آصفی: از لغو دعوت به ژنو 2 تاسف نخوریم

حمیدرضا آصفی سخنگوی پیشین وزارت خارجه در روزنامه شرق نوشت: اجلاس «ژنو2» که بدون حضور ایران برگزار می‌شود، با موفقیت همراه نخواهد بود و محکوم به شکست است. به نظر من جمهوری‌اسلامی از ابتدا نباید این دعوت را قبول می‌کرد؛ چراکه برای این اجلاس، از پیش برای اعمال نفوذ بیشتر در سوریه، نسخه‌ای پیچیده شده است.

دلیل این ادعا را می‌توان در مواضع ایالات‌متحده، تحرکات سعودی‌ها و جلساتی که معارضان در استانبول برگزار کردند، جست‌وجو کرد. همچنین تحرکات اسراییل به‌همراهی برخی کشورهای مرتجع در منطقه را باید در زمره دلایل فوق به حساب آورد. این تحرکات، همگی برای انتقال قدرت در سوریه، بنا به درخواست آمریکا بوده است.

دعوتی که از ایران صورت گرفت، به سبب اینکه مشروط بوده و دوستانه نبوده است، باید از ابتدا مورد مخالفت قرار می‌گرفت و الان نیز پس از ملغی‌شدن این دعوت، نباید تاسف خورد؛ زیرا این اجلاس که از پیش شکست خورده، در صورت حضور ایران، مشروعیت و وجاهت می‌یافت. اظهارات جان کری و سایر دست‌اندرکاران این اجلاس نشان از آن بود که قلبا راضی به حضور ایران نبوده‌اند و دعوت از تهران به دلیل نفوذ ایران در منطقه، از سر اجبار انجام گرفته است. چراکه اگر به واقع خواستار حضور ایران در این اجلاس بودند، با مخالفت‌های عربستان و گروه‌های معارض، نظرشان عوض نمی‌شد.

در این میان این نکته نیز کاملا روشن است که گروه‌های مخالف خودشان حقوق‌بگیر برخی قدرت‌ها هستند و در حد و اندازه‌ای نیستند که با حضور تهران، مخالفت یا موافقت کنند. آنها تابع قدرت‌های بالادستی خود هستند. اگر آنها دستور شرکت یا عدم‌شرکت بدهند، گروه‌های مخالف قبول می‌کنند. بنابراین برگزارکنندگان، علاقه‌ای به حضور ایران نداشتند. از طرفی در این اجلاس، راه‌حل‌هایی ارایه خواهد شد که با خواست مردم سوریه همسو نیست، به‌دلیل اینکه اکثریت مردم سوریه از بشار اسد حمایت می‌کنند. دلیل این حرف را در عدم‌توفیق گروه‌های مخالف اسد می‌توان یافت؛ چراکه اگر مردم خواستار برکناری اسد بودند، مانند مصر و تونس و... با یک جرقه، مردم بسیج می‌شدند و حکومت را سرنگون می‌کردند.

 این اجلاس سعی بر این دارد که بر انتقال قدرت در سوریه جامه عمل بپوشاند. با توجه به اظهارات سرگئی لاوروف مبنی بر اینکه «براندازی نظام سوریه تفسیر غلط از معاهده «ژنو1» است» باید گفت که ایشان کشور قدرتمندی را نمایندگی می‌کند و جای حل‌وفصل این اختلافات، در کنفرانس مطبوعاتی نیست. بنده نیت‌خوانی نمی‌کنم ولی اگر روسیه چنین نظری داشت، می‌توانست زیر بار نرود و نظرات خودش را تحمیل کند. اما به‌هرحال روسیه بنا به دلایلی درمورد سوریه مواضعی مثبت دارد، از طرفی با برخی کشورهای عربی درحال گسترش روابط است و همچنین با آمریکا در حال تعامل است؛ بنابراین نباید توقع زیادی داشت که کل اجلاس را تحت‌تاثیر قرار دهد چراکه در چنین جایگاهی نیست. حال در این بین، سازمان‌ملل با نقش آفرینی‌اش در دعوت از ایران، در جهت خواست‌های آمریکا عمل کرد.

 اساسا آمریکا و غرب پس از پیروزی در جنگ جهانی دوم، برای گسترش ضریب نفوذ خود، سازمان‌های بین‌المللی را تاسیس کردند که سازمان‌ملل سرآمد این نهادهاست. با توجه به عملکرد دبیرکل، می‌توان اقدام او در پس‌گرفتن دعوتش از ایران را نیز در همین راستا ارزیابی کرد و این برای دبیرکل سازمان‌ملل بسیار ناخوشایند است.