اگرچه هنوز مذاکرات هسته‌ای به
نتیجه نرسیده و تحریم‌ها لغو نشده است اما آمار تبادلات تجاری کشورمان نشان
می‌دهد روند صعودی واردات و صادرات در ماه سوم امسال نیز ادامه یافته است.
بر اساس جداول منتشر شده از سوی گمرک در سه‌ماهه امسال
25میلیون‌و518هزارتن کالا به ارزش 11میلیاردو859میلیون‌دلار صادر شده است
که از نظر وزن نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته 67/16درصد و از لحاظ ارزش 53/20
درصد افزایش داشته است. اما روند واردات کشور با سرعت قابل‌ملاحظه‌تری رو
به افزایش بوده است به‌طوری‌که در مدت مورد اشاره 9میلیون‌و755هزارتن کالا
به ارزش 12میلیاردو386میلیون‌دلار به کشور وارد شده که نسبت به‌مدت مشابه
سال 92 از نظر وزن 10/48 و از حیث ارزش 63/35درصد رشد یافته است.
کسری 4/10میلیارددلاری تجاری
ولی تراز بازرگانی ایران در این مدت رو به افزایش رفت و طی پنج‌ماهه نخست
سال 2014 میلادی، 10میلیاردو435میلیون‌دلار کسری تجاری عایدمان شد در حالی
که این رقم در مدت مشابه سال گذشته مبلغ پنج‌میلیاردو551میلیون‌دلار بوده
است. محاسبه این دو رقم نشان می‌دهد که در پنج‌ماهه نخست سال میلادی جاری
تراز بازرگانی ایران 87درصد کمتر از مدت مشابه سال قبل شده است. با توجه به
اینکه میزان صادرات کشورمان از واردات صورت‌گرفته به لحاظ وزنی رقم
بالاتری است بنابراین با کسری حادث‌شده؛ می‌توان به این نتیجه رسید که ارزش
هر تن کالای صادراتی ایران نسبت به ارزش هر تن کالای وارداتی رقم به‌مراتب
پایین‌تری است. از میان 168 کشور طرف معامله در مدت مذکور تراز بازرگانی
با 79 کشور، مثبت و با 89 کشور دیگر به‌نفع طرف مقابل بوده است.
متوسط قیمت کالاهای وارداتی سه‌برابر کالای صادراتی است
بر اساس گزارش گمرک متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در سه‌ماهه امسال 409
دلار بوده در حالی که متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی یک‌هزارو270دلار
برآورد شده است. البته این جداول نشان می‌دهد در مدت مورد بررسی متوسط قیمت
کالاهای وارداتی نسبت به مدت مشابه سال قبل 37/8 درصد کاهش و متوسط قیمت
کالاهای صادراتی 28/3 درصد افزایش یافته است. با این حال همچنان متوسط ارزش
هرتن کالای وارداتی بیش از سه‌برابر قیمت هر تن کالای صادراتی است. نکته
قابل‌توجه دیگر در این جداول آن است که در اقلام عمده کالاهای وارداتی مواد
غذایی سهم قابل‌ملاحظه‌ای دارد. در بین کالاهای وارداتی دانه سخت گندم در
صدر وارداتی‌ها با دومیلیون‌و143هزارتن به ارزش 751میلیون‌دلار قرار دارد و
در رتبه‌های سوم تا هفتم نیز به‌ترتیب برنج، دانه ذرت دامی، کنجاله سویا،
شکر تصفیه‌نشده و روغن خام سویا جای گرفته است. در مقابل پروپان مایع‌شده
به ارزش 810میلیون‌دلار و سهم ارزشی 92/5 درصد، سنگ‌آهن هماتیت دانه‌بندی
به ارزش 735میلیون‌دلار و سهم ارزشی 36/5 درصد، قیر نفت به ارزش
578میلیون‌دلار و سهم ارزشی 22/4 درصد عمده‌ترین محصولات صادراتی کشور در
این مدت بوده است.
واردات گوشت 290 درصد افزایش یافت
آمارهای گمرک نشان می‌دهد در بین اقلام عمده وارداتی، واردات گوشت یخ‌زده
290درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است. در سه‌ماهه نخست
امسال 29هزارتن گوشت یخ‌زده گاو به ارزش 151میلیون‌دلار به کشور وارد شده
در حالی که این رقم در سه‌ماهه سال گذشته هشت‌هزارتن به ارزش 39میلیون‌دلار
بوده است. در بین اقلام عمده واردتی همچنین واردات شکر نیز با رشد
قابل‌ملاحظه و 126 درصد از نظر ارزش مواجه بوده است. واردات این محصول در
سه‌ماهه نخست امسال 513هزارتن به ارزش 247میلیون‌دلار بوده در حالی که
واردات آن در مدت مشابه سال قبل 191هزارتن به ارزش 109میلیون‌دلار محاسبه
شده است. در مقابل کنجاله سویا با کاهش 35 درصدی و برنج با افت 38درصدی به
لحاظ ارزش همراه بوده‌اند.
کشورهای عمده طرف مبادله
بر اساس این گزارش در مدت مورد بررسی چین با سهم وزنی 58/46 درصد و سهم
ارزشی 63/27درصد، عراق با سهم وزنی 71/19 درصد و سهم ارزشی 31/18 درصد،
امارات‌متحده‌عربی با سهم وزنی 88/6 درصد و سهم ارزشی 24/11درصد به‌ترتیب
اصلی‌ترین کشورهای مقصد صادرات بوده‌اند. همچنین امارات‌متحده‌عربی با سهم
وزنی 06/24 درصد و ارزشی 06/26 درصد، چین با سهم وزنی 21/12 درصد و سهم
ارزشی 7/20 درصد، هند با سهم وزنی 95/10 درصد و سهم ارزشی 42/8 درصد
به‌ترتیب اصلی‌ترین کشورهای مبدا واردات بوده‌اند.
