روحانی: نباید نقد زیرزمینی شود

به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در مراسم نوزدهمین جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی با تبریک به اندیشمندان و برگزیدگان این جشنواره، اظهارداشت: ملت ایران خوشحال و خرسند است که جوانان، اساتید و فرهیختگان برای اینکه کشور در مسیر پیشرفت و تعالی قرار بگیرد همه کوشش و تلاش خود را در مسیر تحقیق و پژوهش به کار می‌برد.

روحانی با اشاره به اهمیت حوزه سلامت گفت: حوزه سلامت و نظام سلامت ویژگی‌های خاص خود را دارد و اگر بگوییم توسعه پایدار بدون سلامت و ارتقای سلامت امکان‌پذیر نیست، سخنی درست است که با واقعیت منطبق است و در واقع بیانگر آن کلام معروف است که می‌گوید روح و یا جان سالم در بدن سالم است و به عبارتی دیگر باید گفت شرایط جسمی در روح و شرایط روحی در جسم انسان تاثیرگذار است و ما را به اینجا می‌رساند که حتی آرامش، درست فکر کردن و درست اندیشیدن بدون سلامت و بدون جسم سالم یا امکان‌پذیر نیست یا بسیار سخت و پیچیده است.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان این که نظام سلامت مشکلات خاص خود را دارد، گفت: گرچه همه کشورهای جهان حتی کشورهای پیشرفته نتوانستند همه مشکلات و معضلات نظام سلامت‌شان را از بین ببرند، اما در عین حال در دنیای پیشرفته گام‌های بسیار بلندی در این ارتباط برداشته شده است. این گام‌ها فقط در مرحله تشخیص، درمان، دارو یا خدمات پزشکی نیست، بلکه فراتر از این مسائل است و در واقع باید گفت ما نیاز به ساختار صحیح، شبکه قوی و نیاز به نهادهایی داریم که بتوانند رابطه بیمار با درمان را به صورت عادلانه و سالم تسهیل کنند.

رییس جمهور باتاکید بر این‌که تحقیق در نظام سلامت منحصر به تحقیق در علوم پزشکی نیست،تصریح کرد: باید در رشته‌های مختلف پژوهشگران در این عرصه مشغول به تحقیق شوند. از جمله در ارتباط با مدیریت سلامت، اقتصاد سلامت، اخلاق سلامت و فلسفه سلامت و همه این تحقیقات باید در کنار هم قرار بگیرند و به صورت میان بخشی دیده شود.

رییس‌جمهور گفت: در کنار مراکز پژوهشی مربوط به نظام سلامت و وزارت بهداشت، وزارت علوم هم باید به میدان بیاید، سایر موسسات تحقیقاتی نیز باید در این عرصه وارد میدان شوند و از سوی دیگر معاونت علمی نیز باید در این زمینه گام‌های بلندی را بردارد و بخش خصوصی نیز باید وارد شود.

به گزارش ایسنا، رییس‌جمهور در ادامه سخنان خود گفت: تحقیقات برای دستیابی به نظام سلامت نسبتا مطلوب نیاز به همکاری، همدلی و هم‌افزایی در بخش‌های مختلف به ویژه در بخش اصلی سلامت دارد تا ما بتوانیم بیماران را راحت‌تر، آسان‌تر، با مخارج کمتر و با آثار جانبی کمتر درمان کنیم. بسیاری از درمان‌هایی که انجام می‌شود، ممکن است برای از بین بردن آن درد مشخص موفق باشد، ولی از سوی دیگر ما باید تلاش کنیم که آثار سوء جانبی درمانی که صورت می‌گیرد را کاهش دهیم و کمتر کنیم.

وی با تاکید بر این‌که ما در بخش سلامت نیاز به راه طولانی داریم، تصریح کرد: دولت بحث سلامت را بحث استراتژیک و بلندمدت می‌بیند و باید برنامه‌ریزی بلندمدت در ارتباط با آن انجام دهد، همچنان که برنامه‌ریزی کوتاه مدت نیز مدنظر است.

روحانی به مشکلات دولت یازدهم در ابتدای فعالیت خود در ارتباط با دارو اشاره کرد و گفت: ما در آغاز این دولت در بخش سلامت یعنی بخش دارو شاهد یک نوع شبه بحران بودیم و ناچار بودیم با اقدامات فوری در راستای حل این شبه بحران در بخش دارو برنامه‌ریزی و تلاش کنیم تا این موضوع را حل کنیم. دولت در این راستا با تمام توان ضمن این‌که مشکلات مالی فراوانی داشت و دارد و تلاش می‌کند که مشکلات را پشت سر بگذارد در بخش دارو قدم‌های فوری برداشت. البته به این معنا نیست که تمام مشکلات بخش دارو حل شده است، ولی ما توانسته‌ایم از آن شرایط فوق‌العاده عبور کنیم.

رییس‌جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود به توجه دولت به بخش سلامت در بودجه سال 93 اشاره کرد و افزود: در بودجه سال 93 گرچه ممکن است ارقام بودجه در بخش سلامت همچنان رافع تمام مشکلات نباشد، اما اقدامات قابل توجه دولت در حد توان خود انجام داده است.

روحانی ادامه داد: امید دولت این است که در طول چهار سال فعالیت دولت یازدهم شرایط نظام سلامت به شرایط نسبتا مطلوبی برسد.

وی با اشاره به نیاز کشور به واردات در امر واکسن، گفت: اینکه کشور برای واکسن نیازمند واردات است بر دوش دولت سنگینی می‌کند و من از دکتر هاشمی (وزیر بهداشت) می‌خواهم که بحث واکسن در طول فعالیت دولت یازدهم و در پایان این دولت به نقطه‌ای برسد که ما بی‌نیاز از واردات واکسن و در این زمینه خودکفا شویم.

رییس‌جمهور با بیان این‌که در بخش‌های دیگر سلامت نیز دولت برنامه‌ریزی‌های مفصلی دارد و مشغول برنامه‌ریزی است، تصریح کرد: چند هفته قبل یک جلسه دولت به طور کامل به بحث و بررسی در ارتباط با وضعیت سلامت کشور اختصاص داشت و تاکنون در چندین جلسه اقتصادی که با حضور رییس‌جمهور برگزار شده بحث‌ها پیرامون حل مشکلات سلامت بوده است.

روحانی گفت: در این زمینه در مرحله دوم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها قدم‌های بلندتری را برمی‌داریم.

رییس‌جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود در زمینه تحقیق و پژوهش در ارتباط با بخش سلامت، گفت: در زمینه تحقیقات دولت باید منابع بیشتری را در اختیار این بخش قرار دهد و ما در اینجا قول خواهیم داد که اگر هر تحقیقی برای جامعه امروز ضروری باشد، کاربردی باشد و تبدیل به محصول شود و به عنوان محصول دانش‌بنیان بتواند در اقتصاد ملی ما حضور پیدا کند دولت منابع مالی مربوط به آن را به هر صورتی که باشد تامین می‌کند.

روحانی با بیان این‌که دنیای تحقیقات دنیای بی‌انتهایی است و تحقیقات مسیر شکوفایی است، افزود: شکوفایی در بخش علم و سلامت تنها از مسیر پژوهش می‌گذرد و اگر پژوهش نباشد علم به معنای انباشت داده‌ها خواهد بود و این ما را به توسعه و پیشرفت نمی‌رساند.

وی با تاکید بر این‌که جامعه ما برای وارد شدن به عرصه پژوهش و تحقیق نیاز به شک و پرسش دارد، گفت: در واقع تحقیق از شک مقدس آغاز می‌شود همان چیزی که به عنوان فرضیه معروف است. شک یک آغاز است که اگر درست حرکت کنیم ما را به علم و یقین می‌رساند.

رییس‌جمهور با تاکید بر این‌که اساس رشد یک انسان پرسش است و انسانی موجودی پرسشگر، جستجوگر و انتخاب‌گر است، تصریح کرد: نباید بگذاریم که فضای جامعه به گونه‌ای باشد که خدای ناکرده پرسش، اندیشه‌ای و یا نقدی زیرزمینی شود. پرسش و نقد از بین نمی‌رود و اگر نگذاشتیم که بروز و ظهور پیدا کند به ناچار زیرزمینی می‌شود و این به نفع جامعه نخواهد بود. باید بگذاریم فضا باز شود که هر کسی سوال و نقدی دارد مطرح کند؛ چرا که تنها در سایه برخورد اندیشه‌های مختلف می‌توانیم به رشد و تعالی دست پیدا کنیم.

روحانی تاکید کرد که دانشگاه باید مرکز اندیشه‌ورزی، پرسشگری، نقادی و حقیقت‌جویی باشد و اگر چنین فضایی ایجاد شد این دانشگاه است که باید محقق را تربیت کند و از این دانشگاه باید پژوهشگران و صاحب‌نظران به صحنه علم و تحقیق قدم بگذارند.

وی با بیان این‌که پژوهش و تحقیق باید در راستای بهبود زندگی مردم باشد، گفت: به عنوان کسی که سال‌ها در یک مرکز تحقیقاتی حضور داشتم می‌گویم منابع مالی در زمینه تحقیقات کافی نیست و این منابع باید افزایش پیدا کند اما باید توجه داشت که منابعی که اختصاص داده شده آیا درست و بهینه بوده است؟ در واقع می‌خواهم بگویم که در بحث پژوهش، منابع مالی بی‌پایان نیست حتی برای کشورهای توسعه یافته، اما باید اولویت‌ها در این زمینه مشخص شود. در نظام سلامت هم باید پژوهش‌ها بر اساس اولویت‌ها باشد.

وی اضافه کرد: نمی‌گویم که تحقیق را محدود کنیم، اما دولت باید منابع خود را برای پژوهش‌های اولویت‌دار برای حل معضلات امروز جامعه ایران تخصیص دهد. باید نتایج تحقیقات منجر به بهداشت قوی‌تر برای پیشگیری، درمانی کوتاه مدت‌تر و به دارویی کم‌قیمت‌تر و موثرتر برای مردم تبدیل شود و اگر تحقیقی ما را به این نقاط رساند آن موضوع تحقیقی دارای اولویت است. دولت برای تحقیقات اولویت‌دار آماده تامین هزینه است به نحوی که همان‌طور که گفتم آن تحقیق تبدیل به محصول شود و به بازار بیاید.

رییس‌جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود با مقایسه پزشکی در زمان گذشته و اکنون، گفت: امروز ابزار و فناوری به کمک شما در جهت تشخیص و درمان آمده است.

وی با بیان این‌که ما در زمینه پزشکی از گذشته تاکنون شخصیت‌های بزرگی داشته‌ایم به فعالیت‌های رازی اشاره کرد و گفت: او شیمیدان بزرگی بود و در عین حال که نه منابع مالی داشت، نه پارک و علم و فناوری ، خودش با کمک شاگردانش به مراتب بالایی رسید.

روحانی با بیان این‌که ما از بزرگان‌مان در این عرصه دو مقوله درک و درد می‌خواهیم، افزود: باید بزرگان ما در این عرصه درد مردم را داشته باشند، درد کشور و درد تعالی کشور و درد حل معضلات مردم را داشته باشند و دردکش در این راستا باشد که کشور ما اگر بخواهد به قدرت و ثروت برسد راهی جز پژوهش ندارد. باید تحقیق و پژوهش کنیم.

رییس‌جمهور با بیان این‌که اقتصاد ما باید دانش‌محور باشد و محصولات دانش‌محور نیز بخش بزرگی از محصولات جامعه ما باشد، تاکید کرد: پژوهشگران و محققان ما باید در این راستا انگیزه، اراده و اعتماد به نفس لازم را داشته باشند و دولت نیز موظف است که در این زمینه کمک‌های لازم را انجام دهد.

وی خطاب به پژوهشگران و محققان در این عرصه، گفت: در زمینه نظام سلامت و تحقیقات در رشته‌های مختلف اولویت را به آن بیماران و اقشاری از جامعه اختصاص دهیم که دارای مشکلات بیشتری هستند، زندگی آنها با رنج توام است مثل جانبازان، معلولین، بیماران خاص،‌ بیماران صعب‌العلاج. شما اگر یک قدم در راستای حل مشکلات آنها بردارید تاثیر زیادی نه تنها در زندگی خود این بیماران، بلکه در زندگی خانواده آنها نیز خواهد گذاشت.

روحانی تاکید کرد که تمام پژوهش مقدس و ارزنده است، اما باید به پژوهش‌هایی که درد و رنج این عزیزان را کم می‌کند و کاهش می‌دهد اولویت دهید.

رییس‌جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اهمیت اخلاق پزشکی و تحقیق بر روی آن، گفت: مصرف دارو در کشور ما زیاد است و ما باید به سمتی برسیم که یک پزشک با شهامت برای خوشایند یک بیمار صفحه نسخه دارو را پر نکند و آنچه که برای بیمار ضروری است بنویسد البته می‌فهم این کار سختی است و اگر یک پزشک به یک بیمار بگوید که شما نیاز به دارو ندارید و با استراحت مشکلت حل می‌شود ممکن است آن بیمار بگوید که دکتر سواد نداشت. ما در این زمینه نیاز به فرهنگ‌سازی در جامعه داریم. در واقع نظام سلامت ما نیاز به فرهنگ‌سازی دارد. ما باید به سمتی برویم که اگر یک بیمار اصرار کرد که پزشک برای او MRI‌ بنویسد و دکتر تشخیص دهد که بیمار به این موضوع نیاز ندارد بگوید که تو نیاز به MRI‌ نداری.

وی با تاکید بر این که ما نیاز به شهامت در امر پزشکی داریم و الگوی ما باید در این زمینه رازی باشد، گفت: رازی گفته پزشکی حق دارد بیمار را درمان کند که علم و اخلاق لازم این کار را داشته باشد بنابراین همه بیاییم در نظام سلامت یک بخشی از تحقیقات را به مسائل اخلاقی و جامعه‌شناسی در این حوزه اختصاص دهیم، ما باید کل نظام سلامت را ارتقا دهیم و سلامت فقط درمان، دارو و تجیهیزات پزشکی و مسائل این‌چنینی نیست.

رییس‌جمهور در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه ما باید در این ارتباط از پتانسیل ایرانیان خارج از کشور نیز استفاده کنیم، گفت: باید ارتباط‌مان را با آنها قوی‌تر کنیم و راه رفت و آمد آنها به ایران را تسهیل دهیم و دولت آماده است که تسهیلات لازم را در هر بخشی که لازم است برای ورود و خروج آنها فراهم کند.

روحانی تصریح کرد: من در نیویورک نیز گفتم که این حق مسلم هر ایرانی است که بیاید کشور خود را ببیند و با کشور خود رفت و آمد داشته باشد.

وی اضافه کرد: ما باید بتوانیم از سرمایه فکری، علمی، پژوهشی و تحقیقاتی ایرانیانی که در خارج از کشور هستند، استفاده کنیم؛ چرا که آنها نیز مثل ما دلسوز ایران و کشور هستند. ما همه باید دست به دست هم بدهیم که پژوهش و تحقیق و نظام سلامت و همه چیز ما در گرو آشتی است. همه با هم آشتی کنیم، به امید فردای بهتر و ایرانی سربلندتر.

در این مراسم با حضور رییس‌جمهور از 34 محقق و پژوهشگر برتر این جشنواره تقدیر و قدردانی شد و از جمله کسانی که مورد تقدیر قرار گرفتند محمدباقر لاریجانی رییس مرکز تحقیقاتی غدد درون ریز دانشگاه تهران بود.