شهردار تهران: اولویت مدیریت شهری باید اولویت‌مردم باشد

شهردار تهران صبح امروز طی سخنانی در سومین همایش شوراها و مدیریت محلی گفت: یکی از رسالت های ما این است که مجموعه مدیران شهری اعم از شهردار، مدیران ارشد شهر و اعضای شورای اسلامی شهر در تمامی شهرها توجه کنند که آن ها دو مجموعه نیستند، بلکه همه آن ها یک مجموعه هستند و تضعیف هر کدام، تضعیف دیگری است.یک صدا بیشتر از مدیریت شهری نباید بیاید؛ آن صدا هم فقط و فقط صدای مردم باشد نه صدای شهردار و شورای شهر.

 محمدباقر قالیباف، در این مراسم که در تالار ایوان شمس برگزار شد، ضمن تبریک ایام ماه رجب ابراز داشت: هیچ موضوعی در بحث مربوط به شوراها نیست که ما آن موضوع را ندانیم اما جای سوال است با وجود اینکه همه این موضوعات را می دانیم، چرا باز هم اتفاقی نمی افتد؟ جلسات، نشست ها و محافل بسیاری زیادی به این موضوع پرداخته و این تا حدی است که در بخشی از موضوعات جنبه تکراری نیز پیدا کرده است، شاید بعضی اوقات باعث ناامیدی هم بشود.

وی ابراز داشت: در اینکه اساس نظام اسلامی، نوع حکومت و سیستم نظام اسلامی مبتنی بر مردم است، شکی نیست. ما نظرات حضرت امام(ره) را به صورت متعدد داریم که ایشان می فرمایند کاری که مردم می توانند انجام دهند، دولت نباید در آن دخالت کند. همچنین وقتی به قانون اساسی مراجعه می کنیم، نقش برجسته شوراها را می بینیم.

شهردار تهران تاکید کرد: ما شاهد نقش مردم در حل مشکلات هستیم که اوج آن دوران دفاع مقدس است. اگر در دفاع مقدس ارتش و سپاه می خواستند جنگ را جمع کنند، امکان نداشت. اما دفاع از زمانی شکل گرفت و دشمن متجاوز را تنبیه کرد که نظام اسلامی تصمیم گرفت در حضور مردم را بر میدان دفاع مقدس باز کند. از زمانی که این در را باز کرد، سرنوشت جنگ نیز تغییر پیدا کرد. اما امروز عملا می بینیم در بخشی از زمینه ها این فرصت را به مردم نمی دهیم. به نظر من یک بخش این موضوع به اشکالاتی که در نظام اداری و اجرایی خود داریم برمی گردد و بخش دیگر آن نیز مربوط به روحیات فردی افراد است که در کنار نظام اداری و اجرایی دارند. همچنین یک بخش آن نیز به عملکرد خود شوراها مرتبط می شود.

وی خاطرنشان کرد: درست است که اشکالاتی وجود دارد اما اگر تعداد اعضای شورای اسلامی شهرها و روستاها در کشور و حجم کار آن ها را نگاه کنیم و این اشکالات را با بقیه مراکز دولتی تصمیم گیری و قانون گذاری قیاس کنیم، شاهد هستیم که به جهت کمی نیز حتما موضوعات مربوط به شوراها کمتر خواهد بود؛ اما به دلیل آنکه شوراها همواره در ویترین هستند، مردم آن ها را می بینند، صبح تا شب با امورات مردم درگیر هستند و تجربه هم در این زمینه کم است، شاهد این موضوع هستیم.

محمدباقر قالیباف در ادامه ابراز داشت: همیشه یکی از دغدغه های مهندس چمران به عنوان رئیس شورای عالی استان ها، همین اختلافاتی بود که بین شهرداری و شوراری شهر وجود دارد چرا که گاهی اوقات این اختلافات ضربات سنگینی وارد می کرد. گاهی اوقات ما مشاهده می کردیم که نه در میان حدود هزار و اندی شهر و مراکز استان، بلکه تنها در میان 8 شهردار کلانشهرها، 4 شهر در بلاتکلیفی هستند، این باعث می شود تا مدیریت ها به سرعت آسیب پذیر شوند.

وی ادامه داد: یکی از رسالت های ما این است که مجموعه مدیران شهری اعم از شهردار، مدیران ارشد شهر و اعضای شورای اسلامی شهر در تمامی شهر ها توجه کنند که آن ها دو مجموعه نیستند، بلکه همه آن ها یک مجموعه هستند و تضعیف هر کدام، تضعیف دیگری است. درست است که شورا به صورت یک پارلمان محلی است اما نوع کار آن با مجلس و دولت متفاوت است. در اینجا شورا و شهرداری باید خیلی با هم مانوس تر باشند و نزدیک تر کار کنند؛ باید همدیگر را بهتر درک کنند، به موضوعات با محبت نگاه کنند، با گذشت امورات مردم را حل کنند. یک صدا بیشتر از مدیریت شهری نباید بیاید؛ آن صدا هم فقط و فقط صدای مردم باشد نه صدای شهردار و شورای شهر.

دکتر قالیباف در ادامه عنوان داشت: من بارها در میان اعضای شورایاری ها بر این موضوع تاکید کرده ام، حتی خبرنگاری از من سوال می کرد که دغدغه شما چیست؟ من نیز گفتم به عنوان قالیباف و شهردار تهران از لحاظ شخصیت حقیقی و حقوقی خودم هیچ دغدغه ای ندارم. اولویت من باید اولویت مردم باشد. اگر این اتفاق رخ نداد، مطمئن باشید که بحث های فردی، اختلاف سلیقه ها، گرایش ها، مسایل سیاسی و گروهی، عملکرد ها، تصمیمات غلط مدیریتی، لجبازی کردن بر سر یک موضوع کاری و... جز خسارت برای شهر چیز دیگری ندارد. بارها به مدیران می گویم که حرف مرد دو تا است، اگر مردی تصمیم گرفت و پس از آن مشاهده کرد که تصمیم او اشتباه است، عین مردانگی این است که آن تصمیم را اصلاح کند نه اینکه بر حرف غلط خود پافشاری کند و سپس عملکرد یک شهر و مدیریت شهری را زیر سوال ببرد.

شهردار تهران با بیان این نکته که انصافا نهاد شوراها تبلور عینی حضور مردم در عرصه تصمیم گری کشور در سطوح مختلف و همه جغرافیای کشور است، تصریح کرد: این نهاد از افتخارات نظام اسلامی است، مهم ترین شعار ما در دوران انقلاب اسلامی این است که مردم در سرنوشت خودشان دخیل و تصمیم گذار باشند، شوراها نیز در مسایل روزمره، هفتگی، ماهانه و موضوعات فرهنگی، خدماتی و عمرانی شهرها تصمیم گیری می کنند بنابر این باید این همراهی را داشته باشیم.

وی افزود: بخش دومی که در آن دچار مشکل هستیم مربوط به بعضی از قوانین و مقررات و نظام اداری و اجرایی کشور است. متاسفانه نظام اداری و اجرایی کشور ما نظامی بسیار متمرکز است. یک وقتی مثال زدم که گاهی اوقات به یک نانوایی در دورترین استان کشور آرد نمی رسد و این به موضوع بحث در دولت مرکزی تبدیل می شود که چرا به آن نانوایی آرد نرسیده است؟ معلوم است وقتی می خواهیم این موضوعات را مورد بحث قرار دهیم دیگر فرصتی پیدا نمی کنیم که ارزش پول ملی و درآمد سرانه خود را بالا ببریم و پیشرفت و توسعه را در کشور پیگیری کنیم بلکه از صبح تا شب امورات جاری خود را حل و فصل می کنیم. البته این از نوع بد مسایل خبری ما است که اگر بعضی مثال ها را بگوییم، موضوع سیاسی می شود اما خیلی از موضوعاتی که امروز در دولت مطرح می شود به این موضوع تمرکز در نظام اداری و اجرایی برمی گردد. چرا این باید دغدغه دولت شود؟ این امر باید دغدغه شورا، مدیریت شهری و محلی شود و خودش بتواند کار مربوط به خود را حل کند.

قالیباف در ادامه به ذکر مثالی در این زمینه پرداخت و گفت: وقتی توفیق خدمت در بسیج را داشتم، چهار میلیون نفر بسیجی داشتیم و قرار بود به بسیجیان یک دست لباس بدهند. در آن زمان دو تفکر وجود داشت؛ یک تفکر اصرار می کرد که لباس چهار میلیون نفر را در اینجا بدوزند و بفرستند. من می گفتم این چه اصراری است؟ ما اندازه افراد را از کجا داریم؟ اگر قرار باشد لباس چهار میلیون نفر را بدوزیم تا زمانی که این لباس به دست آن ها برسد 2 سال طول می کشد. در این مدت سایز افراد تفاوت کرده است و حتی ممکن است یکی از بسیج خارج شده و دیگری جایگزین او شده باشد. در آن زمان 13- 14 ماه درباره این موضوع بحث کردیم. تفکر دیگر می گفت اگر قرار است کسی لباس داشته باشد باید نوع پارچه را معلوم کنیم، خود بسیجی برود و لباس بدوزد و در نهایت پول آن را به او بدهیم. حداقل آن است که پایگاه بسیج درباره لباس آن بسیجی تصمیم بگیرد نه اینکه ما در اینجا درباره لباس بسیجیان تصمیم بگیریم. شاید این موضوع مسخره به نظر برسد اما خیلی از تصمیمات ما به همین مسخرگی است که اینجا می گویم. یعنی به حدی به امورات تصدی گری در این کشور دخالت می کنیم که هرگز به امورات تولی گری و حاکمیتی توجه نمی کنیم. این اشکال بیرونی است که برای حل آن واقعا باید به تمرکززدایی و اصلاح سیستم اداری و اجرایی توجه کرد.

شهردار تهران در ادامه بر ضرورت تفکیک و تقسیم کار ملی و محلی تاکید کرد و گفت: بر این باور هستم که تا زمانی که کار ملی و محلی را تفکیک نکنیم، تمرکززدایی نداشته باشیم و نظام اداری واجرایی کشور را اصلاح نکنیم، هرچقدر هم که پول داشته باشیم امکان ندارد بتوانیم بر مشکلات اقتصادی وفرهنگی در کشور فائق بیاییم. همانطور که در اول سال 80 قیمت نفت 10 – 11 دلار بود و در آخر دهه 80 قیمت نفت به 110 دلار رسید اما شاهد هستیم که در آخر دهه 80 وضع اقتصادی بدتر از گذشته بوده است.

وی تاکید کرد: به عنوان یک خدمتگزار، آدم مجری و فردی که بیش از 20 سال است در این موضوع کار اجرایی و مطالعاتی انجام می دهم این نکته را عرض می کنم، چرا که موضوع تخصصی من در دانشگاه نیز این مساله است. باید توجه داشته باشیم که ریشه این مشکلات در تمرکزگرایی، بی توجهی به تفکیک کار ملی و محلی و عدم اولویت بندی کارهاست. حضرت امیرالمومنین علی(ع) می فرمایند: چهار چیز است که همه حکومت ها و مدیریت ها را به فروپاشی می کشاند و آن جایی است که اراذل بر افاضل در مدیریت سبقت بگیرند و جایی که فروع بر اصول ارجحیت داشته باشد. دکتر قالیباف گفت: ما گرفتار این مشکلات هستیم و امروز مهم ترین رسالت ما در مدیریت های شهری این است که نفسانیت ها را کنار بگذاریم و با دل، برادری، محبت، رفتار علمی و کار جمعی پیش برویم. بعضی اوقات احساس می کنند روحیه جهادی یعنی یکدندگی این در حالی است که روحیه جهادی یعنی کار جمعی، توجه به خرد جمعی و ارزش گذاشتن به کار جمع؛ یا وقتی می گوییم «انقلابی» یعنی کسی که بر مدار قانون حرکت کند و البته امروز مشکل بزرگ ما بروکراسی های غیرمنطقی است و این چالش های جدی ما است.

شهردار تهران در بخش پایانی سخنان خود به رونمایی از پیشنویس قانون مدیریت یکپارچه شهری اشاره کرد و گفت: در دو سه سال گذشته، همه اندیشمندان، صاحب نظران ملی و محلی، شوراها، شهرداران و کسانی که در حوزه اجرایی و علمی دستی بر آتش داشتند بحث مربوط به پیش نویس قانون مدیریت یکپارچه شهری را دنبال کردند و این پیشنویس با بیش از 300 ماده تنظیم شده است. تقریبا می توانم بگویم به یک اجماع رسیدیم و این پیشنویس با همین دغدغده ها آماده شده است که امروز صاحب نظران این عرصه از آن در این جمع رونمایی می کنند.

وی ادامه داد: ما این پیش نویس را تقدیم می کنیم و از این به بعد عزیزان در مجلس شورای اسلامی و در دولت باید این موضوع را دنبال کنند. چه آنکه شورای عالی استان ها این پیشنویس را به صورت طرح به مجلس بفرستد، چه خود نمایندگان به عنوان یک طرح آن را در دستور قرار دهند و چه دولت به عنوان لایحه آن را به مجلس بفرستند. مسیر آن مهم نیست، مهم این است که به سرعت در صحن مجلس برود و در مسیر کار قرار گیرد. قطعا در مجلس این موضوع کارشناسی خواهد شد و اصلاح هایی بر روی آن صورت می گیرد.

محمدباقر قالیباف تاکید کرد: این قانون نتیجه زحمات چندین ساله و تجربه ومطالعه دقیق است. البته نمی گوییم که قابل اشکال نیست، حتما اشکالاتی دارد و مجلس آن را پخته تر می کند. امیدواریم پیشنویس قانون مدیریت یکپارچه شهری که در این نشست ارایه شده، افکارعمومی به آن توجه کنند و مخصوصا اعضای شورای شهر و نمایندگان مجلس شورای اسلامی به آن توجه داشته باشند. به این ترتیب می توانیم بخشی از معضلات و مشکلات اساسی خود را در کشور حل و فصل کنیم.