سیگنال‌های ارزندگی در بورس؟

معاملات بورس تهران در هفته گذشته در شرایطی به پایان رسید که هر سه نماگر اصلی بازار سهام با کاهش ارتفاع همراه شدند. ریزش‌های شاخص‌های سهامی در هفته گذشته که غالبا ناشی از در تیررس قرارگرفتن مجدد بازار از سمت ضربات و زخم‌های تصمیمات خلق‌الساعه سیاستگذار بود، سنگین‌ترین ریزش نماگر‌های سهامی در مقیاس هفتگی را در ماه‌های اخیر رقم زد.

به گزارش دنیای اقتصاد، در هفته‌ای که گذشت، شاخص‌کل بورس تهران، ۲.۸۵‌ درصد از ارتفاع خود را از دست داد و نهایتا در پله‌های ابتدایی کانال ۲‌ میلیون و ۱۰۰‌ هزار‌ واحدی، کار خود را به اتمام رساند. شاخص هم‌وزن اوضاع و احوال به‌مراتب آشفته‌تری را تجربه کرد و فشار فروش در کلیت بازار، موجب شد تا این شاخص در هفته معاملاتی گذشته، با افت ۴.۵‌ درصدی همراه شود. گفتنی است که بعد از افت ۶.۶۳‌ درصدی شاخص مذکور در هفته منتهی به ۲۱ تیرماه سال‌جاری، نزول هفته قبل این شاخص، سنگین‌ترین ریزش هفتگی این شاخص در ۲۸ هفته معاملاتی اخیر محسوب می‌شود.

پارامتر‌های معاملاتی چه می‌گویند؟

رصد پارامتر‌های مهم تاثیرگذار بر بازار سهام در هفته‌ای که گذشت، همچنان رکود و رخوت و اوضاع و احوال نابسامان در تالار شیشه‌ای را روایت می‌کند. دلار به‌عنوان مهم‌ترین پیشران و عامل شکل‌گیری روند‌های مهم در بازار‌های دارایی داخلی کشور، در هفته گذشته نیز افزایش ارتفاع داشت و میانگین هفتگی قیمت دلار از رقم ۵۲‌ هزار و ۹۴۶‌ تومان در هفته منتهی به ۲۷ دی، به ۵۴‌ هزار و ۵۸۰‌ تومان در هفته گذشته رسید.

شایان ذکر است که در هفته‌ای که سپری شد، میانگین قیمت دلار برای چهارمین هفته متوالی با افزایش همراه شد. قیمت‌ها در سایر بازار‌ها نیز به‌سرعت درصدد تعدیل خود در‌برابر نوسانات قیمت اسکناس آمریکایی برآمده‌اند و قیمت سکه رفاه در بورس‌کالا نیز پا به پای افزایش نرخ ارز در بازار آزاد، در مدار صعودی قرار گرفته‌است و معاملات هفته گذشته را در میانه‌های کانال ۳۲‌ میلیون‌تومانی به اتمام رساند، اما در این اثنا، بورس تهران در هفته‌های اخیر کاملا برخلاف روند سنتی خود در سنوات اخیر عمل کرده‌است، تقریبا اکثریت تحلیلگران و کارشناسان در سال‌های اخیر به‌صورت متفق‌القول به این موضوع اذعان داشته‌اند که روند‌های مهم بورس در سالیان اخیر براساس نوسانات قیمت دلار شکل گرفته‌است و بورس‌بازان و سهامداران در تعیین سمت و سوی معاملاتی خود (خرید یا فروش) همواره این آیتم را به‌عنوان یک پارامتر تاثیرگذار در محاسبات ذهنی خود تلقی کرده‌اند، اما فارغ از همه این قاعده و فلسفه‌ها، آنچه که کلیت بازار در هفته‌های اخیر از خود به نمایش گذاشته‌است، زمین تا آسمان با ماجرا‌های فوق‌الذکر تفاوت داشته‌است و آنچه که از جریان دادوستد‌های بورس تهران نصیب معامله‌گران شده، آن روی سکه و نیمه خالی لیوان بوده‌است.

به هر روی به‌نظر می‌رسد که با توجه به موارد مذکور و آنچه که اخیرا ذکر شده، به ریسک‌هایی که از ناحیه تصمیمات سیاستگذاران و نهاد‌های مختلف در سپهر بورس تهران بروز و ظهور می‌کند، باید وزن قابل‌توجهی اختصاص دهیم. عاملی که در هفته گذشته از روانه‌شدن سرمایه‌های خرد و حقیقی به بازار سهام جلوگیری کرد و سبب شد تا با وجود افزایش هفتگی قیمت دلار (به‌عنوان یار دیرینه بازار سهام)، نماگر‌های سهامی در بورس تهران با کاهش ارتفاع همراه شوند.

با کاهش ارتفاع بازار و کاسته‌شدن از ارزش بازار و در سمت مقابل با افزایش قیمت دلار، در هفته گذشته، میانگین ارزش دلاری بازار سهام با افت قابل‌توجه ۱۰‌میلیارد دلاری همراه شد و از رقم ۱۶۸‌میلیارد دلار به ۱۵۸‌میلیارد دلار رسید. نسبت قیمت به سود گذشته‌نگر بورس تهران نیز با کاهش ارتفاع نماگر‌های سهامی با تعدیل ۰.۴‌واحدی همراه شد و از رقم ۷.۴ واحد به رقم ۷واحد عقب‌نشینی داشت.

سناریو‌های آتی سهام

اما سوالی که به اذهان متبادر می‌شود، این است که تا چه زمانی شرایط کنونی و عدم‌توجه بازار سهام به متغیر‌هایی مانند رشد قیمت ارز ادامه‌دار خواهد بود؟ در پاسخ به سوال فوق می‌توان سناریو‌های مختلفی را با توجه به شرایط گوناگون فراروی بازار سهام ترسیم کرد. اولین نکته این است که افزایش قیمت دلار در بازار آزاد در روز‌های اخیر به دلیل ریسک‌هایی است که از ناحیه ناآرامی‌های حادث‌شده در منطقه صورت‌گرفته‌است.

اگر چنین روندی ادامه‌دار باشد و دلار به سمت سقف تاریخی خود رهسپار شود، مطمئنا بی‌توجهی بورس به افزایش قیمت دلار ادامه‌دار نخواهد بود. رشد اندک بازار در روز چهارشنبه و ازبین‌رفتن فشار فروش در کلیت بازار در آخرین روز معاملاتی هفته قبل را نیز می‌توان به همین عامل منسوب دانست.

سناریوی دیگر نیز این است که بانک‌مرکزی همچنان به حضور قدرتمند خود در سمت عرضه در بازار ارز ادامه دهد و نرخ ارز را در محدوده‌های کنونی و حتی پایین‌تر کنترل کند که مطمئنا این موضوع به مذاق بورسی‌ها خوش نخواهد آمد و خریداران بالقوه را از متمایل‌شدن به سمت خرید سهام بازخواهد داشت.

در مقام جمع‌بندی می‌توان چنین استنباط کرد که اگر رشد نرخ ارز ادامه‌دار باشد، بورس تهران با یک تاخیر زمانی حرکت صعودی خود را آغاز خواهد کرد و به‌نظر می‌رسد با قرار داشتن قیمت سهام در محدوده‌های مناسب، این بازار نسبت به سایر بازار‌های دارایی از پتانسیل بالاتری برای جذب نقدینگی برخوردار باشد.