(ویدئو) سنجاقک‌ها جهان را چگونه می‌بینند

علاوه بر سرعت دید و تفاوت گذر زمان بر سنجاقک‌ها با انسان که در این ویدیو به آن اشاره شده است، سنجاقک‌ها دنیا را رنگی‌تر از انسان نیز می‌بینند.

انسان ها دارای دیدی سه رنگی هستند. منظور از دید سه رنگی، این است که همه رنگها را به صورت ترکیب سه رنگ قرمز، آبی و سبز می بینیم. این توانایی به خاطر وجود سه نوع مختلف از پروتئین که در اصطلاح «اوپسین» نام دارد صورت می گیرد. گفتنی است بسیاری دیگر از جانوران، از پستانداران گرفته تا پرندگان نیز سیستم بینایی مشابهی دارند.

اما مطالعه ای جدید نشان می دهد که این مساله برای سنجاقک ها صادق نیست. در پژوهشی که توسط موسسه ملی علوم و فناوریهای پیشرفته در تسوکوبا ژاپن به انجام رسید، چشم ۱۲ نوع سنجاقک مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه مشخص شد که حداقل تعداد انواع اوپسین ها در چشم سنجاقک یازده تا بود و در برخی گونه ها حتی به ۳۰ نوع هم می رسید.

این پژوهش نشان داد که سنجاقک ها در دوره های سنی مختلف، از اوپسین های مختلفی استفاده می کنند. برای نمونه در دوره ای که سنجاقک به شکل لارو است، فاقد اوپسین ویژه مشاهده نور آبی است. شاید به این خاطر که سنجاقک در این دوره، چندان با نور آبی روبرو نمی شود.

آیا وجود انواع مختلفی از اوپسین به این معناست که سنجاقک رنگین کمان را به شکل متفاوتی می بیند. هنوز پاسخ دقیقی به این پرسش داده نشده است. برخی از مطالعات نشان می دهد که سنجاقک می تواند نور فرابنفش را هم مشاهده کند. همچنین شاید این حشره قادر به مشاهده نور قطبیده بازتاب شده از روی سطح آب هم باشد.