آیا استرس می‌تواند باعث کم خونی شود؟

کم خونی وضعیتی است که زمانی رخ می‌دهد که بدن شما گلبول‌های قرمز کافی تولید نمی‌کند. بدن شما برای انتقال اکسیژن به تمام اندام‌های خود به گلبول‌های قرمز نیاز دارد. اگر گلبول‌های قرمز کافی ندارید، این می‌تواند باعث کمبود اکسیژن در این اندام‌ها شود و در نتیجه علائمی مانند خستگی، سردرد، تپش قلب و رنگ پریدگی پوست را به همراه داشته باشد. وقتی اندام‌های شما اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند، توانایی عملکرد مؤثر را از دست می‌دهند.

دانشمندان ارتباط آزمایشی بین استرس و اضطراب و کم خونی را شناسایی کرده اند. با هر دو شرایط، برخی از محققان معتقدند استرس می‌تواند باعث کم خونی شود.

در مقابل، برخی دیگر معتقدند که کم خونی باعث استرس و اضطراب می‌شود. هر دو سناریو تا حدی واقعی هستند. این مقاله به بررسی هر دو سناریو و ارتباط بین استرس و کم خونی می‌پردازد. همچنین نحوه درمان و کنار آمدن با هر دو شرایط را پوشش می‌دهد.

ارتباط بین استرس و کم خونی

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد استرس می‌تواند باعث کم خونی شود. دو شکل استرس وجود دارد: استرس مزمن و استرس حاد.

در حالی که دومی فقط به طور موقت از نظر فیزیکی روی شما تأثیر می‌گذارد، اولی می‌تواند منجر به عوارض جسمی و عاطفی طولانی مدت شود. هنگامی که استرس دارید، بدن شما دچار تغییرات فیزیولوژیکی خاصی می‌شود که می‌تواند با کم خونی مرتبط باشد. نحوه دقیق تعامل هر دو شرایط هنوز در حال تحقیق است.

برای توضیح ارتباط بین استرس و کم خونی می‌توان از چندین نظریه استفاده کرد. یک دیدگاه این است که اضطراب می‌تواند منجر به کم خونی فقر آهن شود. زندگی طولانی مدت با استرس مزمن با اضطراب مرتبط است، وضعیتی که مدت‌ها با استرس عاطفی مرتبط بوده است.

با این حال، هیچ مدرک قطعی مبنی بر اینکه اضطراب می‌تواند باعث کم خونی شود وجود ندارد. آنچه شناخته شده است این است که اضطراب می‌تواند منجر به کمبود‌های تغذیه‌ای شود. کمبود مواد مغذی، به ویژه فقر آهن، یکی از علل شایع کم خونی است. فولات، منیزیم، ویتامین A و ویتامین B۱۲ نیز نقش دارند.

نظریه دیگر کاهش منیزیم در بدن شما است. وقتی بدن شما تحت استرس زیادی است، احتمال اینکه منیزیم بیشتری مصرف کند بیشتر است. کمبود آهن یکی از رایج‌ترین راه‌های ایجاد کم خونی است. تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود منیزیم با کم خونی ناشی از فقر آهن نیز مرتبط است.

یکی دیگر از راه‌هایی که استرس ممکن است باعث کم خونی شود، تأثیرگذاری بر رژیم غذایی شما است. افراد به موقعیت‌های استرس زا به روش‌های مختلف واکنش نشان می‌دهند. در حالی که برخی از افراد ممکن است شروع به پرخوری کنند، برخی دیگر ممکن است به اندازه کافی غذا نخورند که منجر به سوء تغذیه می‌شود. سوء تغذیه علت اصلی کم خونی فقر آهن است. استرس مزمن همچنین بدن شما را از تولید اسید هیدروکلریک باز می‌دارد. بدن شما برای کمک به هضم غذا به اسید هیدروکلریک نیاز دارد. وقتی نتواند به اندازه کافی آن را تولید کند، بر نحوه هضم غذا و مواد مغذی که می‌تواند از غذایی که مصرف می‌کنید دریافت کند، تأثیر می‌گذارد.

لازم به ذکر است که اضطراب نیز می‌تواند یکی از علائم کم خونی باشد. کم خونی می‌تواند یک وضعیت چالش برانگیز باشد، به خصوص قبل از تشخیص و درمان. علائم آن می‌تواند باعث شود که فرد نسبت به علائمی که نشان می‌دهد دچار استرس و اضطراب شود. در یک مطالعه در سال ۲۰۲۰، محققان دریافتند که افراد مبتلا به کم خونی فقر آهن به طور قابل توجهی بیشتر در معرض خطر ابتلا به شرایطی مانند اضطراب، افسردگی و برخی اختلالات روان پریشی هستند.

عوارض استرس و کم خونی

کم خونی و استرس هر دو می‌توانند منجر به عوارض پزشکی شوند. با کم خونی، موارد شدید می‌تواند منجر به ضربان قلب نامنظم، نارسایی قلبی، افزایش خطر عفونت و افسردگی در صورت عدم درمان شود. استرس مزمن همچنین می‌تواند منجر به عوارض پزشکی مانند فشار خون بالا، افسردگی، اضطراب و بیماری قلبی شود. در صورت عدم درمان یا مدیریت نادرست می‌تواند کشنده باشد.

تشخیص استرس و کم خونی

روش خاصی برای تشخیص استرس وجود ندارد. در بسیاری از موارد، بدن شما به شما می‌گوید که چه زمانی استرس دارد. برای تشخیص کم خونی فقر آهن می‌توان از یک آزمایش خون ساده استفاده کرد. این آزمایش سطح هموگلوبین، آهن خون و فریتین شما را بررسی می‌کند. اگر پزشک مشاهده کند که سطح آهن در خون شما پایین است، ممکن است نشان دهنده کم خونی باشد.

درمان استرس و کم خونی

برای درمان کم خونی می‌توان چندین رویکرد را در نظر گرفت. خط اول درمان معمولاً مکمل‌های آهن است. پزشک شما احتمالاً آن‌ها را تا شش ماه برای کمک به بازگرداندن سطح آهن به حالت عادی تجویز می‌کند.

در برخی موارد، مصرف مکمل‌های آهن می‌تواند عوارض جانبی مانند استفراغ، یبوست و اسهال ایجاد کند. در موارد شدید، آهن ممکن است نیاز به تزریق داخل وریدی، یعنی از طریق ورید داشته باشد. این روش آهن را سریعتر به خون شما می‌رساند.

مقابله با استرس و کم خونی

بسیاری از نکاتی که می‌تواند به شما در مدیریت استرس کمک کند می‌تواند به شما در مدیریت علائم کم خونی نیز کمک کند.

تکنیک‌های مدیریت برای هر دو شرایط عبارتند از:

خواب کافی: خواب کافی برای رفاه مطلوب هر انسانی ضروری است.
رژیم غذایی سالم داشته باشید: رژیم غذایی شما نقش زیادی در ایجاد کم خونی فقر آهن دارد. رژیم غذایی فاقد منیزیم و آهن می‌تواند باعث این بیماری شود. خوردن یک رژیم غذایی ناسالم در هنگام استرس نیز خطر ابتلا به چالش‌های سلامتی را افزایش می‌دهد. حفظ یک رژیم غذایی سالم برای مدیریت هر دو بیماری ضروری است.
زمانی را برای استراحت در نظر بگیرید: ضروری است که به بدن خود زمان دهید تا استراحت کند و از هر دو شرایط بهبود یابد. با استرس، نمی‌توان بر اهمیت استراحت بیش از حد تاکید کرد. مدیتیشن، معاشرت با خانواده و دوستان، و انجام سرگرمی‌هایی که دوست دارید راه‌های خوبی برای استراحت هستند.

خلاصه

برای درک ارتباط بین کم خونی و استرس باید تحقیقات بیشتری انجام شود. آنچه مشخص شده است این است که استرس می‌تواند منجر به کمبود‌های تغذیه‌ای شود که ممکن است به ایجاد کم خونی فقر آهن کمک کند. فرد مبتلا به کم خونی احتمالاً به دلیل علائم خود استرس عاطفی را احساس می‌کند. متأسفانه، این می‌تواند علائم کم خونی را بدتر کند.

شواهد علمی کافی در مورد ارتباط بین استرس و کم خونی وجود دارد. در حالی که ممکن است پیشگیری از استرس برای جلوگیری از کم خونی در همه تضمین نشده باشد، به این نتیجه می‌رسد که پیشگیری از استرس مزمن می‌تواند به کاهش خطر کم خونی، به ویژه کم خونی فقر آهن کمک کند. بسیاری از علائمی که احتمالاً در هنگام کم خونی تجربه می‌کنید، ممکن است در زمان استرس یا اضطراب نیز رخ دهند.

منبع: سلامت نیوز