قاتل خاموش زنان را بشناسید ‌

سرطان تخمدان یکی از سرطان‌های شایع در زنان است که در بیشتر موارد به دلیل بی علامت بودن این بیماری، در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود و همین امر امید به زنده ماندن بیماران مبتلا را تا حد زیادی کاهش داده است.

کیوان خاصی، کارشناس مسئول برنامه ثبت سرطان مرکز بهداشت استان کرمانشاه در گفت و گو با ایسنا، سرطان تخمدان را یکی از شایع‌ترین سرطان‌های زنان عنوان و تصریح کرد: متاسفانه در اکثر موارد این بیماری در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود.

وی سرطان تخمدان را در صورت تشخیص در مراحل اولیه قابل درمان دانست و اظهار کرد: این در حالیست که متاسفانه در 75 درصد موارد به دلیل تشخیص دیرهنگام بیماری، با وجود جراحی های وسیع و شیمی درمانی‌های گوناگون امید زنده ماندن درازمدت بیمار ناچیز است و همین تشخیص دیرهنگام موجب شده تا اصطلاح و یا لقب "قاتل خاموش" به این بیماری داده شود.

وی در خصوص چگونگی ایجاد این نوع سرطان اظهار کرد: انواع سرطان از سلول‌ها که اجزای سازنده بافت‌ها هستند، شروع می‌شود.

وی تصریح کرد: به‌ طور معمول سلول‌ها رشد کرده و تقسیم می‌شوند تا با توجه به نیاز بدن سلول‌های جدید تولید کنند و از طرفی هنگامی ‌که سلول‌ها پیر می‌شوند، می‌میرند و سلول‌های جدید جای آنها را می‌گیرند.

خاصی افزود: گاهی این فرآیند منظم به‌ درستی پیش نمی‌رود و سلول‌های جدید هنگامی تشکیل می‌شوند که بدن به آنها نیاز ندارد و سلول‌های پیر هم زمانی‌ که باید از بین بروند، نمی‌میرند.

وی تصریح کرد: این سلول‌های اضافی توده‌ای از بافت را تشکیل می‌دهند که به نام غده یا تومور شناخته می‌شود و ممکن است تومورها بر حسب مورد بدخیم یا خوش‌خیم باشند.

وی بیشترین سن ابتلا به این نوع سرطان را بعد از 40 سالگی عنوان و تصریح کرد: این بیماری در سنین 75 تا 79 سالگی به حداکثر شیوع خود می‌رسد، بطوری‌که با افزایش سن، بروز آن به شدت افزایش می‌یابد.

خاصی در خصوص علائم تشخیص این بیماری اظهار کرد: در مراحل اولیه عادت ماهیانه نامنظم بیمار را وادار می‌کند به پزشک مراجعه نماید. به موازات افزایش رشد تومور و حجم آن علائم فشاری بروز می‌کند که شامل تکرر ادرار، درد لگنی، یبوست و پس از مدتی تورم شکم است و درد حاد شکم در اثر خونریزی‌ یا پارگی و پیچ خوردگی تومور نیز ممکن است، ایجاد شود.

وی تصریح کرد: اگر تومور به بافت‌های خارج از لگن و قسمت‌های فوقانی شکم متاستاز دهد، ممکن است باعث ایجاد علائم گوارشی نظیر تهوع، سوزش سردل، نفخ شکم، سیری زودرس، کاهش وزن و بی اشتهایی نیز شود.

کارشناس مسئول مرکز بهداشت استان کرمانشاه شایعترین علائم در مراحل نهایی بیماری را درد و تورم شکم عنوان کرد و افزود: درد شکمی است که احتمالا بیمار را برای مراجعه به پزشک مجبور می‌کند.

وی تصریح کرد: همچنین خونریزی‌های نامنظم از دستگاه تناسلی ممکن است همراه با هریک از انواع تومورهای تخمدان دیده شود و گاهی ممکن است اولین شکایت بیمار باشد.

خاصی افزود: زنان مبتلا بعد از یائسگی نیز ممکن است خونریزی داشته باشند که بصورت خونریزی نامنظم یا خونریزی شدید آشکار می‌شود.

وی مهمترین نشانه سرطان تخمدان را که بطور معمول دیر تشخیص داده می‌شود را یک توده لگنی توپر، نامنظم و چسبیده به بافت‌های اطراف عنوان کرد که در معاینه بیمار تشخیص داده می‌شود.

وی افزود: لمس چنین توده‌ای در معاینه قویا مطرح کننده یک بدخیمی در تخمدان است.

خاصی معاینه لگن و معاینه مقعد را جزء اجباری از معاینات متداول برای تشخیص این بیماری عنوان کرد و افزود: آزمون گایاک‌(بررسی وجود خون مخفی در مدفوع) نیز همواره باید انجام شود.

وی با اشاره به انجام معاینه کامل شکم، پستان‌ها و غدد لنفاوی زیر بغل نیز در تشخیص این نوع سرطان اظهار کرد: با توجه به نتایج این معاینات، پزشک درخواست آزمایش‌های تخصصی و نمونه برداری از بافت مورد نظر را خواهد داد تا به تشخیص قطعی برسد.

خاصی در پایان اظهار کرد: درمان سرطان تخمدان بسته به سن و وضعیت عمومی بیمار و مهم‌تر از همه شدت گسترش و انتشار بیماری دارد و شامل انجام جراحی، شیمی درمانی و اشعه درمانی است.