دنیا با کمبود گور روبه‌رو است

نقاط مختلف دنیا به‌زودی برای تدفین اجساد مردگان با مشکل روبه‌رو خواهند شد و کمبود محل دفن باعث تشدید فشار بر گورستان‌های موجود شده است.

انقلاب صنعتی در قرون هجدهم و نوزدهم به مهاجرت گسترده از روستاهای کوچک به شهرها منجر شد. پیش از آن بیشتر مردم در مناطق روستایی زندگی می‌کردند و بعد از مرگ هم در گورستان محل دفن می‌شدند.

مقامات بریتانیا در پاسخ به این افزایش شهرنشینی در دوره ملکه ویکتوریا گورستان‌های بزرگی بنا کردند که اغلب در حاشیه شهرها واقع شده بودند. حالا آن گورستان‌ها تقریبا پر شده‌اند.

تیم موریس، مدیرعامل موسسه مدیریت گورستان‌ها و مرده‌سوزخانه‌ها، می‌گوید با این‌که بیشتر مردم بریتانیا مرده سوزی را انتخاب می‌کنند ولی در آینده با بحران روبه‌رو می‌شویم.

به گفته او "دو تا از محله‌های لندن – تاور هملت و هکنی – دیگر خدمات کفن و دفن ارائه نمی‌کنند و ساکنانشان باید به محله‌های مجاور بروند."

موریس می‌گوید فشار در شهرها بیشتر است ولی مناطق روستایی هم بدون مشکل نیستند.

"مقامات محلی باید در عین حال که خرج نگهداری گورستان‌های فعلی را می‌دهند، برای گورستان‌های جدید هم زمین پیدا کنند که گران است."

بازگشایی گورهای قدیمی
دکتر جولی راگ، از محققان گروه پژوهش‌های گورستان‌ در دانشگاه یورک، می‌گوید دفن جسد متوفی در محلی دور از اقوامش می‌تواند مشکل‌زا باشد.

"فاصله زیاد می‌تواند برای مردمی که می‌خواهند مرتب سر خاک بروند مشکلات رفت‌وآمد ایجاد کند. مشکل دیگر کمبود جا، عدم امکان دفن افراد کنار اعضای خانواده‌هایشان است که باعث فاصله افتادن بین گورهای خانوادگی می‌شود."

برآوردی در سال ۲۰۱۳ نشان داد که نیمی از گورستان‌های بریتانیا ممکن است تا ۲۰ سال دیگر پر شوند.

یک راه‌حل استفاده مجدد از گورهای قدیمی است. برای این کار می‌توان باقی‌مانده اجساد قبلی را خارج کرد، یا در عمقی بیشتر دفن کرد و از فضای فوقانی برای دفن اجساد جدید استفاده کرد.
دیگر کشورهای اروپایی، مثل آلمان، قبرها را بعد از چندین سال برای استفاده مجدد باز می‌کنند. از طرف دیگر، خانواده‌ها در اسپانیا و یونان برای اجساد خود "طاقچه" اجاره می‌کنند. این طاقچه‌ها در بالای سطح زمین قرار دارند و جسد چندین سال در آنها می‌ماند و بعد از تجزیه شدن، جسدها را به گورهای اشتراکی منتقل می‌کنند تا بشود دوباره از این طاقچه‌ها استفاده کرد.

گورستان سن میشل ونیز هم که در یک جزیره واقع شده بیش از ظرفیت متقاضی دارد و اجساد را بعد از تجزیه به جای دیگری منتقل می‌کنند.

اسرائیل هم با وجود مخالفت برخی از یهودیان ارتودوکس تصمیم گرفته برای دفن مردگان دالان‌هایی چندطبقه در زیر زمین بسازد.

سوزاندن جسد در خیلی از مناطق پرجمعیت دنیا کاری عادی است ولی پیدا کردن جا برای حتی یک خاکستردان هم کار سختی است. در هنگ کنگ، هزاران خانواده، خاکستر اقوامشان را در کیسه‌هایی در مراکز تدفین نگه می‌دارند تا شاید بعد از سال‌ها انتظار جایی در یکی از گورستان‌های عمومی یا خصوصی پیدا شود.

در سنگاپور تنها یک شرکت خصوصی از ۵۰ هزار خاکستردان نگهداری می‌کند و برای دسترسی اتوماتیک به آن‌ها تنها یک کارت الکترونیکی لازم است.

در دومین کشور پرجمعیت دنیا یعنی هند، بیشتر هندوها، خاکستر مردگان را بعد از سوزاندن در جایی پخش می‌کنند ولی مسلمانان و مسیحیان که اجساد را دفن می‌کنند برای پیدا کردن زمین مناسب دچار مشکل می‌شوند.

در مناطق دیگر، مثل ایالت مینه‌سوتا در آمریکا، از تکنیکی استفاده می‌کنند که به "دفن بی‌ضرر برای طبیعت" معروف شده.

موریس می‌گوید: "این فرایندی است که در آن جسد را در معرض مواد قلیایی قرار می‌دهند تا به خاکستر و مایع تجزیه شود. در حال حاضر در انگلستان قانونی نیست ولی دارند آن را در اسکاتلند بررسی می‌کنند."

محبوبیت خاکسپاری‌های طبیعی هم در حال افزایش است؛ جسد را داخل تابوتی حصیری قرار می‌دهند و در دل جنگلی طبیعی دفن می‌کنند. البته خرج این کار می‌تواند زیاد باشد.

در این میان، کشفی در وسط لندن نشان داده که در گذشته مقامات چگونه زمانی با کمبود جا روبه‌رو می‌شدند دست به کارهای متفاوت می‌زدند. استخوان‌های هزاران قربانی طاعون سیاه که قدمتشان به قرن شانزدهم بازمی‌گردد نبش قبر شده و برای دفن مجدد به زمینی خارج از پایتخت منتقل می‌شوند.

تعداد قربانیان اپیدمی‌های پیاپی طاعون سیاه چنان زیاد بود که روش‌های تدفین معمولی دیگر پاسخگو نبودند. برای همین اجساد را گروهی و به سریع‌ترین شکل ممکن در گودال می‌ریختند و بدون هیچ نشان و یادمانی دفن می‌کردند.