فرارو- روز گذشته حسن روحانی و باراک حسین اوباما به عنوان روسای جمهور ایران و امریکا پس از 34 سال تیرگی روابط میان دو کشور تلفنی با یکدیگر گفتگو کردند. این اتفاق آنقدر مهم بود که سریعا به تیتر اول رسانه های مهم دنیا تبدیل شد.
در داخل نیز واکنش ها به این رویداد آغاز شده که بخش کوچکی از آن در استقبال از بازگشت روحانی به تهران نمایان شد. در این میان نمایندگان مجلس نیز در برابر این اتفاق واکنش نشان دادند.
علی مطهری نماینده مردم تهران در مجلس با اشاره به برنامههای سفر رییسجمهور به نیویورک، یادآور شد: به نظر من رفتار هیات ایرانی خصوصا آقای رییسجمهور در نیویورک رفتار متین و پسندیدهای بود. ایران متناسب با انعطافی که آمریکاییها نشان دادند و لحن آشتیجویانه آقای اوباما با حفظ عزت خود انعطاف نشان داد و نرمش قهرمانانه مورد نظر رهبری تحقق پیدا کرد.
مطهری یادآور شد: همانطور که نباید نسبت به موضوع برقراری رابطه ایران و آمریکا ذوقزدگی داشته باشیم و رفع همه مشکلات را با این مساله مرتبط کنیم از آن طرف هم نباید نگاه منفی داشته باشیم و فکر کنیم برقراری رابطه با آمریکا به معنی تمام شدن انقلاب اسلامی است و اگر رابطه برقرار شد انقلاب به پایان خط خود رسیده است، اساسا اینطور نیست.
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس اضافه کرد: اگر یک تغییر رفتار در آمریکا ببینیم نظیر آنچه امروز دیده میشود باید ما هم به همان نسبت درباره برقراری رابطه با آمریکا انعطاف نشان دهیم.
اما احمد توکلی نماینده مردم تهران با اشاره به این که نباید هوشیاری و دغدغه های خودمان را در مواجه با آمریکا کم کنیم، تاکید کرد: ضمن استقبال از این روند باید هشیار باشیم که سابقه آمریکا درباره ملت ایران به گونه ای است که نیازمند اقدامات عملی است تا بتوان به آینده خوش بین بود، قدمی که برداشته شده باید به درستی تبیین شود.
نماینده تهران در مجلس با تاکید بر این که نباید به آینده بدبین بود، خاطر نشان کرد: باید بدبینی را کنار گذاشت اما در عین حال خوشبینی نیز باید با احتیاط همراه باشد.
توکلی گفت: به عنوان یک سیاست مدار انقلابی از مقام معظم رهبری، جناب روحانی و دکتر ظریف تشکر می کنم و انتظار دارم که با ادامه پافشاری بر حقوق ملت هوشیارانه به تعقیب منافع ملی ادامه دهند.
همچنین اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تماس تلفنی اوباما با روحانی را نشانه نیاز آمریکا به ایران خواند و گفت: مواضع روحانی بسیار خوب بود.
کوثری با اشاره به گفتگوی تلفنی روحانی و اوباما، افزود: تماس اوباما در آخرین لحظه و پس از چهار روز حضور رییس جمهور ایران در نیویورک، بیانگر آن است که ایالات متحده تا چه اندازه در مسائل منطقهای و جهان به ایران نیاز دارد و البته ضعف امریکا را نشان میدهد.
وی در عین حال بیان کرد: این گفتگو نمیتواند اتفاق رو به جلویی در روابط و مناسبات میان دو کشور باشد، مگر آنکه امریکاییها در عمل نشان دهند خواهان تغییر در چگونگی روابط هستند.
سرآغاز یک همراهی، همکاری، رایزنی و تفاهم سازنده
عزت الله یوسفیان ملا عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفتگو با فرارو گفت: «این ارتباط تلفنی در ظاهر یک تعارف سیاسی و احوال پرسی بود اما اگر طرفین و به خصوص طرف آمریکایی اراده کنند می توان این اقدام را یک حرکت سیاسی در جهت رسیدن به تفاهم تلقی کرد.»
وی ادامه داد: «این ارتباط تلفنی نشان می دهد آنچه تاکنون در خصوص حل مشکلات فی مابین رد و بدل شده صرفا تعارف سیاسی نبوده و این اتفاق می تواند سرآغاز یک همراهی، همکاری، رایزنی و تفاهم سازنده باشد.»
این نماینده مجلس اظهار کرد: «اگر بسته های پیشنهادی از سوی طرفین در چارچوب مقررات بین المللی و با توجه به عمل متقابل صورت بگیرد و از یکجانبه گرایی صرف نظر شود، انشالله به نتایج مثبت خواهد رسید.»
این ارتباط تلفنی بسیار ضرورت داشت
همچنین کمال الدین پیرموذن عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتگو با فرارو گفت: «این ارتباط تلفنی برای تحقق حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی در سالی که حضرت آقا این نامگذاری را مطرح و تئوری دیپلماسی نرمش قهرمانانه را به دولت یازدهم توصیه کردند بسیار ضرورت داشت و انشالله مبارک است.»
وی ادامه داد: «بنده این اتفاق را مطلق به فال نیک می گیرم و امیدوارم این تماس تلفنی پُلی برای تعالی بیشتر ایران باشد.»
پیرموذن با بیان اینکه برخورد رئیس جمهور در نیویورک عزت مدارانه و عزت منشانه بود خطاب به آقای روحانی گفت: «بنازم به ناز شست آقای رئیس جمهور که ملاک عمل خود را اعتدال و تعامل با تمام دنیا قرار دادند.»
حرکتی سازنده
ابراهیم نکو عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در گفتگو با فرارو گفت: «با توجه به رویکرد آقای روحانی نسبت به سیاست خارجی و اعتقادی که ایشان در زمینه پرونده هسته ای دارند که باید گام های مثبتی از سوی هر دو طرف در جهت شفافیت برداشته شود و نیز نظر ایشان درباره حل مشکلات فی مابین ایران و کشورهای خارجی، این حرکت می تواند نوعی اعتمادسازی از سوی ایران باشد که به دنبال شفاف سازی است.»
وی ادامه داد: «به عبارت دیگر پیام آقای روحانی در این ارتباط تلفنی این بود که ایران ترسی از گفتگو ندارد و اگر در گذشته نوعی بی اعتمادی ایجاد شده ناشی از رفتار غرب بوده است.»
این نماینده مجلس اظهار کرد: «من فکر می کنم این اتفاق می تواند حرکتی سازنده باشد به شرط آنکه ما همچنان با تفکر اعتدالی پیش رویم و آنچه که مقام معظم رهبری در مورد نرمش قهرمانانه عنوان کردند را در دستور کار قرار دهیم؛ در غیر این صورت اگر گروههای تندور بخواهند در جهت تحمیل نظرات خود گام بردارند می تواند آسیب رسان باشد.»
این ارتباط تلفنی به فضای مسالمت آمیز کمک می کند
اما غلامرضا تاجگردون عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفتگو با فرارو گفت: «به نظر من در روابط میان ایران و آمریکا تابویی وجود نداشت که با این ارتباط تلفنی شکسته شده باشد؛ بلکه این اتفاق یک امر عادی در دنیای دیپلماسی بود.»
وی ادامه داد: «به نظر من این اتفاق باید زودتر روی می داد که شاید هفت، هشت سال به تاخیر افتاد و اگر پیش از این نیز طرفین به حفظ حقوق یکدیگر متعهد شده بودند این اتفاق پیشتر روی می داد.»
این نماینده مجلس اظهار کرد: «من فکر می کنم اکنون احترام متقابل حفظ شده و مذاکرات در سطح خوبی در حال انجام است و این ارتباط تلفنی نیز به فضای مسالمت آمیز کمک می کند.»
تاجگردون گفت: «به نظر من گام اول در این زمینه را آقای اوباما با سخنانی که ابراز کردند برداشتند و گام مثبت دوم را طرفین برداشتند و به نظر من این اتفاق کار خوب و مناسبی بود و امیدواریم با حفظ شان و احترام طرفین این کار جلو برود و به نتایج مثبتی برسد.»
اصل مذاکره هیچ منعی ندارد اگر ...
همچنین اسماعیل جلیلی دیگر عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفتگو با فرارو گفت: «ایران در روند ارتباط با کشورهای مختلف رویکردی دارد که همانا حفظ منافع ملی و عزت کشور است و تا زمانی که طرفین رعایت حقوق و احترام متقابل را بکنند اصل مذاکره هیچ منعی ندارد.»
وی ادامه داد: «همیشه مخالفت با مذاکره یا گفتگو با آمریکا به دلیل رویکرد تحمیلی یا تهدیدی طرف مقابل علیه ایران بود که عملا به دنبال بازی برد – باخت به نفع خود بود.»
وی افزود: «لذا اگر احترام متقابل رعایت شود این گفتگوی تلفنی می تواند در حوزه نظام بین الملل بر اساس روابط موجود و حفظ حقوق کشورها باب مناسبی را باز کند و مفید فایده واقع شود.»
جلیلی خاطرنشان کرد: «البته تاکنون هر اتفاقی افتاده در حوزه گفتار بوده و در عمل باید دید آیا اراده ای برای عملی شدن آنچه گفته شده و نرمشی که آمریکایی ها بعد از مقاومت های بسیار ایران به خرج دادند وجود خواهد داشت یا خیر.»