خسارت‌های باورنکردنی مقاومت آنتی‌بیوتیک

گزارشی تازه با برآوردی خوش‌بینانه از هزینه‌های حاصل از مقاومت میکروب‌ها در برابر آنتی‌بیوتیک و داروهای رایج، مرگ 100میلیون نفر را تا 15 سال دیگر پیش‌بینی می‌کند.
 
تا سال 2050 / 1429، بهای واقعی مقاومت میکروب‌ها در برابر آنتی‌بیوتیک، جان 300 میلیون نفر و یکصدهزار میلیارد دلار خواهد بود. این سناریو بخشی از گزارش تازه‌منتشرشده‌ای است که به آینده مقاومت میکروب‌ها در برابر داروها تا سال 2050 / 1429 می‌پردازد.
 
به گزارش ساینتیفیک‌امریکن، در این گزارش پیش‌بینی شده که تولید ناخالص ملی جهان تا سال 2020 / 1399 (یعنی شش سال دیگر)، نیم درصد کاهش می‌یابد، تا سال 2030 / 1409 به‌مقدار 1.4 درصد کمتر می‌شود و بیش از 100 میلیون نفر نیز دچار مرگ پیش از موعد خواهد شد.
 
گزارش بازبینی مقاومت باکتریایی (تحت هدایت جیم اونیل)، ازآن‌جهت قابل‌توجه است که گزارشی جهانی برای برآورد هزینه‌های مالی است. این گزارش از سیاست‌های بهداشتی فراتر می‌رود و با تکیه‌بر مباحث اقتصاد کلان، دولت‌ها را ترغیب می‌کند که هم‌اکنون اقدام کنند.
 
مایکل هد از موسسه فار در یونیورسیتی کالج لندن که امیدوار است درمانی برای ویروس ایدز بیابد، می‌گوید: «یکی از چیزهایی که نبود آن احساس می‌شود، هزینه‌های مالی این معضل است. واکنش دنیا به ویروس ایدز کند بود، اما وقتی مشخص شد هزینه‌هایی که این بیماری به دنیا تحمیل می‌کند چقدر زیاد است، همه دست به عمل زدند».
 
دکتر هد به‌تازگی هزینه‌های تحقیق و توسعه برای بیماری‌های عفونی در انگلیس را جمع زده و کل کسری سرمایه‌گذاری در تحقیق روی آنتی‌بیوتیک‌ها را اندازه‌گیری کرده است. او به نتیجه نگران‌کننده‌ای رسید: 102 میلیون پوند در مقایسه با 2.6 میلیارد پوند کل بودجه تحقیقاتی. تحقیق دیگری نشان می‌دهد که کمتر از 1 درصد از کل بودجه موجود تحقیقاتی در انگلستان و اروپا در سال‌های 2008 / 1387 تا 2013 / 1392روی پژوهش برای آنتی‌بیوتیک صرف شده است.
 
آینده تاریک
بنیاد RAND اروپا و KPMG، هر دو اثرات آینده مقاومت آنتی‌بیوتیکی را ارزیابی کرده و گونه‌های مقاوم به داروی میکروب‌هایی مانند کلبسیلا پنومونیه (از عوامل شایع ذات‌الریه)، اشریشیا کُلی (معروف به ای.کولی، از عوامل مسمومیت غذایی و اسهال)، استافیلوکوکوس آوریوس (یکی از 5 عامل شایع عفونت‌زا)، اچ‌آی‌وی (عامل بیماری ایدز)، سل و مالاریا و همچنین مشکلات بهداشت عمومی ناشی از آن‌ها را در این ارزیابی بررسی کردند. سناریوی رند، مدلی را بررسی کرد که در آن مقاومت آنتی‌بیوتیکی طی 15 سال تا 100 درصد افزایش می‌یابد اما نرخ ابتلا به بیماری ثابت می‌ماند. سناریو KPMG افزایش مقاومت تا 40 درصد بالاتر از سطح امروز و تعداد دو برابر سرایت‌ها را بررسی کرد.
 
بر اساس این شبیه‌سازی‌ها بیشترین میزان مرگ‌ومیر ناشی از مقاومت عامل مالاریا است، درحالی‌که مقاومت ای‌کولی با توجه به گستردگی و تعداد بسیار بالای موارد ابتلا، تقریباً نیمی از تمام خسارات مادی را به بار می‌آورد.
 
کوین اوترسون متخصص قوانین بهداشتی در دانشگاه بوستن می‌گوید: «شما می‌توانید مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌ها را به‌صورت تصادف قطاری با سرعت اندک در نظر بگیرید که طی 35 سال آینده اتفاق می‌افتد. این گزارش مقدار احتمالی هزینه‌ای را نشان می‌دهد که اگر امروز دست روی دست بگذاریم، متحمل خواهیم شد».
 
اوترسون گزارش جدیدی را درباره مدل‌های تجاری جدید برای آنتی‌بیوتیک‌ها ارائه داده که در آن مشکلات مشوق‌های ناکافی بازار برجسته شده است. او می‌گوید: «اگر من با یک داروی قلبی جدید وارد بازار شوم، این دارو ده‌ها میلیارد دلار در یک سال سود خواهد داشت؛ اما اگر محصول خلاقانه جدیدی را تحت نام آنتی‌بیوتیک داشته باشیم، آن را برای شدیدترین موارد بیماری نگاه می‌داریم و در یک دهه اول، فروش معمولی خواهد داشت. درنتیجه سهم بازار برای آنتی‌بیوتیک‌های نوآورانه بسیار محدود است».
 
بررسی
راه‌حل جلوگیری از بروز این وضعیت در بازار، قطع ارتباط بین سرمایه‌گذاری و حجم فروش است. اوترسون توضیح می‌دهد: «به‌جای این‌که شرکت‌های داروسازی، پول سرمایه‌گذاری شده روی تحقیق و توسعه را با حجم فروش بازگردانند، دولت‌ها یا نهادهای بهداشتی، هزینه دسترسی به آن آنتی‌بیوتیک را می‌پردازند». اوترسون در حال کار روی گزارشی است که شیوه عملکرد این سیستم را نشان می‌دهد.
 
رویکرد دیگر، استفاده مجدد از داروهای قدیمی است. ارسولا تِرِتزباخِر از مرکز عوامل عفونت‌زدا در وین اتریش می‌گوید: «تولید آنتی‌بیوتیک‌های جدید زمان زیادی لازم دارد و ما نمی‌توانیم منتظر بمانیم. همزمان به این نتیجه رسیده‌ایم که باید استفاده از برخی داروهای قدیمی انتخاب‌شده را که چندین سال است از آن‌ها استفاده می‌شود، بهبود بخشیم». پروژه‌ای به نام AIDA که بودجه آن را اتحادیه اروپا تأمین می‌کند، در حال انجام آزمایش‌های بالینی روی 5 دارویی است که قبل از سال 1980 / 1359 تولید شده بودند.
 
تِرِتزباخِر از روند رفتن پول‌های عمومی به‌سوی شرکت‌های کوچک برای کمک در روانه کردن داروهای نوآورانه خود به‌سوی بازار خوشحال است. در ایالات‌متحده شرکت‌هایی همچون آچاوژن، سمپرا و تریاس از این طرح‌ها استفاده کرده‌اند. همزمان در اروپا هم چندین پروژه با پشتیبانی مالی اتحادیه اروپا، بنیاد ولکام و شراکت‌های بخش خصوصی- دولتی وجود دارند.
 
ریچارد اسمیت، اقتصاددان سیستم‌های بهداشتی از دانشگاه درمان‌های بهداشتی و استوایی انگلستان، یکی از اعضاء گروه RAND و مشاور KPMG است. او می‌گوید که ارقام اصلی گزارش نه‌تنها اغراق‌آمیز نیست بلکه بیشتر برآوردی خوش‌بینانه است. او می‌گوید: «این گزارش بهره‌وری کار و مسائل فشار کاری را در نظر گرفته است، اما ما نمی‌دانیم واکنش عمومی چه خواهد بود. بر اساس همه‌گیری و شیوع قبلی فهمیده‌ایم که اثرات رفتاری روی اقتصاد بسیار بدتر از اثر خود بیماری است».
 
گزارش چنین نتیجه گرفته که «نویسندگان به‌احتمال‌زیاد هزینه واقعی مقاومت آنتی‌بیوتیکی را دست‌کم گرفته‌اند» که دلیل آن نبود داده‌های قابل اتکا است.
 
اوترسون می‌گوید: «وقتی‌که تهدید را تشخیص می‌دهیم، دولت‌ها با انرژی و پول پاسخ می‌دهند». ایالات‌متحده به‌تازگی با اختصاص 5 میلیارد دلار برای جنگ علیه ابولا موافقت کرده است. او می‌افزاید: «این تهدید یعنی مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌ها از ابولا نیز خطرناک‌تر است. اگر این گزارش به‌طور صحیح جهانی را که ما در 2050 در آن زندگی می‌کنیم پیش‌بینی کرده باشد، در آن صورت در حفظ دنیای خود، شکست بزرگی خورده‌ایم».