راه‌های جلوگیری از مکیدن انگشت توسط کودکان

در برنامه مادر کودک شبکه سلامت سیما الهام بهرنگی، متخصص پوست و مو و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در خصوص پوسته ریزی کنار ناخن‌های دست در کودکان به گفتگو پرداخت.

کارشناس برنامه با بیان این مطلب که مشکلات ناخن در کودکان بسیار شایع است گفت: پوسته ریزی و خشکی اطراف ناخن کودکان بسیار شایع است.

وی شایع‌ترین دلیل پوسته ریزی و خشکی اطراف ناخن‌های کودک را شامل شست و شوی زیاد دست‌ها، قرار دادن انگشتان دست در دهان و کندن پوست کنار ناخن‌ها توسط خود کودک دانست و گفت: در مواردی که این مشکلات به دنبال شست و شوی زیاد دست‌ها اتفاق می‌افتد، استفاده از مرطوب کننده‌های مخصوص دست و ناخن‌ها بعد از هر بار شست و شوی دست‌ها توصیه می‌شود.

وی افزود: برای جلوگیری از مکیدن انگشت کودکان، می‌توان با استفاده از پماد دکسپانتنول در کنار ناخن‌ها و ایجاد طعم تلخ، کودک را از ادامه این رفتار منع کرد، در موارد شدیدتر مکیدن انگشت باید از مشاور کودک و نوجوان کمک گرفت.

این متخصص پوست و مو، چرب کردن مکرر پوست اطراف ناخن‌ها را، یکی از راه حل‌های درمان پوسته پوسته شدن کنار ناخن‌های دست در این کودکان ذکر کرد.

کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا کمبود مواد مغذی، املاح و ویتامین‌ها می‌تواند عامل ایجاد این عارضه باشد گفت: به غیر از پوسته ریزی کنار ناخن‌ها، لایه لایه شدن صفحه ناخن و یا قاشقی شدن و فرو رفتن صفحه ناخن‌ها نیز از دیگر مشکلات شایع ناخن‌ها در کودکان است هیچ کدام از این مشکلات نشانی از کمبود هیچ ماده غذایی در بدن کودک نیست.

بهرنگی ادامه داد: البته در اولین مراجعه این کودکان، آزمایش‌های ضروری از جمله کم خونی، هورمون‌های تیروئید و کمبود ویتامین D، بررسی می‌شود و در صورت نبود هیچ گونه مشکل با تجویز پماد‌های مرطوب کننده مخصوص ناخن‌ها، این مشکلات مرتفع خواهد شد.

کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که حضور لکه‌های سفید رنگ بر روی ناخن‌ها نشانه چیست گفت: برخلاف تصور عامه، حضور این لکه‌ها نشان دهنده کمبود کلسیم نیست و این فکر تنها یک باور غلط است.

وی ادامه داد: این علامت بیشتر فیزیولوژیک و گاهی هم ناشی از ضربه به ناخن‌ها است، نوجوانانی که زیاد تایپ می‌کنند یا با دکمه‌های موبایل و صفحه کیبورد کار می‌کنند و یا حتی با آلات موسیقی کار می‌کنند، ممکن است دچار این لکه‌ها شوند.

وی توصیه کرد: ناخن‌های بلندی نداشته باشند تا صدمات به حداقل برسد.

بهرنگی در پاسخ به این سوال که اگر درمان‌های معمول موثر واقع نشد، چه کنیم گفت: در موارد شدید استفاده از دارو‌های ترکیبی توسط متخصص پوست توصیه می‌شود؛ البته اگر علل زمینه‌ای که شامل ناخن جویدن و یا کندن پوست اطراف ناخن است ترک نشود، این درمان‌ها موثر واقع نخواهد شد و جهت برطرف شدن این عادات، مراجعه به روانپزشک توصیه می‌شود.

این متخصص پوست در پاسخ به این سوال که در چه صورتی دارو‌های ترکیبی حاوی استروئید خواهند بود گفت: اگر اطراف ناخن التهاب و قرمزی ایجاد شده باشد، احتمال تجویز کوتاه‌مدت ترکیبات استروئیدی وجود دارد.

بهرنگی در پاسخ به این سؤال که افتادن ناخن به چه دلیل اتفاق می‌افتد گفت: به دلیل عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا و کرونا خط عرضی بر صفحه ناخن‌ها ایجاد می‌شود که از محل خط‌ها ناخن‌ها شروع به افتادن می‌کنند که به دلیل زمان بر بودن رشد صفحه جدید ناخن‌ها، معمولا والدین احساس نگرانی می‌کنند.

وی ادامه داد: به دلیل استرسی که به سلول‌های زایای ناخن (ماتریکس ناخن) در اثر بیماری‌های تب دار شدید وارد می‌شود، همچنین پوست، مو و ناخن‌ها نسبت به بیماری‌های تب دار واکنش نشان می‌دهند. (مو دچار ریزش و ناخن را دچار قطع شدن صفحه ناخن می‌کند)

متخصص پوست و مو به والدین اطمینان داد: این تغییرات گذرا است و فقط چند ماهی طول می‌کشد تا صفحه جدید ناخن‌ها در کودک ایجاد شود.

کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که اگزما چیست گفت: اگزما یا درماتیت پوستی در نوزادان و بزرگسالان بیماری بسیار شایعی است، این بیماری ارثی است و معمولا زمینه آلرژی در این خانواده‌ها وجود دارد.

بهرنگی ادامه داد: این آلرژی می‌تواند سیستم ریوی نوزاد را تحریک کند و خود را به شکل آسم کودکان نشان دهد یا به شکل رینیت آلرژیک باعث عطسه و آبریزش بینی شود و یا به شکل درماتیت آتوپیک که با مشکلات خشکی پوست و یا اگزمای کودکان همراه است خود را نشان دهد، کودکان ممکن است همه این حساسیت‌ها را داشته باشد و یا تنها به یکی از آن‌ها مبتلا باشند.

وی اضافه کرد: در مورد درگیری پوستی، بسته به سن کودک محل درگیری‌ها متفاوت خواهد بود. در نوزاد ۲ الی۳ ماهه شایعترین محل درگیری گونه‌هاست و هنگام چهار دست و پا رفتن، ناحیه آرنج و زانو‌ها درگیری پیدا می‌کنند.

وی ادامه داد: پوست این کودکان به صورت عادی و ذاتی نمی‌تواند آب را نگه دارد که خشک و قرمز می‌شود و به خارش می‌افتد، به دنبال خارش پوست زخم می‌شود و میکروب شایع استافیلوکوک آئوروس بر روی آن سوار می‌شود و باعث ترشح و عفونت از زخم و مشکلات دیگر می‌شود، چیزی که می‌تواند به این سیکل معیوب کمک کند پیشگیری از خشکی پوست است، باید هر چیزی که باعث تشدید و دامن زدن به این خشکی می‌شود را از محیط دور کنیم.

این متخصص پوست و مو توصیه کرد: بسته به فصل، باید برای شست و شوی کودک از حرارت آبی استفاده کنیم که کودک سرما نخورد، حرارت بیش از حد نباشد، چون هرچه آب داغ‌تر باشد باعث خشکی پوست بیشتر و از بین رفتن چربی پوست او می‌شود.

وی بیان کرد: برای خشک کردن بدن کودک حوله را روی پوست نکشید و تنها با کمک حوله قطرات آب روی پوست را جذب کنید؛ بلافاصله پس از برداشت قطرات آب، پوست نوزاد را با استفاده از لوسیون‌های مخصوص پوست مخصوص این کودکان چرب کنید و سپس آن‌ها را لباس بپوشانید.