روزنامه آرمان نوشت:
برابری انسانها در مقابل امتیازات و حمایتهای قانون از جمله اصولی است که از ارکان اصلی قانون اساسی کشورهایی محسوب میشود که در آن مردم انتخاب کنندگان اصلی هستند و به عبارتی جمهوریت سرلوحه کار قدرت سیاسی در این کشورها قرار گرفته است. اما به سبب بعضی مصالح در برخی سمتها ممکن است قوانین داخلی کشورها امتیازات و مصونیتهایی ویژه برای افرادی در مناصبی ویژه مانند ریاستجمهوری، وزارت و نمایندگی مجلس در نظر گرفته شود.
مصونیتها بیشتر به مباحث قضایی برمی گردند، به عبارتی این قانون درباره نوعی جلوگیری از تعقیب قضایی یا اعمال پلیسی تنها در مورد وظایف و حیطه شغل است؛ چنین مصونیتهایی پس از پایان دوره کار به طور طبیعی با شهروند عادی شدن برداشته میشوند. اما امتیازات نوعی مزایا محسوب میشوند که در قبال حضور در آن منصب به فرد اعطا میشوند، این امتیازها نیز مانند مصونیتها پس از پایان دوره نمایندگی برداشته میشوند؛ البته این حالت نیز وجود دارد که نوعی امتیاز ویژه به پاس زحمات فرد در آن پست برای یکبار به وی اعطا شود.
اما ادامه و استمرار امتیاز برای آن شخص به مدت طولانی پس از پایان دوره نمایندگی شاید به نوعی نقض برابری افراد تلقی شود، زیرا پس از پایان دوران تصدی منصب، فرد مذکور شهروند عادی محسوب میشود و نمیتوان او را دارای برتری خاصی در مقایسه با دیگران دانست.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در عین اینکه به برابری افراد تاکید ویژهای دارد برخی امتیازات و مصونیتها را برای برخی مشاغل در نظر گرفته است که از آن جمله میتوان به اصل 86 و بحث مصونیتهای نمایندگی مجلس قانونگذاری اشاره کرد و همچنین امتیازاتی که برای نمایندگان در زمان حضور در مجلس در نظر گرفته شده است.
روز گذشته 21 نفر از نمایندگان مجلس نهم طرحی ارائه کردند که به عنوان امتیازاتی ویژه پس از پایان دوره نمایندگی بتوانند با خود اسلحه حمل کنند و مجوز طرح ترافیک دریافت کنند، پاسپورت سیاسی داشته باشند و از پاویون استفاده کنند. حال این که چنین امتیازی به چه سبب باید پس از پایان دوره به نمایندهای اعطا شود و اصولا چرا باید پس از پایان تصدی سمت نمایندگی مردم، آن نماینده سابق به نوعی متمایز با دیگران زندگی کند یا چه نیازی به حمل اسلحه است نکاتی است که شاید مطرحکنندگان این طرح بتوانند پاسخگوی خوبی به این سوالات باشند.
طرح برای جامعه بار مالی ندارد
آرمان برای روشن شدن علت ارائه این طرح با هر 21 نمایندهای که طرح را امضا کردهاند تماس گرفت که از این میان 17 نفر به طور کلی یا تماسها را پاسخ ندادند یا تلفن همراهشان خاموش بود، یک نفر هم با اعلام اینکه کسالت دارد و نمیتواند کاملا توضیح دهد پاسخی به سوالات نداد،
نمایندهای دیگر به رغم اینکه ابتدای تماس احراز هویتش را اعلام کرده بود با شنیدن نام «آرمان» احراز هویتش را انکار کرد، یک نماینده پاسخگویی را به ساعتی دیگر موکول کرد و بدین ترتیب تنها حسین گروسی نماینده شهریار، قدس و ملارد بود که پاسخگوی سوالات شد.
وی درباره کلیت این طرح به آرمان گفت: «به موجب این طرح چنانچه به لحاظ ارتباطات اداری که پس از اتمام نمایندگی وجود دارد و پیگیریهایی که باید انجام شود امتیازات غیر مالی ادامه داشته باشد. چون ما سال گذشته بحث حقوق مادام العمر نمایندگان را به طور کلی کانلمیکن کردیم طرح فعلی به ادامه مسائلی غیرمادی مربوط است.»
وی در ادامه با تایید اجرایی شدن این طرح در صورت تصویب از دوره بعد در پاسخ به اینکه احتمال دارد در جامعه سوالی مبنی بر چرایی اعطای چنین امتیازی به نمایندگان پس از پایان دوران نمایندگی و شهروند عادی شدن ایجاد شود؟ گفت: «افراد عادی هم اگر نیازی داشته باشند میتوانند درخواست صدور مجوز حمل سلاح بدهند و پس از بررسی مجوز بگیرند. این طرح پیشنهاد مسائل غیرمادی بوده است و برای جامعه بار مالی ندارد. به هر حال بعضی افراد نیاز دیدند اقدام به درخواست کنند، اما همین الان هم بسیاری از نمایندگان در موقعیت فعلی از جمله خود بنده در حوزه انتخاباتی خودم زندگی میکنم و مشکلی نمیبینم.»
نباید طرحهایی مطرح شود که شائبه پیش آید
اما به نظر میرسد نمایندههای اسبق که این روزها در بهارستان حضور ندارند بتوانند اینگونه طرحها را بهتر تحلیل کنند.
سید فاضل موسوی نماینده مجلس هشتم در تحلیل این طرح گفت: «نمیدانم با چه انگیزهای این طرح پیشنهاد شده است، واقعیت این است که نمایندهها چون از مسئولان مطلع کشور محسوب میشوند همین الان هم داشتن اسلحه برای آنها با طی کردن مراحل قانونی ممنوع نیست و با یک هماهنگی میتوانند در مجلس با ارائه درخواست به هیات رئیسه از طریق حراست سلاح در اختیار داشته باشند یا طرح ترافیک هم که برای چهار سال در اختیارشان است. اما ادامه این امتیازات غیرمالی یا مادامالعمر شدن برای بعد از دوران نمایندگی اصلا معنی ندارد و به نوعی زیر سوال بردن مجلس است.»
وی ادامه داد: «قانون اساسی در این موارد به طور کامل توضیح داده است و چون پس از دوران نمایندگی شهروند عادی محسوب میشوند باید براساس همان راهکارهای مندرج در قوانین عمل کنند. نباید چنین طرحهایی مطرح شود که شائبه پیش آید. فردی که یک دوره نماینده است یکی از ویژگیهایش این است که اطلاعاتی از قوانین دارد اما به رغم داشتن موقعیت بالاتر سیاسی دلیلی بر برتری جایگاه در مقام شهروندی نیست.»
موسوی در ادامه احتمال وجود خطر برای نماینده پس از پایان دوره نمایندگی را اینگونه تشریح کرد: «اگر کسی خودش مشکل نداشته باشد قطعا برایش مشکلی ایجاد نمیشود. من به جرات میگویم همان احترامی که قبلا مردم به ما میگذاشتند الان هم بلکه بیشتر میگذارند. اما اگر آدم بخواهد سوءاستفاده کند ممکن است احساس خطر کند. من به نوبه خودم به عنوان فردی که نماینده این مردم در مجلس بوده است این روزها که شهروند عادی هستم هیچ احساس خطری نمیکنم که بخواهم مثلا اسلحه حمل کنم. مردم ایران بسیار شریفاند، نماینده اگر اجحاف و ظلم نکرده است هیچ معنی ندارد که بخواهد احساس خطر کند.»