سفری که لغو نشد!

فرارو- علی رغم واکنش‌های نمایندگان مجلس، اردوغان به تهران می‌آید تا فصلی تازه در روابط دو کشور رقم خورد؛ این درحالی است که سال ۹۴ برای روابط دیپلماتیک میان ایران و ترکیه چندان خوب شروع نشده است.

به گزارش فرارو، اظهارات جنجالی اردوغان رییس جمهور ترکیه در آستانه سفر به تهران موجب شد که موجی از مخالفت‌ها و اعتراضات نسبت به او به راه افتد، با پاسخ تند او به مخالفان سفرش در ایران و قطعی شدن این سفر نیز به نظر می‌رسد که ماجرا به همین جا ختم نشود.

رئیس جمهور ترکیه که در گفت‌و‌گوی اختصاصی با فرانس ۲۴ پیرامون مسائلی همچون تحولات یمن، عراق، سوریه و داعش اظهار نظر می‌کرد، درباره نقش ایران در تحولات یمن ادعا کرد که ایران جنگ نیابتی در یمن به راه انداخته است و تلاش می‌کند کنترل منطقه را در دست گیرد.

او درباره نقش ایران در عملیات آزاد سازی تکریت نیز ادعا کرد اینکه از شر این گروه تروریستی در عراق و سوریه‌‌ رها شویم در نوع خود کار خوبی است اما ایران در این اقدام خود صادقانه عمل نمی‌کند و می‌خواهد درمناطقی که داعش خارج می‌شود کنترل عمل را خود در دست گیرد و بر اساس تقابل فرقه گرایی شیعه و سنی عمل کند.

این اظهارات از سوی وزارت خارجه و دولت ایران بی‌پاسخ نماند و محمد جواد ظریف در این خصوص گفت: کسانی که با اشتباهات استراتژیک و سیاست‌های بلند پروازانه خود، خسارات جبران‌ناپذیری به‌بار آورده‌اند، بهتر است با اتخاذ سیاست‌های مسوولانه از ظرفیت‌های موجود جهت ایجاد آرامش و هم‌گرایی در منطقه استفاده کنند.

وی با تاکید بر اینکه ما برای روابط استراتژیک خود با ترکیه در زمینه‌های مختلف اهمیت و احترام زیادی قایل هستیم، گفت: در شرایط فعلی باید تلاش تمامی کشور‌ها در جهت استقرار ثبات و جلوگیری از گسترش ناامنی در منطقه باشد.

به هر حال این واکنش وزارت خارجه نتوانست مجلسی‌ها را قانع کند و زمزمه‌هایی مبنی بر ممانعت یا تعویق در سفر اردوغان شنیده شد.

احمد توکلی نماینده تهران در گفت‌و‌گویی با تسنیم از وزارت خارجه خواست تا با توجه به سخنان اردوغان، سفر وی را به تعویق اندازد و گفت: وقتی فردی در مقام رئیس‌جمهور یک کشور آن قدر برای کشور همسایه خود احترام قائل نیست که در آغاز سفرش درباره سیاست خارجی ایران سخن گفته و اقدام به دخالت می‌کند، لازم نیست ما نسبت به ایجاد روابط با این کشور اشتیاق نشان دهیم.
 
پس از آن نیز سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بر ضرورت لغو سفر اردوغان پافشاری کرد و گفت: اگر اردوغان به خاطر اظهاراتش از ایران عذر خواهی کند باز کافی نیست و باید سفر وی به تهران لغو شود.

وی با تاکید بر اینکه اظهارات اردوغان برخلاف قوانین بین المللی است، این سخنان را مغایر با مصالح و امنیت ملی ایران نیز دانست و گفت که اگر سفرش به تهران لغو نشود، مجلس به موضوع ورود کرده و واکنش‌های لازم را نشان خواهد داد.

دیگر نمایندگان مجلس نیز با اظهار نظرهای خود موج به راه افتاده را بزرگ‌تر کردند. محمد اسماعیل کوثری نیز از تلاش برای برگزاری جلسه‌ای برای ممانعت از سفر اردغان خبر داد.

منصور حقیقت‌پور عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه رئیس جمهور ترکیه به فکر نوعثمانی است و تصور می‌کند، می‌تواند کشورگشایی کند گفت که اردوغان هذیان می‌گوید و باید به روان‌شناس مراجعه کند.

اما این واکنش‌های خللی در برنامه سفر رییس جمهور ترکیه به ایران وارد نکرد و اردغان طی اظهارات دیگر اعلام کرد نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران در سطح او نیستند و سفر خود را به سبب این انتقادات لغو نمی‌کند.

اگرچه با همه این واکنش نشان دادن‌ها سفر رییس جمهور به ایران لغو نشد و او در روزهای آتی به تهران خواهد آمد اما نارضایتی نمایندگان مجلس از این مساله به قوت خود باقی است.

آصفری: به این سفر فقط اعتراض می‎کنیم کار دیگری از دستمان بر نمی‎آید
محمد حسن آصفری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌و‌گو با فرارو در این خصوص گفت: ما انتظار داشتیم که رییس جمهور به این مساله ورود کند و پاسخ اردوغان را آن طور که شایسته بود، بدهد اما این کار را نکردند لذا اعتراض خود را اعلام کرده‌ایم.

وی افزود: همه دنیا می‌دانند که ایران همواره همراه و حامی مستضعفین بوده است و اتفاقا دولت ترکیه است که همیشه از تروریست‌ها حمایت کرده است.

نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که آیا اعتراضات شدید به رییس جمهور ترکیه بعد از پاسخی که وزارت خارجه داده بود، زمینه تیره شدن روابط با این کشور را ایجاد نمی‌کند، گفت: چرا همیشه ما باید به خاطر جلوگیری از تیره شدن روابط سکوت کنیم و چرا ترکیه بخاطر روابط خود با جمهوری اسلامی ایران از بیان این نوع اظهارات خودداری نمی‌کند؟

وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا این شیوه برخورد ادامه دیپلماسی دولت گذشته در مقابل همسایگان نیست، گفت: خیر، ما اصلا با گسترش روابط خارجی با همسایگاه مخالف نیستیم اما این به معنی سکوت در مقابل اهانت‌هایی که به ملت ایران می‌شود، نیست.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در خصوص اینکه آیا استفاده از روش‌های مبتنی بر گفت‌و‌گو و دیپلماتیک‌تر در این مسایل کارایی بیشتری ندارد، گفت: ما همیشه از سیاست‌های مبنی بر گفت‌و‌گو استقبال کرده‌ایم اما وقتی که صحبت از اهانت و توهین به مردم ایران می‌شود نمی‌توانیم ساکت بمانیم.

وی همچنین در پاسخ به این سوال که اکنون بعد از قطعی شدن سفر اردغان برخلاف خواسته شما در مجلس، چه اقدامی خواهید کرد گفت: ما باز هم اعتراض خود را اعلام می‌کنیم و کار بیشتری نمی‌توانیم انجام دهیم.

بعد از حرف‌هایی که اردوغان زد و واکنش‌هایی که در داخل کشور نشان داده شد وزارت امور خارجه در دولت تدبیر و امید انجام این سفر مصلحت دانسته و این سفر که به دعوت حسن روحانی رییس جمهور کشورمان برنامه ریزی شده است روز هجدهم فروردین انجام خواهد شد.

به گفته علیرضا بیگدلی سفیر ایران در ترکیه طی این سفر، دو رئیس جمهور و وزرای دو کشور ملاقات و مذاکره خواهند داشت و مقرر است دیدار اردوغان با مقام معظم رهبری نیز تنظیم شود. همچنین دومین نشست مشترک شورای عالی همکاری دو کشور با حضور وزرای عضو هیات دولت دو کشور برگزار خواهد شد.

در این دیدار، تمامی ابعاد روابط دو جانبه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه مرور شده و در خصوص موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی تبادل نظر به عمل خواهد آمد لذا این امیدواری وجود دارد که دولت‌ها بتوانند این کدورت اخیر را نیز مرتفع کنند. اما اینکه مخالفان تندروی دولت واکنش‌های تند خود را در این خصوص تا کجا ادامه می‌دهند، هنوز معلوم نیست.