یک کارشناس مسائل اقتصادی معتقد است: نبود رونق اقتصادی در کشورهای توسعه یافته از جمله چین که در سال های گذشته رشد اقتصادی بالایی نداشته یکی از دلایل کاهش قیمت نفت است.
ابراهیم رزاقی در گفت و گو با ایرنا، در خصوص دیگر دلایل موثر در کاهش قیمت نفت، افزود: بی حسی اوپک در کاهش سقف تولید و تضاد کشورهای غربی با روسیه بر سر مسائل اوکراین نیز از دیگر عوامل کاهش قیمت نفت در بازار جهانی است.
وی با بیان آنکه با کاهش قیمت نفت، کشورهایی که اقتصادشان وابسته به درآمدهای نفتی است، آسیب خواهند دید، اظهار داشت: کشورهای توسعه یافته به طور معمول در چنین شرایطی(قیمت پایین) نفت را ذخیره می کنند و زمانی که قیمت نفت به کف رسید، ذخایر خود را پر می کنند.
به گفته این کارشناس اقتصادی، جهان کنونی به نفت وابسته است و تولید همه کالاها به نوعی وابسته به این ماده می باشد.
وی در خصوص تولید نفت از سوی کشورهای توسعه یافته، گفت: هم اکنون امریکا نیمی از مصرف خود را تولید می کند، کشورهای اروپایی فاقد نفت هستند و کشورهایی نظیر چین، نفت اندکی دارند اما مصرف کننده بالایی می باشند.
رزاقی ادامه داد: متاسفانه کشورهای تولیدکننده نفت وابسته ترین کشورها به کالاهای دیگر کشورها هستند زیرا این دسته از کشورها فقط نفت تولید و با درآمد حاصل از آن کالاهای مورد نیاز خود را وارد می کنند.
وی در خصوص کشورهای تولیدکننده نفت (نظیر کشورهای عربی)، گفت: در این کشورها تولیدات صنعتی شکل نمی گیرد و حاکمان بر آنها به گونه ای هستند که سرسپرده قدرت های خارجی می باشند.
وی با اشاره به دوره جنگ هشت ساله در ایران، افزود: قیمت نفت در آن دوره هفت تا هشت دلار بود زیرا این محصول در آن دوره اهرمی برای فشار علیه ایران بود.
وی توضیح داد: متاسفانه در 25 سال گذشته اقتصاد خود را از وابستگی به نفت رها نکردیم به طوری که وقتی قیمت نفت پایین می آید و درآمد کشور تحت تاثیر قرار می گیرد، کاری نمی توانیم بکنیم. زمانی که قیمت نفت بالا بود می توانستیم سرمایه گذاری و خود را از وابستگی به نفت رها کنیم.
رزاقی اظهار داشت: هم اکنون قیمت یک گالن نفت 60 سنت و این در حالی است که یک بشکه نفت که 160لیتر حجم دارد هم اکنون حدود 70 دلار بفروش می رسد لذا قیمت نفت کمتر از آب و یا نوشابه است.
وی معتقد است: با نفت مفت نه تنها محیط زیست آسیب می بیند بلکه شرایط برای سرسپردگی کشورهای تولیدکننده نفت نیز افزایش می یابد.
این اقتصاددان در خصوص وابستگی به درآمدهای نفتی، گفت: وابستگی به نفت ما را دچار شکنندگی می کند چرا که بودجه کشور باید 60 تا 70 درصد به درآمدهای نفتی وابسته باشد.
رزاقی اظهار داشت: هم اکنون واردات وابسته به درآمدهای نفتی است، فضای صنعتی وابسته به واردات است حتی 40 درصد مواد اولیه صنایع غذایی وابسته به نفت است.
وی با این سئوال که چرا در سه دهه گذشته راهکاری برای ضربه پذیری انجام نداده ایم؟ گفت: قانون اساسی بر عدم وابستگی به نفت تاکید دارد و مسئولان بارها در خصوص عدم وابستگی تاکید کرده اند اما در عمل هیچ اتفاقی نیفتاده است.
وی در خصوص موضوع تحریم های اقتصادی ایران از سوی دیگر کشورها، ادامه داد: سه سال است که در معرض تحریم قرار داشتیم، در این سه سال برای رهایی از وابستگی به نفت بخصوص از سال 90 که درآمدهای نفتی خوب داشتیم، چه کردیم. آیا 100 تا 120 میلیارد دلار کالا و انواع خدمات به کشور وارد نکردیم.
وی گفت: می توانستیم بسیاری از کالاها را خود تولید کنیم و در این امر هم دولت می توانست سرمایه گذاری کند که بعد از ایجاد زیرساختها بخش خصوصی را به میدان بیاورد.
رزاقی با انتقاد از توسعه فرهنگ دلالی در کشور، تصریح کرد: متاسفانه در سالهای اخیر فرهنگ دلالی در کشور رشد کرده و منافع ملی فدای سیاستهای نادرست شده است.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: برای رشد اقتصادی باید وابستگی خود را بتدریج به درآمدهای نفتی کم کنیم زیرا با تداوم این وابستگی همواره اقتصاد کشورمان در معرض آسیب است. جدایی تدریجی از وابستگی به درآمدهای نفتی می تواند تولید و اشتغال را در کشور رونق دهد.
