همشهری تندرستی نوشت:
وقتی اسم پسر عمهزا میان به میان میآید آن خندههای بلند و آن شکل خاص خاراندن بدن میافتیم. راستی چرا پسرعمهزا همیشه در حال خاراندن بدنش است؟ شاید تصور کنید این عادت تنها برای ایجاد خنده در بینندگان است اما اگر کمی به اطرافتان نگاه کنید افرادی را میبینید که همیشه دقیقاً دارند همان کار را میکنند.
ماجرا وقتی جدیتر میشود که بدانید محققان هفته پیش اعلام کردن دلیل خارش دائمی پوست را شناسایی کردهاند. اگر میخواهید بدانید چرا بعضی دائم روی پوستشان احساس خارش دارند و آیا این مسئله مسری است یا نه، توضیحهای دکتر امیر هوشنگ احسانی، متخصص پوست و مو و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران را بخوانید.
از آنجا که 15 درصد افراد ممکن است از خارش شدید پوستشان رنج ببرند و در اثر بیماری و یا مصرف بعضی از داروها به این مشکل دچار شوند، بد نیست برای یادآوری اول به این مسئله اشاره کنیم که خارش چیست و به چه دلیل بدن دچار خارش میشود.
خارش پوست بدن میتواند به دلیل مشکلات پوستی مختلف به وجود بیاید. البته نباید از دلایل داخلی ایجاد خارش به راحتی گذشت. سلولهای عصبی حساسی به نام TRPV1 در بدن وجود دارند که احساس خارش را به سلولهای پوستی منتقل میکنند.
پژوهشگران میگویند در بدن موشها هورمونی وجود دارد که احساس خارش توسط ان به سلولهای نخاعی که پیامهای مغزی را تقویت میکنند، منتقل میشود. این سلولهای عصبی میتوانند به گرما و درد نیز واکنش نشان دهند. هرچند مشخص نیست آنها به تنهایی به حس خارش واکنش نشان میدهند و یا آن را تنها مانند دردی خفیف شناسایی میکنند.
این وضعیت باعث شده تا پیشرفت درمان خارش بدون آسیب رساندن به حسگرهای درد و گرما با مشکل روبهرو شود اما براس پژوهشهای اخیر گروه کوچکی از این سلولهای عصبی مادهای را تولید میکنند که علاوه بر تنظیم عملکرد قلب به عنوان مادهای را تولید میکنند که علاوه بر تنظیم عملکرد قلب به عنون انتقال دهنده عصبی نیز روز بدن تأثیر میگذارند. همین ماده است که میتواند به وقفه باعث خارش بدن شود.
پای کلیه و کبد هم وسط است
همانطور که اشاره شد عوامل د اخلی و درونی بدن نیز میتوانند در سطح پوست ایجاد خارش کنند. هر یک از بیماریهای کلیوی، کار کرد بد و نارساییهای مزمن کلیه نیز به راحتی میتوانند در سطح پوست ایجاد خارش کنند.
خود پوست خودش را میخارد!
خارش پوست تنها به بیماریهای داخلی ختم نمیشود و عوامل دیگری مانند بیماریهای پوستی این حالت را ا یجاد میکنند. سردسته این بیماریهای پوستی اگزماها هستند. اگزماهای پوستی به شکلها و انواع مختلف وجود دارند و میتوانند باعث خارش سطح پوست شوند.
خارش دائمی پوست دست نشانه بیماری خاصی است؟
متخصصان پوست موقع گرفتن شرح حال از بیمار به این نکته توجه میکنند که آیا خارش در کل بدن و منطقهای به وجود آمده است. همیشه با یک معاینه خوب در کنار شرح حال دقیقی که از وضعیت بیمار به دست میآید، پژشک میتواند دلیل خارشها را تا حد زیادی پیدا کرده و درمان را شروع کند. اگر روی پوست در کنار حس خارش، ضایعهای نیز وجود داشت باشد با این نشانهها میتوان به مسیر تشخیصی خوبی رسید.
در مواردی که پژشک به ضایعهها مشکوک شود، بررسیهای داخلی و حتی نمونهبرداری انجام میشود. البته توجه کنید همیشه خارش در یک نقطه مشخص علامتی برای تشخیص بیماری خاصی نیست.
اگر طولانی شد چه کار کنم؟
خارشها میتوانند طولانی شده و فرد را اذیت کنند. در صورتی که دلایل به وجود آورنده خارش شناسایی و درمان نشود این حالت به صورت مزمن درآمده و سالها ادامه پیدا میکند. به همین دلیل پزشکان همیشه به دنبال آن هستند که دلایل اصلی به وجود آورنده خارش را پیدا کرده و درمانی برای آن بیابند؛ برای مثال اگر خارش به دلیل مسائل داخلی، اگزما و یا بیماریهای پوستی باشد باید به طور دقیق درمان شده و از بین برود. در غیر این صورت برای درمان خارشها از داروهای ضدخارش یا همان آنتیهیستامینها در دوزهای مختلف استفاده میشود.
چه موقع خارش پوست خطرناکتر است؟
معمولاً نمیتوان مدت زمان دقیقی را برای ادامه یافتن مشکل خارش پوست تعیین کرد. این مشکل ممکن است بین دو روز تا 10 سال ادامه داشت و باعث آزار فرد شود. اگر مدت زمان خارش بیشتر از چهار تا شش هفته طول کشید حتماً به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا درمان مناسب را شروع کند؛ حتی در بعضی از موارد نباید درباره خارشها بیتفاوت باشید چون ممکن است سلامت عمومی بدنتان را با تهدید جدی مواجه کند.
اگر خارش در سنین بالای 60 سال اتفاق بیفتد میتواند نشانگر مسائل و بیماریهای داخلی مانند نارساییهای کلیه، تومورهای داخلی مانند نارساییهای کبدی و موارد مهم دیگری باشد. اگر قبل از بروز مشکلات اصلی، متخصص خارش بدن فرد را به عنوان یک نشانه اصلی شناسایی کند، میتواند خیلی زود مشکلات جدیتری را تشخیص دهد و خیلی زود درمان را شروع کند.
امان از پاییز!
با شروع فصل پاییز احتمال بروز خارش در افراد بیشتر میشود . دلیل اصلی این مشکل خشکی پوستی است که به د لیل شیوع بیشتر میتواند باعث ایجاد و یا تشدید خارش پوستی شود. برای پیشگیری از این مشکل بهتر است پوستتان را چرب نگه دارید و از صابونهای غیرمعطر و یا پنها استفاده کنید. فراموش نکنید شستو شوی بیش از حد پوست نیز میتواند باعث خشکی بیشتر پوست شود.
اگر بتوانید خشکی پوست را کنترل کنید، بدون شک خارش نیز بهبود پیدا میکند. البته خوردن بعضی از غذاها و ادویه ممکن است باعث ایجاد و یا تشدید خارش پوست شود. در این صورت بهتر است آن غذاها را از رژیم غذاییتان حذف و یا کمتر آنها را صرف کنید.