نبض قیمت در سبد خانوار

جدیدترین گزارش بانک مرکزی در هفته منتهی به 11 مهر سال‌جاری نشان می‌دهد که نسبت به سال گذشته نوسان هفتگی و ماهانه قیمت مواد خوراکی کاهش یافته است و تغییرات قیمتی در این دو بازه زمانی از ثبات قابل توجهی نسبت به سال گذشته برخوردار بوده است. براساس آمار منتشر شده در هفته دوم پاییز سال جاری بیشترین تورم هفتگی معادل 7/1 درصد و تورم ماهانه معادل 1/8 درصد بوده است، حال آنکه در مدت مشابه سال قبل، بیشترین تورم هفتگی 1/10 درصد و تورم ماهانه 2/13 درصد بوده است. بنابراین دامنه نوسان نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.

 کاهش سالانه بهای گوشت مرغ
«دنیای‌اقتصاد» با استفاده از گزارش‌های رسمی بانک مرکزی روند قیمت خرده‌فروشی در پاییز سال‌جاری و سال گذشته را بررسی کرده است. این گزارش نشان می‌دهد که در هفته منتهی به 11 مهر ماه سال جاری تورم هفتگی (تغییر قیمت طی هفت روز) تمام گروه‌های خوراکی زیر 2 درصد بوده است. بر اساس آمار منتشر شده بیشترین افزایش قیمت هفتگی بین گروه‌ها در هفته منتهی به 11 مهرماه سال جاری متعلق به گروه برنج و معادل 7/1 درصد بوده است، حال آنکه در هفته مشابه سال گذشته بیشترین تغییر قیمت در گروه «گوشت مرغ» بوده که معادل 1/10 درصد ثبت شده است.

اما نکته قابل توجه در مقایسه این دو گزارش این است که از شدت تغییر قیمت‌های هفتگی در گزارش هفته دوم مهر سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل کاسته شده است. به عنوان مثال تورم هفتگی گوشت مرغ که در هفته منتهی به 12 مهرماه سال گذشته به 1/10 درصد رسیده بود، در هفته منتهی به 11 مهرماه سال جاری منفی 1/2 درصد گزارش شده است.

بر این اساس قیمت گوشت مرغ نسبت به سال گذشته 5/5 درصد افت کرد. قیمت هر کیلو گوشت مرغ در هفته دوم مهرماه سال جاری به 6 هزار و 700 تومان رسیده است، حال آنکه قیمت این ماده پرمصرف خوراکی در هفته مشابه سال قبل حدود 6 هزار و 900 تومان گزارش شده بود.

 افت قیمت هفتگی میوه‌ها
روند قیمتی در گروه «میوه‌های تازه» نیز مشابه گروه گوشت مرغ است. بر اساس آمار بانک مرکزی تورم هفتگی گروه میوه‌ها در هفته منتهی به 11 مهرماه سال جاری معادل منفی 6/1 درصد گزارش شده است، درحالی‌که تورم هفتگی این گروه در هفته منتهی به 12 مهرماه سال گذشته معادل 9/3 درصد بوده است. در هفته دوم مهر ماه سال جاری قیمت برخی از میوه‌های نوبرانه به شدت کاهش یافته است، طی هفت روز از بهای سیب قرمز معادل 6/18 درصد، سیب زرد معادل 2/14 درصد، نارنگی معادل 2/2 درصد و لیمو شیرین 1/4 درصد کاسته شده است.

 نکته قابل توجه در گروه میوه‌های تازه تورم بالای سالانه این گروه نسبت به 10 گروه دیگر گزارش خرده‌فروشی است. بر این اساس به‌طور متوسط سطح قیمت میوه‌ها نسبت به سال گذشته 7/29 درصد افزایش یافته، رتبه بعدی تورم سالانه گروه‌های مواد خوراکی متعلق به گروه لبنیات با 13 درصد رشد سالانه است. بنابراین به نظر می‌رسد با کنترل قیمت میوها در هفته‌های آتی می‌توان از سطح تورم سالانه خوراکی‌ها به مقدار قابل توجهی کاست.

 کاهش دامنه نوسان قیمت
اما مقایسه تغییرات قیمت هفتگی مواد خوراکی، با مدت مشابه سال قبل می‌تواند با خطا روبه‌رو باشد. زیرا این امکان وجود دارد که در هفته مشابه سال گذشته قیمت یک گروه به‌دلیل خاصی مانند کمبود تولید و کاهش مقدار عرضه، افزایش قابل توجهی داشته و در هفته بعد، این افزایش تاحدودی جبران شود. بنابراین بررسی تغییرات قیمتی در بازه زمانی بزرگ‌تر، خطا در مقایسه قیمت مواد خوراکی را به مراتب کاهش داده و اطلاعات دقیق‌تری در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.

براساس آمار بانک مرکزی در هفته دوم مهرماه سال‌جاری از میان 11 گروه مواد خوراکی، تورم ماهانه در 4 گروه افزایشی، در 5 گروه کاهشی و در دو گروه ثابت بوده است. بر این اساس، بیشترین تورم ماهانه در این هفته متعلق به گروه میوه‌های تازه با رشدی معادل 1/8 درصد ثبت شده است. همچنین گروه برنج نیز نسبت به ماه گذشته 1/3 درصد افزایش قیمت را پشت سر گذاشته است. در هفته منتهی به 11 مهر سال‌جاری و نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیشترین کاهش قیمت نیز در گروه گوشت مرغ معادل 6/2 درصد و سبزی‌های تازه معادل 1/2 درصد گزارش شده است. قیمت دو گروه «لبنیات» و «قندوشکر» نیز طی ماه ثابت مانده است، اما آمارها در هفته منتهی به 12 مهر سال گذشته نشان می‌دهد که در آن زمان، تورم ماهانه بیشتر گروه‌های خوراکی مثبت و روند قیمت‌ها افزایشی بوده است.

بر اساس آمار هفته دوم مهر سال گذشته، از میان 11 گروه مواد خوراکی، تورم ماهانه در 6 گروه افزایشی، در 2 گروه کاهشی و در سه گروه ثابت مانده است. در هفته مورد بررسی سال گذشته، بیشترین تورم ماهانه متعلق به گروه میوه‌های تازه معادل 2/13 درصد و گوشت مرغ معادل 3/8 درصد بوده است. علاوه‌بر این بیشترین کاهش قیمت نیز متعلق به گروه تخم مرغ و معادل 4 درصد بوده است. این موضوع نشان می‌دهد علاوه‌بر تورم هفتگی، تغییرات قیمتی ماهانه در هفته دوم مهرماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهشی و محدودتر بوده است.

 بی‌نظمی در انتشار آمار خرده‌فروشی
گزارش خرده فروشی در هفته منتهی به 4 و 11 مهرماه طی روزهای اخیر و در بازه زمانی کوتاهی نسبت به هم منتشر شده است، همچنین در هفته‌های گذشته نیز مشاهده می‌شد که طی یک روز دو گزارش هفتگی در پایگاه اطلاع‌رسانی بانک مرکزی قرار می‌گرفت. این در حالی است که در ماه‌های گذشته روند انتشار گزارش خرده فروشی در هر هفته، به صورت تقریبا منظم و هفتگی بود، تا تغییرات قیمتی مواد خوراکی به‌صورت منظم و با یک تواتر مشخص در اختیار مخاطبان قرار گیرد. بنابراین به نظر می‌رسد با بازگشت به روند انتشار هفتگی و منظم، کیفیت انعکاس این آمار از سوی رسانه‌ها نیز افزایش یابد.