با شکم بزرگ و صورت پفکرده، اما زیبایش روی صندلی مطب لم داده و با همسرش با منظره پرترهای از نوزادی تازهبهدنیاآمده که تصویرش روی دیوار است، سلفی میگیرد. کارش که تمام میشود همانطورکه روسریاش را مرتب میکند، رو به منشی میگوید: «خانم دکتر گفتن من میتونم ۹/۹/۹۹ زایمان کنم. وارد هفته سیوهشتم شدم. راستش خیلی برامون مهمه بچهمون توی این روز به دنیا بیاد». چرا؟ این سؤال را من میپرسم و خانم پابهماه به سمت صدا برمیگردد و میگوید: «خب لاکچریه دیگه. رنده. خوششانسی میاره...». منشی میگوید: خوششانسی میاره؟ دختر میخندد و میگوید: آره دیگه. خب شما فکر کن بعدا که بزرگ شد میگه مامان و بابام برنامهریزی کردن من ۹۹.۹.۹ به دنیا بیام. میفهمه ما همیشه براش برنامهریزی میکردیم».
به گزارش شرق، اینجا ساختمان پزشکانی در خیابان ولیعصر تهران است. مطب خانم دکتر پر است از زنانی که میخواهند خاتمه بارداریشان زودتر از هفته چهلم اعلام شود تا بتوانند فرزندشان را ۹۹.۹.۹ در آغوش بکشند تا نوزاد بختبرگشتهشان به لشکر خوششانسهای تولد رند بپیوندد. به گفته یکی از متخصصان زنان و زایمان که با قول اینکه نامش در این گزارش نیاید، حاضر به صحبت شد.
در بیمارستانهای مهم و مادر خصوصی که زنان در آن زایمان میکنند، اگر بهصورت عادی و روزانه پنج تولد ثبت شود، در روزهای با تاریخ رند این تعداد زایمانها به ۲۰ زایمان هم میرسد. این متخصص در ادامه میگوید: «تازه این آمار بیمارستانهاست. در بیمارستانهایی با تخصص زنان مثل بیمارستان ص که بیمارستانی بسیار گران است، تعداد زایمانهای روزهای رند حداقل به صد زایمان هم میرسد. شما کافی است همین تاریخ ۹۹.۹.۹ که پیشرویمان داریم، به چند بیمارستان سر بزنید و ببینید در همین بحران کرونا چه صف عریض وطویلی از زنان باردار درست شده که میخواهند لاکچری زایمان کنند». به گفته این متخصص زنان و زایمان، برای زایمان لاکچری هزینه بیشتری هم پرداخت میشود؛ هم پزشک دستمزد بیشتری میگیرد، هم بیمارستان. چون بیمارستان با جریمه احتمالی روبهروست و پول جریمه را پیشپیش از والدینی میگیرد که نمیدانند چه جفای بزرگی در حق فرزندشان میکنند».
درست است که به گفته پزشکان از هفته ۳۸ تا هفته ۴۰ زمان زایمان است و میتوان در صورت اتفاقی اورژانسی فرزند را از شکم مادر خارج کرد، اما گاهی اتفاق میافتد که نوزاد تا پایان هفته ۴۰ و ورود به هفته ۴۱ هنوز به دنیا نمیآید. در چنین شرایطی هم اگر جنین مشکلی نداشته باشد، پزشکان توصیه میکنند حیات جنینی از نوزاد دریغ نشود و اجازه دهند او زندگیاش را در شکم مادر ادامه دهد.
گلناز یکی از زنانی است که سال گذشته فرزندش پایان هفته ۴۰ و در ورود به هفته ۴۱ به دنیا آمده؛ او میگوید: «من پیش از هفته ۳۵ حالم اصلا خوب نبود و مدام به سزارین فکر میکردم. به پیشنهاد یکی از دوستانم پزشکم را عوض کردم و احساسم را گفتم. او برایم از تماس پوست به پوست وقت زایمان طبیعی گفت. از اینکه فرایند زایمان طبیعی اگر پزشک تشخیص دهد که من میتوانم زایمان فیزیولوژیک داشته باشم، یک فرایند دونفره با حضور پدر فرزندم است. همسرم میتواند در تمام زمان زایمان با من باشد. کمکم کند که درد زایمان را از سر بگذرانم. با من ورزشهای زمان زایمان را تمرین کند و لحظه تولد را ببیند.
دکتر به من تأکید کرد که میتوانم فرزندم را در لحظه تولد زمانی که بندناف جدا نشده، مدتی درآغوش بگیرم و تأکید کرد این تجربه مهم را از خودم نگیرم. از طرفی به من گفت که برای زایمان عجله نکنم و اجازه دهم فرزندم تا وقتی که میخواهد در شکمم باقی بماند. خب من گوش کردم و نتیجه گرفتم. بچه من هفته ۴۱ به دنیا آمد و کاملا رسیده بود. بدنش، قوای جسمانیاش، همهچیزش با بچههایی که پیشتر دیده بودیم، متفاوت بود. همانجا بود که فهمیدم چه موهبت بزرگی را داشتم از دست میدادم».
ثبت احوال میانجی شد
بعد از اینکه معلوم شد کرونا هم نمیتواند جلوی آنهایی را بگیرد که میخواهند تاریخ تولد تقویمی برای فرزندشان داشته باشند، ثبتاحوال برای اینکه از تجمع مردم در بیمارستانها جلوگیری کند، گفت که به متولدین آذرماه با تاریخ ۹۹.۹.۹ شناسنامه میدهد. سخنگوی سازمان ثبتاحوال کشور با تأکید بر لزوم توجه والدین به سلامت فرزندان خود بهجای توجه به تاریخ تولد رُند اظهار کرد: «امکان صدور شناسنامه متولدین ۱۵ روز اول آذر به تاریخ رُند وجود دارد».
«سیفالله ابوترابی» در تشریح ثبت تاریخ تولد در روز ۹۹.۹.۹ گفته است: «سازمان ثبت احوال کشور محدودیتی برای ثبت این وقایع ندارد، بنابراین اگر فردی در تاریخ پنجم یا ششم آذر به دنیا بیاید، میتواند به سازمان ثبتاحوال کشور مراجعه کند و در نهم آذر ماه با تاریخ صدور ۹۹.۹.۹ شناسنامه دریافت کند. خواهش ما این است همانطورکه معاونت درمان وزارت بهداشت نیز تأکید میکند، سلامت فرزندان را که مهمتر از تولد رُند ۹۹.۹.۹ است در نظر بگیرید؛ چراکه ممکن است خدایی ناکرده این کار موجب آسیبدیدگی نوزاد شود.
مانند سالهای گذشته که بحث تاریخهای رُند «۹۸.۸.۸»، «۹۷.۷.۷» و «۹۶.۶.۶» مطرح بوده، با بررسیهایی که داشتیم تفاوت خیلی زیادی میان آمارهای روز ماقبل و مابعد مشاهده نمیشود، بنابراین از همه هموطنان تقاضا میکنیم که به سلامت فرزندان خود بیندیشند. شاید فردی تمایل داشته باشد تاریخ صدور شناسنامه فرزندش ۹۹.۹.۹ باشد؛ بنابراین ثبتاحوال محدودیتی برای ثبت ولادت با تاریخ ۹۹.۹.۹ با گواهی اخذشده از بیمارستان ندارد، اما والدین توجه داشته باشند اگر فرزندشان دوم یا سوم آذرماه یا تا ۱۵ روز اول ماه متولد شود، طبق قانون در این ۱۵ روزکه اجازه داده شده تا برای صدور شناسنامه اقدام کنند، میتوانند برای صدور شناسنامه فرزند خود در تاریخ ۹۹.۹.۹ اقدام کنند».
اهمیت زندگی داخل رحم برای جنین
ناهید خداکرمی، رئیس انجمن مامایی ایران و عضو هیئتمدیره سازمان نظام پزشکی، با بیان اینکه انتخاب تاریخ تولد تقویمی خشونت علیه کودک است، در پاسخ به این سؤال که انتخاب تقویمی زمان تولد از چه زمانی باب شد میگوید: «بهصورت کلی، این پدیده از تیم درمان شروع شد که بدون توجه به اینکه بارداری باید خودبهخود خاتمه پیدا کند، زمانی را که به آن تاریخ تقریبی تولد یا زایمان میگوییم، بهعنوان یک زمان قطعی ختم حاملگی به مادر اعلام کردند. بعد از آن نوبت سزارینهای تکراری بود. یعنی کسانی که در زایمانهای پیشین سزارین شده بودند و بهتر بود در زایمان جدید هم سزارین شوند، برای همین یک تاریخ تقویمی به آنها اعلام کردند. کمکم کسانی هم که خواستار تولد فرزندشان به شیوه سزارین بودند، به این قافله پیوستند. این پدیده امروزی نیست و یک پدیده اجتماعی-فرهنگی-بهداشتی غیراخلاقی است که سالهاست در کشور وجود دارد و نظام سلامت ما با تخصصگرایی شدید به این مسئله دامن زده؛ اما اینکه تاریخها لاکچری شد، پدیدهای ۱۰ساله است که آن هم به نابرابری اقتصادی-اجتماعی که در کشور حاکم است، بازمیگردد. همینطور بخشی از ماجرا مربوط به وضعیت اجتماعی است. وقتی زنان کمترین اختیار را درباره پوشش، جایگاه و حتی درمورد مراقبت سلامت باروری دارند و تصمیمگیرندگان اصلی درباره دوران بارداری شان هم کسان دیگری هستند، بنابراین جایی که میتوانند برای بدنشان تصمیم بگیرند یا فکر میکنند که اختیار بیشتری دارند، بهصورت ناخودآگاه میآیند و گاهی تصمیماتی خطرناک برای خودشان یا کودکشان میگیرند که یکی از این تصمیمات تاریخ تولد تقویمی یا لاکچری است که عمدتا نوکیسگان به آن دامن میزنند».
خداکرمی گفت: «افرادی که به مراکز سلامت مراجعه میکنند و غالبا مراقبت آنها توسط ماما انجام میشود، معمولا چنین خواستهای ندارند، مادرانی که به مراکز مشاوره مامایی یا کلاسهای آمادگی زایمان میروند، چنین خواستهای ندارند، مادرانی که تیم درمان وقت کافی برای مراقبت از آنها میگذارد و آنها را توجیه میکند که روند فیزیولوژیک بارداری به نفع نوزاد است و روند بارداری خودبهخود باید خاتمه یابد، کمتر زیر بار چنین چیزهایی میروند. اما مادرانی که از آموزشهای کافی دوران بارداری برخوردار نیستند، بیشتر متقاضی این زایمانها هستند و جهل و ناآگاهی خانواده و تندادن تیم درمان به این خواسته به این مسئله دامن میزند. من معتقدم اگر مادری تقاضای ختم بارداری زودهنگام داشت، حتما باید پزشک یا ماما یک ساعت برای او و خانوادهاش وقت بگذارد و روند طبیعی زایمان را برای او باز کند. معمولا مادران بعد از این جلسه توجیهی پشیمان میشوند و دلشان میخواهد که خاتمه بارداری فیزیولوژیک باشد؛ اما اگر باز هم مادر به خاتمه تقویمی بارداری اصرار داشت، باید به خواسته مادر احترام بگذاریم؛ اما مشکل ما بیشتر از یک عدد است و هیچ خانوادهای فرزندش را قربانی عدد نمیکند».
وی در پاسخ به این سؤال که انگیزه مادرانی که دنبال تاریخ تولد تقویمی برای فرزندشان هستند چیست، میگوید: «بودند مادرانی که میخواستند تاریخ تولدشان با فرزندشان یکی شود. یا به دنبال تاریخ رند باشند. ما بدون مخالفت شروع به توضیح درباره روند زایمان میکنیم و از اهمیت آن میگوییم. معمولا ندیدیم بعد از این گفتگوها مادر همچنان اصرار به این مسئله داشته باشد».
او با بیان اینکه گرفتن زندگی جنینی از نوزاد پایمالکردن حقوق اوست گفت: «نباید زندگی داخل رحم از نوزاد گرفته شود. این مسئله میتواند یک خشونت علیه کودکان محسوب شود. ما عوارض کوتاهمدت و بلندمدت داریم و اینطور نیست که فقط کسانی فرزندشان دچار عارضه احتمالی شود که چند هفته زودتر به دنیا میآید، ممکن است حتی یک روز زودتر از موعد زایمانکردن، نوزاد را با خطرات جدی مواجه کند. بیشترین عوارض برای این نوزادان عوارض تنفسی است؛ چراکه حتما دستگاه تنفسی نوزاد باید رسیده باشد. ممکن است وزن بچه مناسب باشد، اما دستگاه تنفسی او کامل نباشد، دوم اینکه مسائل مغزی و سیستم عصبی است. نوزاد هنگام زایمان هشت تا ۱۲ ساعت زمان دارد که خودش را برای زندگی بیرون از رحم آماده کند که با تاریخ تقویمی آن را از فرزندمان میگیریم و این زمان زیادی برای کاملشدن سیستم عصبی و مغزی است. ضمن اینکه نشان داده شده در درازمدت بچههایی که زودتر از موعد به دنیا میآیند، دوبرابر بیشتر در معرض آسم و آلرژی هستند و دیابت و چاقی و اوتیسم و بیشفعالی هم در انتظار آنهاست».
شهوت و هیجان زندگی لاکچری و داشتن تاریخ رند برای هر چیزی، زندگی کودکان را هم نشانه گرفته و در سالهای اخیر بیشتر هم شده است. آدمهایی که فکر میکنند میتوانند با یک تاریخ رند، زندگی متفاوتی را به فرزندشان هدیه کنند. اما شاید بد نباشد یک روز بخشی از آدمهایی را که در تاریخ رند به دنیا آمدهاند، پیدا کنند و به جواب این سؤال ذهنیشان برسند که آنهایی که در تاریخهای رند به دنیا آمدهاند، واقعا آدمهای متفاوت و خوششانسی هستند یا این کیفیت زندگی و نوع تربیت است که خوشبختی را به فرزندمان هدیه میکند.