ضرورت برخورد با خودسرها

فرارو- برای قضاوت زود است. این پاسخی است که یک نماینده مجلس در خصوص عملکرد دستگاه‌های امنیتی و انتظامی در برابر گروه‌های خودسر می‌دهد! سوال اینجاست خودسر‌ها چقدر دیگر باید اقدام به خشونت کنند و این داستان تکرار شود تا بتوان در خصوص آن قضاوت کرد؟

هفته گذشته در شیراز علی مطهری مورد حمله نیروهای خودسر قرار گرفت و از جهات مختلف حائز اهمیت بود. یکی از این موارد تکرار داستان خودسر‌ها است. نخستین سوالی که بعد از انتشار خبر حمله به یک نماینده مجلس به ذهن می‌رسد این است که کی باید شاهد اتفاقاتی از این دست که مصداق «خشونت سیاسی» است، باشیم؟

سوال مهم‌تر دیگر این است که چرا تا کنون با این افراد خودسر برخورد نشده است؟ یا اگر برخوردی بوده چرا ثمر بخش نبوده و البته به درستی به اطلاع عموم نرسیده است؟

به هر حال به نظر می‌رسد گروه‌هایی در کشور فکر می‌کنند با اعمال خشونت و رواج قانون گریزی می‌توانند به اهداف خود دست یابند اما همین گروه‌ها متوجه نیستند که ادامه این رفتار از سوی آن‌ها دلیلی بر بی‌نتیجه بودن اقدامات گذشته‌شان است.

اتفاق اخیر بهانه خوبی است تا مسئولان ارشد نظام بار دیگر با تاکید بر مفاهیم و ارزشهایی همچون مردم سالاری، مشارکت مردم در توسعه و سیاست، آزادی و قانونمندی و... به تندروها نشان دهند که فضای سیاسی جمهوری اسلامی ایران جایی برای افزایش خشونت نیست و مردم اجازه نخواهند داد که هیچ کس – به ویژه اگر وکیل آن‌ها در مجلس باشد – به خاطر بیان مواضع و افکار خود مورد اعمال فشار قرار گرفته و از ابتدایی‌ترین حقوق شهروندی که‌‌ همان امنیت است بی‌بهره ماند.

مشکل اینجاست که این تاکیدات به قدر کافی قوی نیست و عده ایی با محکوم کردن فرد مورد حمله قرار گرفته، دست متجاوزان را باز‌تر می‌کنند. این گروه نسبت به نقش نخبگان دانشگاهی و مذهبی در رواج یا برچیده شدن یک رفتار بی‌تفاوت‌اند. برخی از رسانه‌ها نیز در مواردی مانند این به جای توجه به پیامدهای گسترش این شیوه در کشور به فکر منافع گروهی و جناح بندی‌های سیاسی می‌افتند و در عین بی‌انصافی حکم صادر می‌کنند.

نکته قابل تامل دیگر واکنش مجلسی‌ها است. واکنشی که به سکوت نمایندگان استان فارس و دیگران ختم نمی‌شود و شاهدیم که روح الله حسینیان نماینده اصولگرای تهران در نطق میان دستور حتی موضع گیری علی لاریجانی در این خصوص را مورد نقد قرار می‌دهد! گروهی دیگر نیز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اگرچه نمی‌توانند خودسری‌ها را محکوم نکنند اما از این فرصت برای انتقاد به علی مطهری و مواضع او نیز نمی‌گذرند!

محمد حسن آصفری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با فرارو ضمن محکوم کردن اتفاقی که برای علی مطهری در شیراز افتاد، گفت: نباید کسانی به خود اجازه دهند که دست به اقدامات هنجارشکنانه مانند این زنند.

وی افزود: اگرچه لازم است که آقای مطهری بیشتر متوجه صحبت‌ها و موضع گیری‌های خود باشد اما این دلیل خوبی نیست برای توجیه این اقدامات نیست. اگر کسی متخلف باشد و مرتکب جرم شود نیز فردی که ضابط قضایی نیست اجازه اقدامات خودسرانه ندارد حتی ضابط قضایی نیز غیر از موارد خاص – مثلا در هنگام فرار – اجازه زدن مجرم را ندارد. به همین خاطر اتفاقی که برای علی مطهری افتاد را مانند اتفاقی که برای آنجانباز کرمانی افتاد و یا اسید پاشی در اصفهان به شدت محکوم می‌کنیم.

نماینده اراک در پاسخ به این پرسش که روش مقابله با این اقدامات که به نظر می‌رسد در کشور ما معمول شده چیست، نیز گفت: اولا باید مسئولان در رفتار و گفتار خود دقت کنند تا بیان برخی مسایل بخشی از جامعه را نرنجانند. دوما اینکه دستگاه انتظامی و اطلاعاتی باید نسبت به برخورد و دستگری افرادی که به این شیوه عمل می‌کنند، اقدام کند.

آصفری در پاسخ به این پرسش که حضور موتور سوار‌ها در مقابل کلانتری نشانه ایی از ضعف دستگاه انتظامی و امنیتی است و یا اینکه مهاجمان با اتصال به گروه‌های قدرتمندی از حاشیه امن برخوردار بوده‌اند؟ گفت: بعید می‌دانم که این افراد به جایی متصل باشند و معمولا به عنوان نیروهای خودسر شناخته می‌شوند و هیچ نهاد و دستگاهی به خود اجازه نمی‌دهد که از آن‌ها حمایت کند.

وی افزود: قضاوت در مورد ضعف دستگاه‌های مربوطه نیز زود است و باید اجازه دهیم که تحقیقات و روند پرونده کامل شود.

این در حالی است که مجلس شورای اسلامی می‌تواند به سادگی با تصویب طرحی نسبت به افزایش قاطعیت در برخورد با اقدامات خشونت آمیز خودسران اقدام کند اما مواضع نمایندگان مجلس نشان می‌دهد که این اتفاق نخواهد افتاد.