زنان؛ از خلاءها تا آرزوها

فرارو- سالی که گذشت، سال پراتفاقی در حوزه زنان بود. از اسیدپاشی‌های اصفهان و اعتراض‌های پس از آن گرفته تا افتتاح سرای مهربانو توسط دولت، همگی سبب توجه بیشتر به این حوزه شدند. اقدامات و طرح‌های معاون رییس‌جمهور در امور زنان نیز بیش از پیش مسائل پیرامون زنان را پررنگ کرد.

فروغ عزیزی – دبیر گروه زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران و پژوهشگر اجتماعی – در گفتگو با فرارو برخی از اتفاقات این حوزه در سالی که گذشت را مرور می‌کند. او معتقد است "اتفاقات بد و خوب در سال 93 در کنار یکدیگر قرار داشتند. اگر بخواهیم از بدها بگوییم می‌توانیم حادثه اسیدپاشی‌ها و یا لغو برنامه‌ها ونشست‌های حوزه زنان را مثال بزنیم و اگر بخواهیم از خوب‌ها بگوییم امید به تشکیل NGOهایی برای فعالیت در حوزه زنان طبق وعده شهیندخت مولاوردی را می‌توان مورد نظر قرار داد.

دبیر گروه زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران گفت: به‌طور کلی نمی‎‌توان درباره سالی که گذشت گفت که این سال، برای زنان سال خوب یا سال بدی بوده است. ما در سالی که گذشت در حوزه‌هایی شاهد اتفاقات خوب بوده‌ایم و در حوزه‌هایی شاهد اتفاقات بد. اما باید بگویم که اتفاقات بد در حوزه زنان بیشتر بود.

وی با اشاره به حادثه اسیدپاشی‌های اصفهان ادامه داد: در اتفاقاتی که امسال رخ داد، می‌توان به اسیدپاشی‌های اصفهان، که نوعی خشونت بر علیه زنان بود، اشاره کرد. این اتفاق بر ناامن شدن فضای عمومی برای زنان افزود.
‬
عزیزی با انتقاد از طرح جامعه جمعیت و تعالی خانواده گفت: همچنین می‌توان به اجرایی شدن طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده و کاهش خدمات بهداشت باروری در روستاها و مناطق کم‌درآمد شهری اشاره کرد، که میتواند تهدیدکننده سلامت زنان باشد.

این پژوهشگر اجتماعی در رابطه با اتفاقات مثبت حوزه زنان در سال 93 اظهار کرد: اما در مورد نقاط روشنی که در این سال در حوزه زنان وجود داشت می‌توان به صحبتهای خانم شهیندخت مولاوردی (معاون رییس‌جمهور در امور زنان) درباره لایحه امنیت زنان در برابر خشونت اشاره کرد. بنابرگفته‌ها این طرح به کمیسیون مربوطه در مجلس نیز ارجاع داده شده است. همچنین تاسیس خانه‌های امن برای زنان را از نقاط روشن دیگر در سالی که گذشت بود. هرچند صحت عملی شدن این طرح چندان مشخص نیست ولی امیدوارم تعداد آن بیشتر و بیشتر شود.

وی همچنین گفت: تا جایی که مطلع هستم در زمینه اقتصاد زنان روستایی اقداماتی انجام شده و کارهایی شبیه به این که ناظر به ورود زنان به بازار کار است، در حال انجام است. البته ذکر نکته‌ای در اینجا اهمیت دارد که با وجود این رویه مثبت برای جلوگیری از اعمال خشونت علیه زنان، مانند خشونت کارفرمایان نسبت به زنان، اقدامی صورت نگرفته است. همچنین ‬مرکز امور زنان درباره لایحه بیمه زنان خانه‌دار اقدامات و پیگیری‌هایی انجام داد.

از حرف تا عمل
عزیزی با انتقاد از طرح‌هایی که در مرحله اولیه می‌مانند گفت: برخی از طرح‌هایی که در دولت مطرح شده، همچنان بلاتکلیف مانده و اجرایی نشده است. مثال‌هایی می‌توان در این رابطه زد؛ معاون رییس‌جمهور در امور زنان گفته که ما در اصلاح نظام اداری سهمیه‌ای با 10% بیشتر برای مدیران زن را لحاظ کرده‌ایم، اما هنوز خبری از آن نیست. همینطور می‌توانیم به قول دولت درباره 9 ماه مرخصی زایمان برای زنان اشاره کنیم که همچنان همان 6 ماه است و 9 ماه هنوز عملی نشده است. مثال دیگر سهمیه‌بندی دانشگاه‌هاست که با وجود وعده‌های رئیس‌جمهور مبنی بر برطرف شدن آن، امسال همچنان میزان زیادی از رشته‌های مهندسی و پزشکی سهمیه‌بنده شده‌ بودند. درباره اسیدپاشی‌ها و لایحه جمعیت و... نیز هنوز کاری انجام نشده است.

این پژوهشگر در ادامه اظهار کرد: باید این را درک کرد که خانم مولاوردی به میزان زیادی تحت فشار هستند و نباید در این شرایط انتظار زیادی داشت، اما با این وجود معتقدم که ایشان در برخی از عرصه‌ها عملکرد خوبی نداشتند. باید امیدوار باشیم که مقاوت ایشان درباره حضور زنان در برنامه ششم توسعه نتیجه‌بخش باشد چرا که این برنامه اهمیت زیادی برای بهبود وضعیت زنان جامعه دارد.

فروغ عزیزی در ادامه به فعالیت‌های فعالین در حوزه زنان پرداخت و گفت: خب امسال چند نشستی که از طرف فعالین برگزار شده بود، لغو شد. به‌مناسبت روز جهانی زن در سالی که گذشت خیلی از فعالین زنان نتوانستند برنامه اجرا کنند. یک نشست هم در گروه زنان انجمن جامعه شناسی لغو شد.

وی ادامه داد: من امیدوارم که با تصویب قانون جدید امکان تشکل‌یابی زنان، تاسیس NGOها بیشتر شود. متاسفانه هنوز سیاست‌هایی که ممکن است موقعیت زنان را تهدید کنند، از طرف دولت وجود دارد و من امیدوارم با شکل‌گیری و فعالیت NGOهایی برای فعالیت زنان این وضعیت تفییر کند.

دبیر گروه زنان انجمن جامعه‌شناسی ایران در انتها برای سال آینده آرزوی به وجود آمدن موقعیت‌هایی برای برابری بیشتر زنان و مردان را کرد و گفت: آرزوی همیشه‎ من به وجود آمدن شرایط برابرتر برای زنان و مردان است. امیدوارم سالی که از راه می‌رسد، سالی باشد که زنان در آن کمتر با خشونت‌ مواجه شوند. همچنین شرایط برای اشتغال زنان فراهم‌تر شود. آرزوی دیگرم از بین رفتن سهمیه‌بندی جنسیتی در دانشگاه‌هاست. در زمینه سیاست‌گذاری‌ها نیز امیدوارم که سهم زنان در برنامه ششم توسعه بیشتر باشد و تکلیف طرح‌های دولت که مرتبط با امور زنان است مشخص شود.