مسکن مهر؛ وعده‌‌ای از جنس انتخابات

وزیر مسکن و شهرسازی در حالی اخیرا برگزاری جشن خانه‌دار شدن همه ایرانیان در آینده‌ای نزدیک را وعده داده که تقاضای فزاینده موجود در این بخش، تحقق این وعده که بیشتر از نوع وعده‌های واهی و انتخاباتی به نظر می‌رسد، را با اما و اگر جدی مواجه کرده است.

"مقدمات مسکن دار شدن همه ایرانیان را مهیا کرده‌ایم." این وعده را چندی پیش علی نیکزاد وزیر مسکن و شهرسازی ارائه کرده است.

البته خبر خانه دار شدن همه ایرانیان به مدتی قبل و اوایل سال جاری بازمی گردد؛ هنگامی که معاون پارلمانی وزیر مسکن و شهرسازی در خانه ملت و در میان نمایندگان مجلس اعلام کرد که دغدغه خانه دار شدن ایرانیان تا یکسال دیگر رفع می شود.

گرچه نیکزاد در جلسه ای که پس از آن با خبرنگاران برگزار کرد؛ نسبت به این موضوع اظهار بی اطلاعی کرد و گفت که از خودشان دلایل آن را بپرسید اما چندی نگذشت که وی در خصوص جشن خانه دار شدن ایرانیان صحبت کرد.

در این مدت از قول افراد مختلفی در حوزه مسکن در این باره صحبت شد و هرکدام رقمهای متفاوتی را از خانه دار شدن همه ایرانیان اعلام کردند که عموما این رقمها از یکسال شروع شده و تا 5 سال هم عنوان شدند؛ اما واقعیت، باید با توجه به قیمت مسکن، سطح درآمد مردم، تورم و همچنین میزان رضایت مردم مطرح شود.

این در حالی است که محمود جهانی مدیرکل سابق دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت مسکن و شهرسازی از امسال و سالهای اجرای برنامه پنجم به عنوان سالهای اوج تقاضای مسکن یاد کرده و گفته است: «در سالهای 91 و 92 تقاضای سالانه مسکن از مرز 1.5 میلیون واحد فراتر می رود.»

وعده‌های بی برنامه در مسکن
امین شعبانی عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره وعده خانه دار شدن همه ایرانیان در آینده ای نزدیک می گوید، وعده های وزیر مسکن به برنامه پنجم بستگی دارد، زیرا در این برنامه قرار بود تا اختیاراتی به وزیر مسکن و شهرسازی داده شود که این مواد در صحن علنی مجلس حذف شد.

وی می افزاید، این وعده ها زمانی تحقق می یابد که اختیارات بانک مسکن به وزیر مسکن و شهرسازی سپرده شود و خط اعتباری ساخت مسکن مهر تامین شود.

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ادامه می دهد: «اختلافات میان وزارتخانه ها اجازه نمی دهد تا هر بانک تخصصی در اختیار وزارتخانه مربوطه باشد و وزیر امور اقتصاد و دارایی به واگذاری این بانکها راضی نمی شود.»

شعبانی با اشاره به اینکه پیشنهاد واگذاری بانک مسکن به حوزه تخصصی در برنامه پنجم داده شده بود، می گوید، این ماده در کمیسیون تلفیق رای نیاورده است و از آنجایی که دولت در برنامه پنجم به کلی گویی پرداخته است نمی توان پیش بینی واقعی از اهداف داشت.

نماینده مردم کردستان در مجلس شورای اسلامی می افزاید: «با این کلی گویی ها و نبود برنامه مشخص، وزیر مسکن هم نمی تواند وعده جشن خانه دار شدن ایرانیان را بدهد.»

وی می افزاید: «همانطور که در اصل 15 و 30 قانون اساسی آمده است دولت باید برای همه شغل ایجاد کند که لازمه ایجاد شغل، خصوصی سازی است اما در عمل واگذاریهای اصل 44 به درستی انجام نمی شود؛ بنابراین در چنین سیاست گذاری نمی توان به وعده ها امیدوار بود.»

شعبانی با اشاره به تخصیص وامها به مسکن مهر ادامه می دهد، در حال حاضر تمامی تسهیلات سیستم بانکی به مسکن مهر اختصاص پیدا کرده است که این ایراد بزرگی است.

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با تاکید بر واقعی شدن قیمت مسکن در کشور می گوید، وزیر در مجلس اعلام کرد که سال آینده هم مسکن مهر با قیمت هر متر مربع 285 تا 300 هزار تومان ساخته می شود که با توجه به هدفمندی یارانه ها این بعید به نظرمی رسد.

وی می افزاید که نباید با به کارگیری مصالح ساختمانی درجه 3 قیمت مسکن را پایین نگه داشت و بطور حتم در آینده مالکان این واحدها باید هزینه ای را بابت تعمیرات دوباره این خانه ها بپردازند.

شعبانی با اشاره به ضرورت کیفی سازی مسکن در کشور، ادامه می دهد، وزیر مسکن به جای ساخت یک میلیون واحد مسکونی بی کیفیت، 500 هزار واحد مسکونی مستحکم تولید کند.

دیدگاه نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی در حالی مطرح می شود که مسئولان دولتی همچنان طرح مسکن مهر را موفق می دانند و ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال از دیدگاه آنها اقدام آسانی است.

مهم فقط سرپناه است
رئیس مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن با تایید خبر وزیر مسکن به خبرنگار مهر می گوید، با برنامه ریزیهای انجام گرفته در سال 89 و سازوکارهایی که پیش بینی شده است، به طور حتم ساخت مسکن مهر متوقف نمی شود.

سید محمود فاطمی عقدا با اشاره به ساخت یک میلیون واحد مسکونی درسال جاری، می گوید: «امسال بیش از یک میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته شده است که با احتساب نیاز سالانه یک میلیونی به مسکن، به زودی نیاز این بخش تامین می شود.»

وی در خصوص اینکه اغلب متقاضیان مسکن تمایلی به زندگی در واحدهای مسکن مهر ندارند، می افزاید، مهم این است که همه مردم سرپناهی داشته باشند و تعادل برقرار باشد، زیرا در این صورت می توانند واحد مسکن مهر را اجاره داده و در خانه ای دلخواه زندگی کنند.

معاون وزیر مسکن و شهرسازی در پاسخ به این پرسش که هنوز بسیاری از واحدهای مسکن مهر خالی از سکنه هستند و مردم تمایلی به زندگی دراین واحدها ندارند، می گوید که الان فصل نقل و انتقالات نیست و باید ارزیابی تعداد سکونت در مسکن مهر را در تابستان سال آینده انجام داد.

فاطمی عقدا بابیان اینکه دغدغه مردم با این روند برطرف می شود، ادامه می دهد که ساخت و نوسازی واحدهای مسکن روستایی با سرعت 3 برابری نسبت به شهرها به کار خود ادامه می دهد و در شهرها هم این ساخت و سازها آغاز شده و یقینا متوقف نمی شود.

با این وجود که مسئولان وزارت مسکن جشن خانه دار شدن مردم را حتمی می دانند اما ظاهرا برای آنان تمایل متقاضیان برای سکونت در این واحدها اهمیت چندانی ندارد و تنها به فکر ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال هستند که البته بخش زیادی از آن به نوسازی بافتهای فرسوده مربوط می شود.

در واقع این واحدها مربوط به خودمالکینی است که تنها به نوسازی خانه های خود می اندیشند و نمی تواند به عنوان راه حلی برای خانه دار شدن دیگران به حساب بیاید. از سویی محدودیت اختیارات وزیر مسکن و شهرسازی در تامین اعتبارات و کمبود زمین که یکی از معضلات مسکن مهر در آینده است، در کنار دیگر مشکلات این طرح از مواردی است که جشن خانه دار شدن مردم ایران را به این زودی ها فراهم نمی‌کند.