمل رو باز دنیا می‌کنند، گفت:"ما هنوز یک متخصص مسائل جنسی مخصوص اقلیت‌های جنسی در ایران نداریم و هیچ رشته تحصیلی‌ در این ‌باره در دانشگاه‌های ایران تدریس نمی‌شود. دو دهه تمامی جراحی‌های ایران توسط چهار پزشک انجام می‌شده است که متخصص جراحی عمومی بوده‌اند و این عمل‌ها را به صورت تجربی انجام می‌دادند. همچنین چند سالی است به علت بالا رفتن آمار ترنس‌ها، جراحان پلاستیک و تعدادی جراحان بی‌تجربه جوان در مراکز استان‌ها به ‌راحتی عمل تغییر جنسیت را انجام می‌دهند."

 آرام بزرگترین مشکل جامعه ترنس را نداشتن متولی، سازمان و آمار دقیق می‌داند و پیرامون ازدواج و اشتغال تراجنسی ها می‌گوید:" مشکل اصلی عدم فرهنگ‌سازی و نهادینه کردن آن در جامعه است. به نظر من قبل از اینکه سراغ قوانین حمایتی برای اشتغال و ازدواج برویم باید بستر حقوقی لازم را برای کلیه حقوق و قوانین مربوط به ترنس فراهم آوریم. رسیدگی به مشکلات اشتغال و ازدواج جزو پله‌های سوم و چهارم حقوقی این راه است."

وی با بیان اینکه چهار ماه از راه اندازی دوباره انجمن ترنسکشوال ها می گذرد، بیان کرد:" انجمن بدون بودجه ما یک اتاق دو در سه است با یک میز و یک خط تلفن که قادر به کار اجرایی نیست و همچنین پنج میلیون تومان کمک هزینه بهزیستی هم نمی تواند پاسخگوی هزینه دوران نقاقت ترنس ها باشد. طبق آمار انجمن ترنسکشوال ها و دی کلینیک میرداماد، باید حداقل به هر بیمار 20 میلیون تومان هزینه عمل جراحی و دروان نقاهت اختصاص داده شود."

وی به عنوان نماینده اقلیت‌های جنسی ضمن اعلام حضور در چندین جلسه در رابطه با جامعه تراجنسی، پیرامون توقع خود از مسئولین برای احقاق حقوق جامعه تراجنسی می‌گوید: "من از آقای رئیس جمهور استدعا می کنم که در منشور حقوق شهروندی فصلی را به ما اختصاص دهند و سوال من از وزیر بهداشت این است که در طرح تحول نظام درمانی سهم بچه های ما کجاست؟ ما می خواهیم بدانیم سهم بودجه و سهم تعریف شده امکانات حمایتی این قشر به چه میزان است؟ خواهشمندیم دولت یازدهم  با اقدامی سریع مشکلات 50 ساله جامعه ترنس را برطرف کند، گرچه شنیده ایم که بهزیستی بسته ای مدون برای کمک به ترنس ها را به صورت لایحه ای به مجلس ارائه کرده است."

یک شایعه، سازمان بهزیستی حامی جامعه تراجنسی
"رضا" مرد جوانی است که تفاوت هایش را در عنفوان کودکی با دوستان و هم جنسانش احساس کرد و با واژه ترنسکشوال از سال 89 آشنا شد. او پس از دو سال تحقیق ، به این نتیجه رسید که تطبیق جنسیتی در او حاکم نیست و پس از پشت سر گذاشتن تلخی های بسیار توانست موفق به عمل جراحی شود ؛ آن چنان که قدرت گفتارش سبب شده تا مردانگیش بیشتر از پیش به چشم بخورد.

رضا در رابطه با سعی برخی رسانه ها در پنهان نگه داشتن قشر فقیر تی اس می گوید: "جامعه ما در برخی زمینه‌ ها فقر فرهنگی دارد. من تاکنون کار قابل توجهی در مورد به تصویرکشاندن مشکلات جامعه ترنسکشوال ندیده ام. مشکل ما هم مثل خیلی از بیماری‌های دیگر بعد از عمل جراحی درمان می‌یابد حتی ازدواج ما هم به صورت طبیعی صورت می‌گیرد با این تفاوت که تنها مشکل ما پیدا کردن شریک مناسب با درک بالا است."

رضا با اشاره به ناراضی بودن جامعه تراجنسی از سازمان بهزیستی گفت: "خیلی شایع شده است که سازمان بهزیستی به ترنسکشوال‌ها پنج میلیون تومان کمک هزینه درمانی می‌دهد و روند اجرایی بسیار راحتی دارد اما اصلاً به اینگونه نیست. من به سختی توانستم تشکیل پرونده بدهم و بعد از یکسال و نیم دوندگی فقط 900 هزار تومان برای هر ترنس در نظر گرفته شد و کل بودجه برای حدود 20  ترنس 10 میلیون تومان بود. متأسفانه نزدیک سه سال بودجه به این سازمان تعلق نگرفته است و بیمه خدمات درمانی نیز حدود یک میلیون تومان از هزینه عمل را زمان ترخیص پرداخت کرد و با وجود سخت وام گرفتن، هزینه دو تا از عمل های من حدود چهار میلیون تومان شد و هنوز هزینه عمل آخرم فراهم نشده است. علاوه بر این من باید تا آخر عمر از  هورمون استفاده کنم گرچه به آن بیمه تعلق می‌گیرد اما این دارو بسیار کمیاب و اکثراً به صورت آزاد و با هزینه‌های سنگین قابل استفاده است".

وی ضمن اشاره به کوتاه بودن دوران اقدام و اتمام عمل جراحی خود درباره کمبود پزشکان متخصص در ایران می گوید: "با تحقیق بسیار توانستم دکتر خوبی پیدا کنم که با وجود تخصص ایشان در جراح عمومی از نتیجه کارشان راضی هستم و به ایده‌آل ذهنیم رسیده‌ام اما بزرگترین مشکل جامعه ترسکشوال‌ها کمبود پزشکان متخصص است و بسیاری از پزشکان جراحی‌های ما را انجام نمی‌دهند و مابقی هم فقط به عنوان تجربه حاضر به انجام عمل هستند و برایشان فرقی نمی‌کندکه امثال من با عمل آنها قرار است تا آخر عمر زندگی کنیم."

رضا از روند تهیه شناسنامه جدیدش می‌گوید:"همه‌ کارهای اداری در ایران دوندگی دارد و هنوز بی‌هویت و منتظر درگیر گرفتن شناسنامه جدیدم هستم و مطمئنم نزدیک پنج الی شش ماه معطل می مانم و بعد از تغییر شناسنامه قصد دارم با هویت جدید دانشگاه بروم." وی در پایان ضمن توقع داشتن از حمایت مسئولین گفت:"حق ما زندگیست و باید بعد از عمل جراحی و گرفتن کارت پایان خدمت و تغییر مدارک مانند عامه مردم کار کنیم."

ترنس منحرف و لجباز نیست
احساسات و رفتارهای این افراد، انحراف، لجباری و هوی و هوس نیست و باید با درک بیشتر، دوباره آنان را به زندگی در نقش جدید برگردانیم.

"خلیل سیدزاده" مشاور خانواده، با سال‌ها تجربه درباره ویژگی ترنسکشوال‌ها می‌گوید: «این افراد دچار سرگشتگی و گم گشتگی جنسی و عدم ثبات شخصیت جنسی هستند. خود واقعی خود را نیافته‌اند و از زن یا مرد بودن خود به شدت احساس ناراحتی و نارضایتی دارند و جزو اولین آرزوی آن ها پیوستن هر چه زودتر به جنس مخالف است. به عبارت دیگر قادر نیستند جنسیت فیزیولوژیک خود را توسط سیستم روانی شان بپذیرند." سیدزاده، درباره برخورد خانواده‌ها با فرزندان ترنسکشوال گفت: «همدلی و همگامی خانواده ها می‌تواند در روند بهبود فرزندان تأثیرگذار باشد. خانواده ها نباید فرزندان خود را طرد و سرزنش کنند و باید داشتن چنین فرزندی را با آغوش باز بپذیرند تا او را به درمان بهتر و آرامش روانی برسانند."

در دیدگاههای روانکاوی سابق نقش مادر و فرزند تأثیر عمده داشت اما تئوری‌های جدید روانشناسی که ترکیبی از رفتارگرایی و ادراک است تأثیر نقش مادر و خانواده را در کنار آمادگی فردی خود شخص می‌داند.

"دکتر حسین فرهمندی" متخصص مسائل جنسی و ژنتیک، ایمنی‌شناسی و خون‌شناسی در فرانسه می گوید:" جامعه انسانی سازمان اساسی‌اش سازمان جنسی است که بر اساس آن زندگی می‌کنیم و اگر کسی نتواند در این قالب‌بندی قرار گیرد، گرفتار می‌شود. ترنسکشوال‌ها می‌توانند به کنترل کار و زندگیشان بپردازند و بیمار نیستند، فقط شخصیتشان خصوصیاتی دارد که با اکثر افراد فرق می‌کند. "  

ترنس، شهروندی صاحب حق
همه افراد جامعه از حق و حقوقی برخوردارند که قشر ترنس نیز از این قاعده مستثنی نیست.

"مهرزاد ابدالی" وکیل پایه یک دادگستری و استاد دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی(ره) قزوین در مورد مشروع بودن عمل تغییر جنسیت مي‌گويد: «از حيث فقهي و حقوقي منعی برای تغيير جنسيت وجود ندارد." وی به روند قانوني انجام عمل تغيير جنسيت اشاره مي‌كند: «براي تشخیص و اطمینان از وجود تضاد بین جسم و روان (خنثاي رواني) و وجود علايم بينابين جنسي(خنثاي جسمي) ابتدا متقاضی بايد به حداقل دو روانپزشک مراجعه کند سپس با تنظيم دادخواست به دادگاه رفته که حكم جواز تغيير جنسيت صادر شود. دادگاه هم در مقام رسيدگي، متقاضي را به پزشكي قانوني معرفي مي‌كند. در صورت تأييد پزشكي قانوني مبني بر وجود موارد ذكر شده، امكان عمل تغيير جنسيت با مراجعه به مراکزی که از طرف وزارت بهداشت برای انجام عملهای تغییر جنسیت معرفی شده‌اند، فراهم مي‌شود و بعد از انجام عمل جراحی هم ملاک ازدواج این افراد همان جنسیت غالب است.» ‏

بهنوش بختیاری، سفیر ترنس های ایران
بهنوش بختیاری این بار آستینش را برای کسانی بالا زده که همواره به دنبال مُهر تأیید می گردند.

او درباره ترنس های گمنامی که مجبور به پنهان کردن گذشته خود در جامعه هستند، می گوید: "افرادی را به تعداد نه چندان کم در اطرافم دیده ام که ترنس هستند و به این دلیل از جامعه طرد شده و از امکانات استاندارد بی بهره اند در حالی که مشکل آنان نقص ژنتیکی بوده و دست خودشان نیست. تصمیم دارم که صدای ترنس ها را به گوش دولت و برخی از مردمی که باعث آزار این عزیزان می شوند، برسانم و بتوانم پول جراحی شان را از طریق خیریه ها فراهم کنم. امیدوارم در آینده ای نزدیک بتوانم با همگام کردن چهره های سیاسی، ورزشی و هنری برای توجیه و آشنایی مردم با قشر ترنس و برطرف کردن مشکلات این گروه اقداماتی را در زمینه پذیرفتن این افراد در جامعه انجام دهم."

فقه شیعه و پویایی آن در برابر مسایل جامعه
ایران و مرجعیت شیعه، نسبت به مساله تغییر جنسیت از بسیاری نقاط دیگر جهان پیشروتر است؛ آنچنانکه برای اولین بار در سال 1343 امام خمینی (ره) به مشروعیت و قانونی بودن اصل تغییر جنسیت با رعایت شرایط خاص خود فتوا دادند که این رویکرد نشان دهنده پویایی و پاسخگویی منطقی و اصولی فقه شیعی در برابر اتفاقات و مسایل مبتلابه جامعه در تمامی دوران هاست . پس می بایست نسبت به این قشر از جامعه که ناخواسته و از حکمت خداوند دچار این بیماری شده اند، قضاوت نادرست نداشته باشیم.