جزئیات توافق ایران و روسیه درباره نیروگاه بوشهر

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به توافق ایران و روسیه برای ساخت فاز دوم نیروگاه بوشهر گفت: ما اکنون در حال مذاکره با روس ها هستیم چند دور هم مذاکره کرده ایم به نظر می رسد که بتوانیم تا یکی دو ماه آینده مذاکرات را به پایان برسانیم و قرار است یک تیم دیگر هفته آخر ماه فوریه به تهران سفر کنند.

بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان در مصاحبه با خبرنگاران مهر در موضوعات مختلف انرژی هسته ای کشورمان در موضوع توافق ژنو و برنامه اقدام مشترک و ابعاد حقوقی آن، نیروگاه بوشهر، فعالیت های رسانه ای و البته ابعاد دیگر انرژی هسته ای در بخش زیست محیطی و فناوری نکاتی را مطرح کرد.

وی در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات اخیر ایران و آژانس و همچنین چشم انداز حل و فصل موضوع هسته ای ایران اظهار داشت: حضور ما در خبرگزاری مهر مصادف با ایام پیروزی انقلاب شده است . در روزهای 19 تا 22 بهمن من در منطقه نیروی هوایی کمک می کردم و  فشنگ بین انقلابیون توزیع می کردیم.

کمالوندی تصریح کرد: باید بگویم که اتفاقات بزرگی در ایران بعد از انقلاب رخ داده است، اگر اتفاقات بزرگ را در نظر نگیریم تحلیل موضوعات سخت است. با انقلاب و جنگ تحمیلی که کشور پشت سر گذاشت در شرایطی که دشمنان نمی خواستند ایران رشد کند ما مقاوم شدیم. امام راحل با آرمانهای بلند، به دنبال افق‌های بلندی بود و بدنبال این نبود که ایران کشوری مانند همه کشورهای دیگر شود. می خواست یک کشور قوی و مستقل باشد که روی پای خود بایستد و در این مسیر نیز حرکت کرد.

وی افزود: در بررسی سیر تحولات با مشکلات مواجه شده ایم و کلاس به کلاس بالا رفته ایم. اکنون جمهوری اسلامی ایران در شرایط بسیار خاص و استثنایی قرار دارد و در مقطع کنونی من با توجه به 32 سال تجربه دیپلماتیک عرض می کنم که ما می توانیم 100 سال آینده را رقم بزنیم.

معاون سابق وزیر خارجه ادامه داد: حضرت آقا نیز به پیچ تاریخی که باید پشت سر بگذاریم اشاره کردند که پس از این پیچ تاریخی به یک دشت هموار خواهیم رسید، این نتیجه اندوخته های اجتماعی اقتصادی و علمی است که در طول سالها به دست آورده ایم. داشته هایمان اکنون به جایی رسیده است که باید آن را عرضه کنیم، باید فرهنگ خود را گسترش داده و نوع حکومت کردن را نیز به دیگران آموزش دهیم.ما در دنیا حکومت هایی که هم مبانی پذیرفته شده و تعریف شده دنیا را در چارچوب مفاهیم ارزشی و دموکراسی و توجه به مردم داشته باشند و هم به لحاظ نگاه  معنوی انسان را تنها یک موجود که خواسته های مادی دارد نبینند؛ نداریم.

این تحلیلگر بین الملل گفت: قدرت هایی که می دانند این روش زندگی آنها را دچار مشکل می کند تلاش می کنند که جلوی ما را بگیرند، با این حال ما در محیط های داخلی رشد خوبی داشته ایم .رابطه ما با آژانس یکی از دهها موضوع دیگر در حوزه روابط بین الملل و تعامل با دنیای بیرون است. کسانی که نمی خواهند ما در بیرون از ایران مانور داشته باشیم اتهاماتی را زده و مشکلاتی را ایجاد و ما را محدود کرده اند.

وی افزود: اگر وارد این فاز شویم که ابهاماتی را که ایجاد کرده اند در مراحل اول حل کنیم، ابهامات در بلندمدت تبدیل به اتهام نمی شود ،چرا که وقتی این ابهامات باقی می ماند و بی جواب  مانده و به آنها توجه نمی شود ؛ بزرگ و بزرگ تر می شوند. این همان زنجیری است که دورمان پیچیده اند و ما می خواهیم آن را باز کنیم. برای این امر نیز باید ببینیم که مشکل از کجاست.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ادامه داد:یکی از مسائل آژانس بین المللی انرژی اتمی و همچنین ارتباط ما با کشورهای دیگر است. موضوعات زیادی را در مورد جمهوری اسلامی ایران مطرح کرده اند که به دنبال مسائل نظامی و انحراف است که واقعیت درخشان پیشرفت کشورمان در این حوزه دیده نشود. یعنی در دنیا به محض اینکه به موضوع هسته ای اشاره می شود، تنها یک حرکت به سمت سلاح هسته ای دیده می شود اما زمانی که آنها ببینند ما در حوزه هسته ای در همه شاخه ها پیشرفت کرده ایم و اکنون خودکفا هستیم، نگاه طور دیگری خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد: آنها اکنون یک دعوای زرگری راه انداخته اند و در این جنگ اگر در مقابل هر اقدام آنها ما یک عکس العمل مشابه نشان دهیم در واقع به هدف آنها کمک کرده ایم. ما باید با متانت، درایت و برنامه ریزی سعی کنیم این توطئه را خنثی کنیم.

کمالوندی یاداور شد: به لحاظ حقوقی ایران می توانست دو روش را انتخاب کند. اول اینکه بگوییم اصول تعامل ما و آژانس بر اساس مبانی حقوقی یا پادمان است که مشخص می کند . پادمان مشخص می کند در چه زمینه هایی باید با آژانس همکاری کنیم . پروتکل الحاقی را نیز نپذیرفته ایم و بر این اساس می توانیم بگوییم که آنها خارج از این چارچوب انتظار دارند، درها را ببندیم و پاسخی به آنها ندهیم.در این روش ابهام روی ابهام جمع می شوند و آنها نیز این موضوع را دائما در دنیا پخش می کنند.

می توانیم گوشه در را باز و آنها را شرمنده کنیم
وی گفت: راه دیگر این است که بگوییم درست است که الزامی برای همکاری وجود ندارد ولی می توانیم آنها را شرمنده کنیم و در یک بخش هایی به صورت حساب شده و مدیریت شده برای آنهایی که می گویند پشت در خبرهای زیادی است گوشه در را باز کنیم و  اجازه تماشا بدهیم که از عملکرد خود شرمنده شوند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی عنوان کرد: البته اگر کسی در این شکل دوم پیچیدگی کار را نداند ممکن است بگوید که اصلا چرا اینها را راه داده اید، مگر شما قانونا الزام و یا اجباری دارید که البته حرف درستی است. اما باقی ماندن ابهامات باعث می شود که آنها در عرصه بین المللی از ما غولی درست کنند و  ناچار شویم وقت زیادی را بگذاریم تا بگوییم تصویری که در ذهنتان ایجاد شده است، غلط است. در حقیقت ما اجازه داده ایم که این تصویر شکل بگیرد و سپس به دنبال تغییر آن رفته ایم.

وی تاکید کرد: به نظر من نوع دوم کار این است که ما اجازه ندهیم این تصویر شکل بگیرد . البته در جال حاضر برای اصلاح این تصویر دیر هم اقدام کرده ایم.  این اقدامات از روی درایت و یک نگاه بلندمدت صورت می گیرد و در صورتی که این اقدامات انفعالی باشد قطعا پذیرفتنی نخواهد بود. ما باید دقیقا بدانیم که چه کاری می کنیم، انتهای آن را بدانیم و بر این اساس به نتیجه خواهیم رسید.

ارائه اطلاعات مدیریت شده دشوارتر از عدم ارائه اطلاعات است
کمالوندی گفت: در بیانیه 20 آبان ماه که بین آقای صالحی و آمانو امضا شد 6 مورد را بر اساس توافق در دستور کار قرار داده ایم که دو مورد دسترسی مدیریت شده به معدن گچین و کارخانه آب سنگین اراک بود. البته رآکتور اراک را قبلا بازدید می کردند و در مورد کارخانه آب سنگین نیز ما به لحاظ حقوقی ملزم نیستیم که بازرسان آژانس را برای بازدید ببریم. به لحاظ حقوقی بازرسان می توانند از جایی که مواد هسته ای وجود دارد ، بازدید کنند و کارخانه آب سنگین یک تاسیسات شیمیایی است اما با این وجود ما آنها را برای بازدید به آنجا بردیم  و متوجه شدند که چیز خاصی وجود ندارد، جای نگرانی نیست و اراک  یک مکان علمی است که این موضوع می تواند بازخورد مثبتی در گزارش آژانس داشته باشد.

وی تصریح کرد:در مورد معدن گچین و 4 مورد اطلاعات دیگر که مد نظر بوده نیز همین طور است. بعضی از این اطلاعات درخواستی بر اساس برداشت غلط بوده است و فکر می کردند که ما به طور مثال در حوزه ای غنی سازی لیزری انجام می دهیم. ما توضیح دادیم که درست است که کشور در مقطعی در این زمینه تحقیقات انجام داده است اما همزمان روی سانتریفیوژها نیز تحقیق کرده و زمانی که سانتریفیوژ به نتیجه رسیده، عاقلانه تر این بوده است که به دلیل ارزانی و سرعت از سانتریفیوژ استفاده شود و ما نیز همین اقدام را انجام داده ایم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت:آنها فکر می کردند که ما از طریق لیزر غنی سازی می کنیم ؛ ما خودمان می دانیم که چنین کاری انجام نمی دهیم. می توانستیم به آنها بگوییم که این کار را انجام نمی دهیم و به شما هم هیچ پاسخی نمی دهیم. همچنین می توانستیم اطلاعات مدیریت و حساب شده را در اختیار آنها قرار دهیم و ابهام را برطرف کنیم. این کار سختی است، کار آسان این است که وقتی نخ گره می خورد با قیچی آن را پاره کنیم. اما باز کردن گره با تدبیر کار دشواری است و کار بزرگ، زحمت زیاد می برد.  مقام معظم رهبری در دیدار با سفرا گفتند که کار دیپلماسی پتک زدن است، وقتی نیاز است که با هزاران پتک یک دیوار بریزد با یک پتک نتیجه ای حاصل نمی شود اما زمانی که 300 پتک بر دیوار بکوبیم و سیصد و یکمین پتک دیوار را خراب کند این کار پتک آخر نبوده است. 300 پتک زده اید که هر کدام یک سهم داشته است.

از موضع عزت و قدرت با آژانس تفاهم کردیم
وی افزود: کارهای بسیاری انجام داده ایم که هر کدام از آنها کنار هم قرار می گیرد و زمانی که کنار هم قرار گرفتند تصویر بیرونی عوض می شود. ما بر مبنای این مسیر بیانیه را امضا کردیم  که نتیجه بسیار خوبی گرفتیم و نتیجه آن را در گزارش آژانس خواهید دید. در مذاکرات هفته گذشته نیز با وجود آنکه 3 دور مذاکره فشرده صورت گرفت هماهنگی های بسیار خوبی صورت گرفت و ما از موضع قدرت و عزت  تفاهمی را انجام دادیم و نکته اصلی این تفاهم آن است که به صورت داوطلبانه انجام گرفته و الزام آور نیست و هر روزی که تصمیم بگیریم می توانیم به عقب بازگردیم.

کمالوندی در پاسخ به این سئوال که آیا مذاکرات ایران و آژانس تأثیری بر مذاکرات با 1+5 خواهد داشت گفت: بر اساس آنچه گفتم ما اکنون وارد فازی شده ایم که به نظر می رسد هم روی مذاکرات 1+5 و هم بر روابط ما با آژانس اثر مثبت دارد. در واقع ما با یک تیر دو نشان می زنیم و امیدوار هستیم که ارزش و قدر چنین تلاش هایی را همه  بدانند . البته نقد اگر به صورت دلسوازنه انجام شود و با هدف تخریب و استفاده سیاسی نباشد به دل می نشیند و موثر خواهد بود. ما از اشتباه مبرا نیستیم.

وی تاکید کرد: کاری که اکنون انجام می شود کاری است که یک مجموعه بزرگ ساعتها درباره آن صحبت می کنند و برای هر کلمه از اینها ساعتها زمان و مذاکره گذاشته می شود. بعضی ها چنین تلقی دارند که ما هر چیزی را پذیرفته ایم و دستهایمان را بالا برده ایم. این عده پیچیدگی های کار را نمی دانند و البته ما هم باید توضیحات کار را ارائه دهیم و اگر توضیح دهیم قدر کار را می دانند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: مسئولین باید درمورد کارهایی که انجام می دهند تا حدی که می توانند گزارشها را منعکس کنند. شاید ما 15 سال دیگر در خاطرات خود زمانی که این امکان وجود داشت که یکسری از مسائل را بنویسیم این موضوعات را منتشر کنیم و آن موقع مشخص شود که مسئولین چه خدمات و تلاش هایی کرده و چه کارهای بزرگی را به نتیجه رسانده اند.

مذاکرات با آژانس کار بدگویان ایران را سخت می کند
وی خاطر نشان کرد: به نظر من مذاکرات با آژانس یک افق روشنی را برای کشور باز می کند و کار کسانی را که برعلیه ما بدگویی می کنند سخت می کند. آنها ترجیح می دهند ما با آژانس نیز دست به یقه شویم تا بتوانند از این موقعیت استفاده کنند و بگویند این افراد ناسازگار هستند و نمی توانند در دنیای امروز زندگی کنند. به نظر می رسد ما اهداف موردنظر را در مسیر همکاری با آژانس تاکنون به جلو برده ایم .البته می دانیم کار سخت است و در آینده باید کار بیشتری صورت گیرد و کسانی که این ابهامات را ایجاد کرده اند بیکار نمی نشینند و داستان سرایی می کنند.

کمالوندی اضافه کرد: من قبلا هم گفته ام وقتی که بزرگ شوید و امکانات داشته باشید مشکلاتتان نیز زیاد می شود، چالش ما اکنون چالش اقتدار است. ما مقتدر شده ایم و توانایی هایمان بالا رفته است و به همین دلیل با مشکلات مواجه هستیم و باید نسبت به این مشکلات درک داشته باشیم. اگر ما علم هسته ای را نداشته باشیم و کشوری با توانایی های ضعیف باشیم و نیازمند فروش نفت باشیم دیگر کاری با ما ندارند. ما برای رفع چالش اقتدار باید دست به دست هم بدهیم و مشکلات را حل کنیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سئوال که اصرار 1+5 بر این است تاسیسات اراک متوقف شود و خانم شرمن گفته که فردو نیز یک تاسیسات زیرزمینی است و نیازی به غنی سازی حتی 5 درصد هم ندارد گفت: من از ابتدا هم گفته ام ، در باره این بحث که برده ایم یا باخته ایم خوب است هر کسی که انتقاد می کند یک عینک حقوقی بر چشم بزند و برنامه اقدام مشترک را از منظر حقوقی ببیند. آنچه من از مباحث حقوقی می دانم این است که  ما با داشتن چند قطعنامه شورای امنیت که معمولا الزام‌آور است، باید چنین روندی را طی می کردیم. هر چند که  ما الزانم آورد بودن قطعنامه ها را قبول نداریم و می گوییم این قطعنامه ها غیرقانونی است که البته واقعا هم غیرقانونی است، اما به هر حال الزام‌آور است؛ چراکه شورای امنیت زمانی می تواند وارد موضوعات شود که یک مساله ای صلح و امنیت بین المللی را به مخاطره بیاندازد و به مخاطره افتادن صلح و امنیت بین المللی یک ویژگی هایی دارد.

وی تصریح کرد: در حال حاضر آنها موضوعاتی را مطرح کرده و از ما غولی ساخته اند، ما جواب آنها را کمتر داده ایم و تبدیل به غولی شده ایم که دنیا را به خطر می اندازد. بر این اساس آنها به شورای امنیت رفتند و چند قطعنامه بر علیه ما صادر کردند. از جمله قطعنامه ها که ما می گوییم غیرقانونی است تعلیق غنی سازی بوده است، آنها به دنبال اجرای این قطعنامه ها بوده اند. اما همین کشورها اکنون در توافق ژنو به صورت عملی پذیرفته اند که غنی سازی ایران متوقف نمی شود. اصلا دعوای بزرگ و اصلی در این مورد بحث غنی سازی است و اگر غنی سازی را از این مورد بیرون بیاوریم، 97 درصد داستان عوض می شود.

کمالوندی گفت: زمانیکه 97 درصد ماجرا غنی سازی است و طرف مقابل به صورت غیرمستقیم غنی سازی را پذیرفته است، به نظر شما چه کسی برده است؟ مشخص است که در این مورد ایران برده است. البته ما نمی خواهیم اسم این موضوع را برد بگذاریم و مساله برد و باخت را مطرح کنیم، اما به هر حال این خیلی مهم است که ما در مسیری که می خواهیم محدودیت های اقتصادی که برایمان ایجاد کرده اند را برداریم با حفظ حقوق این کار را انجام می دهیم و طوری قدم برمی داریم که حقوق حفظ شود.

حقوق مسلم مصرح نیازی یه شناسایی ندارد
سخنگوی سازمان انرژی اتمی بیان داشت: اولین و مهمترین حقوقی که نگران آن هستیم حق غنی سازی است. در این باره هم که گفته می شود باید حق را به رسمیت بشناسند، آقای دکتر ظریف حرف بسیار درستی زده است. تخصص اصلی ایشان حقوق بین الملل است. لزومی ندارد که حقوق مسلم مانند حق حیات را  کسی به رسمیت بشناسد. یعنی کسی بگوید من حق حیات شما را به رسمیت می شناسم، این حق مسلم است. بعضی حقوق را حتی خود انسان نمی تواند از خود سلب کند به طور مثال حق پدری، دیگراننمی توانند حق پدری  را در مورد فرد به رسمیت نشناسند این حق یک پدر است و دیگران اجازه ندارند در مورد این حق اظهارنظر کنند؛ چراکه این حقوق مسلم مصرح است.

وی افزود: کسی که مسائل حقوقی را نمی داند می گوید حق ما را به رسمیت نشناخته اند که مانند این است که گفته شود در کجای قرآن نوشته است که باید چند رکعت نماز بخوانیم. برداشت، برداشت غلطی است. البته ممکن است گاهی اوقات افرادی نیز مغرضانه صحبت کنند.

کمالوندی ادامه داد: این موضوع که پول ها به صورت اقساط پرداخت می شود و یک بخشی از تحریم ها برداشته می شود، یک بحث جداگانه است. البته که خیلی خوب بود همه تحریم ها یا حداقل تحریم های بانکی به طور کامل برداشته می شد. حتما تیم مذاکره کننده دوست داشت که بجای 60درصد 100 درصد  را بگیرد، اما یک شرایطی وجوددارد .  تیم مذاکره کننده با تمام قدرت های دنیا وارد مذاکره شده است ؛از این افراد قدرتمندتر در دنیا وجود ندارد. زمانیکه قدرتمندترین افراد دنیا پشت میز هستند و شما می خواهید حقوق کشور خود را از گلوی آنها در بیاورید کار بزرگی انجام می شود و نباید اینها نادیده گرفته شود.

وی گفت: آن چیز هایی که ما داده ایم این است که 20 درصد را به صورت داوطلبانه تعلیق کرده ایم ، ما از حقومان صرف نظر نکرده ایم . دکتر صالحی نیز گفته اند که ما از ابتدا نیز نیازمند 20 درصد نبوده ایم. کسی که نیاز به 3 کیلو شیر دارد یک گاو برای خانه نمی خرد.به لحاظ اقتصادی به صرفه نیست که ما تا این اندازه 20 درصد برای نیاز خود تهیه کنیم . زمانی از فروش غنی سازی به ایران جلوگیری شد و ما برای اینکه ثابت کنیم که می توانیم این اقدام را انجام دادیم. خیلی از شهدا و متخصصین ما که تعداد آنها هم خیلی زیاد است نقش مهمی در این مسئله داشتند و 20 درصد را تولید کردند.

کسانی داد و بیداد می کنند بگویند چه چیزی از دست رفته است
کمالوندی یادآور شد: البته باید تولید به لحاظ اقتصادی به صرفه باشد و زمانی که ما برای تا چند سال آینده خود تولید کرده ایم و دیگر نیازی نداریم دیگر دلیلی برای تولید وجود ندارد و این عده ای که داد و بیداد می کنند که از دست رفته است باید بگویند که چه چیزی از دست رفته است .

وی ادامه داد: قدم بعدی این است که موجودی ذخیره که در اختیار داریم را نیز به دو بخش تقسیم کرده ایم؛ یک بخش اکسید می شود که به طور طبیعی وقتی می خواستیم  از این تولید برای رآکتور تهران استفاده کنیم باید آن را تبدیل به اکسید می کردیم تا تبدیل به صفحه شود، بنابر این ما چیزی دور نیانداخته ایم بلکه آن را در مسیری قرار داده ایم که مسیر نهایی بوده است .

سخنگوی سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: بخش دیگری از غنی سازی 20 درصد را نیز رقیق وتبدیل به 5 درصد می کنیم . رقیق کردن نیز روندی است که 0قابل بازگشت است . بعنی هر گاه که بخواهیم می توانیم این غنی سازی رقیق شده را دوباره غلیظ و استفاده کنیم .

وی گفت: به هر حال چیزی از دست نداده ایم و غنی سازی را دور نریخته ایم. اگر این امر را در قالب مقایسه قرار دهیم یک زمانی حاضر بودیم با کشورهایی مانند برزیل و ترکیه مبادله انجام دهیم و آنها 20 درصد را در خارج از ایران برای ما تولید کنند و یکی از نگرانی ها این بود که اگر این کار را نکردند چه کار کنیم.در حال حاضر شرایط خیلی بهتر است. ما بیرون نفرستاده ایم،  بخشی را تبدیل به سوخت و بخشی دیگر را نیز به شکلی ذخیره کرده ایم تا که هر وقت خواستیم تبدیل کنیم.

کمالوندی تاکید کرد: بر این اساس غنی سازی 5 درصد تولید می شود و یک ماشین سانتریفیوژ نیز از کار نیفتاده و تمام ماشین هایی که 20 درصد تولید می کردند نیز حالا 5 درصد تولید می کنند و من می خواهم بگویم که کار ما اضافه هم شده است چرا که تا قبل از این 20 درصدهایی که تولید می کرده ایم نگهداری می کردیم و حالا باید یکسری از آنها را رقیق و یکسری اکسید کنیم.در اراک نیز توافق کردیم که چند قطعه اصلی را نصب نکنیم ولی قطعات فرعی زیادی وجود دارد .

خبرنگار مهر پرسید به تازگی خبری درباره افتتاحی در اراک منتشر شد که کمالوندی در پاسخ گفت:این افتتاح در رابطه با پدافند غیرعامل بود.

چه تعهدی دادیم که باید نگران باشیم
وی در خصوص تعهد ایران در خصوص اراک گفت: کاری که  اکنون انجام دهیم مانند یک پنل است که این پنل نباید نصب شود، ولی  قبل از اینکه نصب شود 300 کار دیگر دارد و می توانیم آن کارها را انجام دهیم . اصلا در این شش ماه بنا نبود که یکسری از کارها صورت گیرد. بعد از 6 ماه اگر احساس کردیم که می خواهیم این کار را انجام دهیم ظرف 48 ساعت تکه ها رابه هم می چسبانیم و نصب می کنیم. من نمی دانم چه تعهد دیگری ما داده ایم که الان باید نگران باشیم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در رابطه با گام بعدی در توافق ژنو بیان کرد: در بلندمدت قرار است طی یک دوره ای که هنوز تعریف نشده است و بهتر است من نیز صحبتی در این باره نکنم و احتمالا چند سال طول خواهد کشید جمهوری اسلامی ایران یک برنامه ای  داشته باشد که در این برنامه مقداری نظارت ها بیشتر می شود.

آنها با بازرسی زحمت خود را زیاد می کنند
وی تصریح کرد: البته در بحث نظارت بیشتر بعضی از کشورها مانند کشورهای کانادا و ژاپن ناظر مقیم دارند ، ناظر مقیم مسئله ساز نبود ولی از تجربه بدی که به لحاظ حقوقی داریم که وقتی کسی جایی خیمه می زند تمایل دارد کارش را گسترده کند و ممکن است مشکل ساز شود، گفتیم که ما ناظر مقیم را قبول نمی کنیم ولی هر گاه که بخواهند می توانند بازدید کنند. آنقدر می توانند بازدید کنند که خسته شوند. وقتی در تاسیسات ما دوربین وجود دارد و همه چیز تحت نظارت است یک بازرس هم می تواند بیاید نگاهی بیندازد و برود. در بازرسی کار خاصی انجام نمی شود. حتی در موارد "اکانتری"  نیز یک مواردی را می شمارند و می روند. آنها می خواهند زحمت خود را زیاد کنند وقتی ما در جایی به طور مثال می گوییم هزار میله است و آنها قبول نمی کنند و اعتماد ندارند این کار ما را اضافه نمی کند، کار خودشان را اضافه می کند.

کمالوندی گفت: ما برای برنامه بلندمدت باید یک برنامه تعریف شده دوطرفه نیازهای عملی کشورمان را مطرح کنیم، با هم به توافق برسیم که برای آن دوره خاص همه چیز عادی سازی شود وآنها بعد از آن دوره تحریم را بردارند و برنامه هسته ای ما کاملا عادی تر تلقی شود.

وی افزود: در تعریف برنامه ما حداقل ها و هدف های خود را گفته ایم و بارها تکرار کرده ایم که این موضوعات نیاز کشور است، ما هیچ محدودیتی در مورد سطوح غنی سازی قبول نمی کنیم، نه 20 درصد و نه 60 درصد. ممکن است هر میزانی روزی نیاز کشور باشد ولی در مورد بازفرآوری حتی اگر همه اراک هم راه اندازی شود ما نیازی به بازفرآوری نداریم.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: با وجودی که به  بازفرآوری نیاز نداریم، یک عده ای می گویند همین الان باید مطرح شود و یک دعوا ایجاد شود.طرف مقابل هم از بازفرآوری می ترسند و یا حداقل می گویند که از این موضوع می ترسند،  البته ما می دانیم که آنها می دانند بازفرآوری اکنون در دسترس نیست . نه واقعا اگر ما بازفرآوری داشته باشیم به دنبال سلاح می رویم چرا که در پروسه بازفرآوری اگر کشوری بخواهد می تواند به سمت سلاح برود. این مورد وجود ندارد و ما هم نمی خواهیم چنین کاری بکنیم چه اشکالی است که ما در دوره ای که نیاز نداریم بگوییم که نمی خواهیم چنین کاری بکنیم.

وی ادامه داد: ما از حق خود صرف نظر نمی کنیم بلکه می گوییم این کار را انجام نمی دهیم. قرار می گذاریم برای یک مدتی به صورت داوطلبانه به طور مثال روی یک صندلی ننشینیم.10 صندلی دیگر وجود دارد که می توانیم روی آن صندلی ها بنشینیم اما در این میان یکی می گوید این مسئله غیرت است و باید حتما روی آن صندلی بنشینید، این یک مدل دید مسائل است و یک مدل دیگر همان طور که حضرت آقا نیز اشاره کردند این است که بر اساس  عزت، حکمت و مصلحت کار را جلو ببریم. مذهب ما مذهب مصلحت است.

برنامه اقدام مشترک نه موافقتنامه است و نه قرارداد
کمالوندی بیان کرد: بر اساس مصلحت، عزت این موضوع را می پذیریم و یک قرار می گذاریم و می گوییم در این مدت اگر شما می ترسید بازفرآوری انجام نمی دهیم اما حقوق آن را داریم و به مجردی که نیاز باشد کار را انجام می دهیم. چیزی باقی نمی ماند که کسی نگران باشد که حقوقی از دست می رود، بعضی ها تعبیرهای عجیب و غریب می کنند، برنامه اقدام مشترک نه موافقتنامه و نه قرارداد است، اسم آن برنامه اقدام مشترک است که نشان می دهد یک برنامه است مانند اینکه قرار می گذاریم با هم به مشهد برویم  و شما قبول نمی کنید که به مشهد بیایید، من نمی توانم به دادگاه شکایت کنم که چرا شما به مشهد نمی آیید. این یک قرار بین دو طرف است و تنها چیزی که آن را الزام آور می کند پرستیژ و حیثیت دو طرف است که روی قرار و قول خود بمانند. بنابراین این برنامه به لحاظ حقوقی نیز مسئله بزرگی برای کشور ایجاد نکرده است.

وی افزود: من بارها گفته ام که باید این بحث حقوقی برای مردم باز شود تا مردم خیالشان راحت شود که چیزی امضا نشده که همه چیز را از دست داده ایم. یک قول و قرار است که قدم به قدم جلو می رویم و طرف مقابل نیز این گام به گام بودن را پذیرفته است. البته نکته این است که طرف مقابل بدش نمی آید که اگر یک روزی به هم بخورد ما را مقصر جلوه دهند و بگوید که اینها بودند که قول و قرار خود را اجرا نکردند، این به نفع ما نیست، باید حواسمان باشد که اگر طرف مقابل به تعهدات خود عمل نمی کند طوری رفتار کنیم که برای مردم و دنیا واضح باشد که آنها به تعهدات خود عمل نکرده اند و طبیعتا ما هم انجام نمی دهیم.

صدای آنها بیشتر از ما شنیده می شود
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در خصوص اقدامات رسانه ای غرب در خصوص برنامه هسته ای ایران اظهار کرد: متاسفانه در امور رسانه ای اکنون بلندگوی ما ضعیف و بلندگوی آنها قوی است، صدای آنها بیشتر از ما شنیده می شود. امیدوارم روزی برسد که مردم اهمیت رسانه را بدانند و رسانه های ما آنقدر در سطح دنیا قوی باشند که بتوانند مقابله کنند.

وی افزود: یک اشکالی که در رسانه های ما وجود دارد این است که رسانه ها تمایل دارند کار را برای مخاطب آسان کنند مثل کاری که پدر و مادر برای فرزندان خود انجام می دهند اما باید اجازه دهیم مخاطب خود قضاوت کند. باید اطلاعات را بدهیم تا مخاطب بتواند قضاوت خود را داشته باشد. اشکالی که وجود دارد این است که ما قضاوت می کنیم حتی ممکن است اطلاعات ما درست باشد اما با همان اطلاعات درست قضاوت ما را قبول نمی کنند.

کمالوندی ادامه داد: خیلی مهم است که رسانه مطالب را ارائه کنند و به مخاطب این امکان را بدهد که خود تشخیص بدهد. خیلی از اوقات آنچه که ما می خواهیم معکوس عمل می کند به طور مثال می خواهیم سران عرب را زیر سئوال ببریم اما هر چه می گوییم تاثیر منفی می گذارد باید فکت ها را در اختیار مخاطب قرار دهیم و بگوییم چه اقداماتی صورت گرفته به طور اتوماتیک مخاطب می تواند تشخیص بدهد که فرد وابسته است. رسانه نقش زیادی دارد.

وی افزود: مشکل دیگری که در رسانه های ما وجود دارد این است که چون نهادهای سیاسی در کشور ما به درستی قوام پیدا نکرده به خصوص احزاب، رسانه ها این خلاء را پر کرده اند و هر چه در یک رسانه به سطوح بالاتر می رویم افراد سیاسی تر فکر می کنند و هر چه در سطح پایین تر و در سطوح خبرنگارها هستیم افراد مستقل تر هستند. در راس رسانه افراد قید و بند سیاسی دارند، زمانی که حزبی ندارند رسانه وسیله خوبی است تا حرف های سیاسی مطرح شود این در حالی است که واقعا رسالت رسانه این نیست.

او خاطر نشان کرد: رسانه ها نخبگان و حقوقدان های ما کارهای زیادی باید انجام دهند الان باید به میدان بیایند و اگر توافق ژنو اشکالی دارد اشکالات را مطرح کنند و در عین حال بگویند که نکات مثبتی هم دارد. من به اندازه خودم می دانم که مسیری که رفته ایم مسیری بوده است که باید می رفتیم حتی اگر بگویم الان زود است 6ماه یک سال یا سه سال دیگر بالاخره باید این مسیر را می رفتیم و یک فکری به حال قطع نامه ها و پرونده ها می کردیم.

کمالوندی گفت: نمی توان چشممان را به روی این چیزها ببندیم بالاخره مشکلاتی وجود دارد که باید به آنها توجه کنیم کار بزرگی در حال انجام است گاهی اوقات که من با آقای عراقچی صحبت می کنم می بینیم که نگران است و می گوید من یک عمر آبروی خود را گذاشته ام و اکنون به چیزهای واهی متهم می شوم.  از یک طرف اعتقاد به من می گوید که جلو برو و از طرف دیگر می بینم که مظلوم واقع می شوم و اتهام می زنند که علیه کشور خود کار کنم!

مذاکره کنندگان قهرمانان کشور هستند
این مقام سازمان انرژی اتمی گفت: مذاکره کنندگان قهرمانان کشور هستندو زمانی که به مذاکره می روند باید احساس کنند که ملت پشت سر آنها است. انتقاد بکنید از امریکا بد بگوییم این حرفها اشکالی ندارد اما مسیر را باید می رفتیم و مشکلات را باید حل کنیم و کسانی باید این راه را می رفتند که کار را بلد باشند. تیم بسیار قوی است و امیدواریم به نتیجه برسد.

خبرنگار مهر پرسید آمریکایی ها در چند ماه اخیر در موضع گیری های مختلف بی اعتمادی را نشان داده و آن را تشدید کرده اند در سال 84 مقام معظم رهبری یک اشاره ای به حد یقف تعامل با آمریکا داشته اند و همین موضوع نیز باعث نگرانی عده ای می شود آمریکایی ها در اظهار نظرهای اخیر بحث های موشکی و حمایت از امریکا را نیز مطرح می کنند. سوال این است که در ایران حد یقف این اعتماد کجا است؟

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ گفت: تیم هسته ای اینطور نیست که روی صحنه بازی کند اینجا سناریست و کارگردان وجود دارد و درواقع یک مجموعه دیگری هستند که این کار را هدایت می کنند و چند نفر دیده می شوند در پشتیبانی تیم مذاکره کننده همه مسایل دیده می شود. مسائل روانی، حقوقی، سیاسی و .. دیده می شود.

وی تصریح کرد: بعضی از اصطلاحات در کشور ما شاید بنا به برخی تجربیات بد تعبیر می شود مذاکره به مفهوم مصالحه نیست و اینطور نیست که شما در مذاکره رفته اید تا چیزی را بدهید مذاکره، مذاکره است و دو طرف با هم حرف می زنند و اگر تلقی این باشد که در انتهای یک مذاکره باخت باشد باید این تلقی را برطرف کرد.  در مذاکره یک کف و سقف خواسته های ما و همچنین طرف مقابل دارد یک خطوط قرمزی وجود دارد که همه اینها باید بررسی شود و هنر مذاکره کننده این است که حداکثر را بگیرد و حداقل را بدهد. و این هنر یک طرفه نیست. طرف مقابل نیز موجود جانداری است که احساس دارد و هدف ها و نیازهایی دارد خواسته هایی نیز در طرف مقابل وجود دارد که این خواسته ها حد یقف ندارد.

کمالوندی بیان کرد: اینکه اوباما می گوید اگر می توانستم پیچ و مهره های برنامه هسته ای ایران را باز می کردم نشان می دهد که از موضع ضعف صحبت می کند و پذیرفته با وجود هر راهی از جمله فشار و تحریم و جنگ و .. موفق به مقابله با ایران نشده و به شکلی به جنگ طلب های آمریکا نیز اعلام میکند که من اگر می توانستم کار دیگری نیز می کردم اما اکنون تنها راهی که دارم همین است بالاخره یک کشور قدرتمند بزرگ اگر بتواند مساله خود را با زود حل کند نیازی به مذاکره ندارد.  استراتژی آمریکا و عقاید کیسنجر نشان می دهد که آنها بر این باورند در صورتی که میتوان مشکلی را بدون اجماع جهانی حل کرد نیازی نیست که این کار انجام شود زمانی باید دنبال اجماع جهانی رفت که نتوان موضوعی را بدون اجماع حل کرد. زمانی که آمریکا وارد مذکره شده است نشان می دهد که نمی تواند به زور به چیزی دست یابد این چالش اقتدار است چون قدرت داری نمی تواند چیزی را بزور از ما بگیرد و باید زرنگ باشی که روی میز آنچه را که می خواهند به آن ها ندهیم. این مسأله نیز یک سطحی از هوش و درایت، دیپلماسی و .. نیاز دارد که پشت میز مذاکره نبازید.

وی گفت: آقای صالحی در جایی گفته است که ما از شما باهوش تریم و اگر متوسط نفر به نفر را در نظر بگیریم ما باهوش تر هستیم برای تیم مذاکره کننده ایرانی حتی در شب هایی که تا صبح بیدار می مانند و طرف مقابل خیلی از اوقات نمی تواند، چون انگیزه وجود ندارد. ما می توانیم و اعتماد به نفس را از امام راحل یاد گرفته ایم  اکنون اعتماد به نفس داریم می دانیم آنها در سیاست در گذشته خیلی کار کرده اند حد یقف آنها هیچ جایی نیست و تاجایی پیش می روند که اگر بتوانند ما را از بین ببرند. حد یقف ما نیز خطوط قرمز و حقوقمان است ما تا هر جا که بتوانیم جلو می رویم باید تأسیساتمان حفظ و تقویت شود و نیازهایمان برطرف شود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سئوالی درمورد فاز دوم نیروگاه بوشهر گفت: ما اکنون در حال مذاکره با روس ها هستیم چند دور هم مذاکره کرده ایم به نظر می رسد که بتوانیم تا یکی دو ماه آینده مذاکرات را به پایان برسانیم چون یک بحث حقوقی است اگر به پایان برسد چند جلسه داشته ایم تیمی از روس ها به تهران آمدند و قرار است یک تیم دیگر هفته آخر ماه فوریه به تهران سفر کنند اگر در این جلسه به یک جمع بندی برسیم تیم ما مجددا به روسیه می رود تا پروتکل های لازم ثبت شود.

وی ادامه داد: در حقیقت ما قراردادی داشته ایم که باید تغییراتی کند ودر حال تهیه پروتکل ها هستیم در بخش های عمده توافق شده است حدود 17بند دارد که غیر از دو بند آن درمورد مابقی توافق شده است رفت و آمد برای دو بند آخر که مهم است انجام می شود یکی از مهم ترین این بندها در ارتباط با خسارت شخص ثالث است که در صورت به وجود آمدن خسارت مسئول چه کسی است. یکسری از مباحث بین المللی، حقوقی و داخلی وجود دارد باید صحبت کنیم تا یک راه حل منطقی پیدا شود.

کمالوندی افزود: بنظر می رسد بتوانیم تا اوایل سال آینده قرارداد را امضا کنیم و کلنگ زنی آن هم بلافاصله میتواند انجام شود فرق این نیروگاه با نیروگاه قبلی این است که چون زیرساختهایی را از قبل دارد می تواند به راحتی ساخته شود در همان محوطه نیروگاه بوشهر تا 4نیروگاه به راحتی می توان ساخت و نیروگاه‌های جدید به زیرساختها نیاز ندارد و کار سریع تر انجام می شود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی یادآور شد: هدف ما این است که نیروگاه جدید آب شیرین کن نیز داشته باشد چراکه در آن منطقه آب کم است نیروگاه آبی آب زیادی را برای خنک کردن استفاده می کند زمانی که آب دریا برای خنک شدن به نیروگاه می آید در فاصله 700متری در بسترهای بتنی پهن باز می شود و وقتی که به دریا می رسد به لحاظ مسائل اکولوژیکی و محیط زیستی وقتی که آب به دریا می رسد درجه همان باشد که از دریا جدا شده، در خیلی از نقاط دنیا از همین آب داغ شده که در آب شیرین کن ها استفاده می شود با حرارت بیشتر نمک را نیز می گیرند. به دنبال این آب شیرین کن نیز هستیم و با روس ها نیز صحبت کردیم.

وی افزود: این نیروگاه حداقل 1000مگاوات را خواهد داشت الان دیگر نیروگاه زیر 1000مگاوات اقتصادی نیست. به دلیل اینکه ما شبکه سراسری داریم هر جا که تولید کنیم می توانیم آن را داخل شبکه ببریم کشورهای کوچک باید نیروگاهه ای کوچک داشته باشند البته ما روی مدل نیروگاه های کوچک هم با 300-400مگاوات کار می کنیم. بعد از غنی سازی اقدامی که جمهوری اسلامی ایرانی روی آن کار می کند ساخت نیروگاه است اراک نیز یکی از این موارد است و ان شاءالله اگر بتوانیم و مذاکرات در مسیر مطلوب باشد نیروگاه بوشهر نیز از سال آینده کلنگ زنی خواهد شد.

کمالوندی در خصوص احتمال عقد قرارداد ساخت نیروگاه بوشهر در سفر رئیس جمهور روسیه به تهران گفت: در حد آقای پوتین هم راجع به بحث های نیروگاه صحبت شده ولی لزوماً سفر ایشان راجع به بحث نیروگاه نیست و از سفر رییس جمهور به روسیه می تواند اهمیتی بیشتر از نیروگاه داشته باشد درمورد نیروگاه مشکلی وجود ندارد اگر مسایل حقوقی را حل کنیم مساله حل می شود حتی بودجه نیروگاه را نیز دولت تخصیص داده است.