آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح فراز «وأسألُکَ التّوفیقَ فیهِ لأنْ أطیعَکَ» میگوید: خدایا از تو توفیق میخواهم که در ماه رمضان اطاعت تو را کنم و گناه انجام ندهم. روایت داریم از امام نهم (ع) که فرمود: مومن باید سه خصلت داشته باشد؛ اول توفیق داشته باشد، دوم خودش را موعظه کند و سوم اینکه نصیحت دیگران را قبول کند.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح فراز «وَ اَنزل عَلَیّ فیه بَرَکاتکَ» اظهار میکند: اینجا میخوانیم که خدایا برکات خودت را نیز بر ما نازل کن. برکات چیست؟ برخی عمر با برکت دارند، چه اهل علم چه غیر اهل علم. دستگیری و انجام کار خیر را برکت مینامند. معنی این فراز این است که عمر با برکت داشته باشیم. اگر پولداریم، کار خیر انجام دهیم و اگر عالمیم شاگرد تربیت کنیم و کتاب دینی بنویسیم.
مرحوم آیتالله مجتهدی درباره ابواب بهشت گفته است: در اینجا منظور این است که خداوند ما را از گناهانی که در طول عمر خویش انجام دادهایم پاک سازد و حسنات و کارهای نیک ما را افزون سازد؛ چرا که تا انسان گنهکار باشد و از خیرات و حسنات به دور باشد، بهشت بر او حرام خواهد بود و تنها هنگامی دربهای بهشت روی او گشوده میگردد که هیچ گناهی بر او نباشد و اینکه میگوییم درهای بهشت را بر روی ما بگشای، به این خاطر است که خداوند به ما عنایت فرماید تا طوری در دنیا زندگی کنیم که بتوانیم در آخرت از هر دری که خواستیم وارد بهشت شویم.
اصلیترین نماز شب قدر یا نماز هفت قل هو الله، نماز مستحبی است که خواندن آن در شبهای قدر سفارش شده است. این نماز دو رکعت است. در هر رکعت بعد از سوره حمد، هفت بار سوره توحید خوانده میشود و بعد از تمام شدن نماز ۷۰ مرتبه ذکر «استغفر الله و اتوب الیه» تکرار میشود.
مردم به سوی محراب دویدند و آن حضرت را دیدند که در محراب افتاده و فرق مبارکش شکافته شده و خاک از کف محراب برمیگیرد و بر جای زخم و جراحت میریزد و این آیه شریفه را تلاوت میفرماید: (منها خلقناکم و فیها نعیدکم ومنها نخرجکم تارة اخری) یعنی شما را از خاک آفریدیم و به خاک باز میگردانیم و از خاک بار دیگر شما را بیرون میآوریم. سپس فرمود امر خدا فرا رسید و گفته پیغمبر صلی الله علیه وآله وسلم تحقق یافت.
آیتالله مجتهدی تهرانی در خصوص فراز پایانی دعای روز نوزدهم ماه رمضان میگوید: خدا ما را به دین حق یعنی دین اسلام و مذهب شیعه دوازده امامی راهنمایی کرده است و اینکه شیعه مرتضی علی (ع) هستیم خیلی مهم است. خدایا این چند دعا را درباره ما مستجاب بفرما.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح فراز «اللّهمّ نَبّهْنی فیهِ لِبَرَکاتِ أسْحارِهِ» میگوید: خدایا متوجه کن من را تا از برکات سحر ماه رمضان استفاده کنم. مردم از برکات سحر غالباً استفاده نمیکنند. در طول سال از سحر باید استفاده کرد به خصوص در ایام ماه رمضان. حافظ میگوید «آن گنج خداداد که خدا داد به حافظ / از ورد شب و روز و دعای سحری بود.»
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح «یا من لا یحتاج الی التّفسیر و السّؤال» اظهار میکند: ای خدایی که احتیاج نداری من شرح بدهم. خدا خودش همه چیز را میداند و احتیاجی ندارد که ما تفسیر کنیم. نه تنها خدا به تفسیر و سوال احتیاج ندارد، بلکه ائمه ما هم به آن احتیاج ندارند و از احوال ما باخبرند.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح «اَللّهُمَّ وَفِّقْنی فیهِ لِمُوافَقَةِ الاْبْرارِ» میگوید: خدایا کاری کن که من با افراد خوب موافقت کنم. مثلاً اگر در جایی رأیگیری است. اگر شخصی خوب است با او موافقت کنم و اگر بد است، به او رأی ندهم و در انتخابات ریاست جمهوری و مجلس به افراد خوب رأی بدهم.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح «اللهمّ لاتؤاخِذْنی فیهِ بالعَثراتِ» میگوید: خدایا من را به لغزشها مؤاخذه نکن. گاهی آدم میلغزد و ایمانش ضعیف میشود و تقوایش از بین میرود. گناهان آدمی همان لغزش است و باید از خدا بخواهد که مؤاخذه نشود.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح عبارت «وَصَبِّرْنِی فِیهِ عَلَی کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ» میگوید: در این بخش از دعا از خدا میخواهیم که ما را در برابر قضا و قدر خویش راضی کند؛ بنابراین از خدا درخواست میکنیم که خدایا مرا بر تقدیر خودت صابر قرار بده! مراد از «کَائِنَاتِ الْأَقْدَارِ»، قضا و قدر حتمی الهی است. هر کس در لوح محفوظ قضا و قدری دارد که نمیداند صلاح او در آن امر است.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح «اللّهمّ زَینّی فیهِ بالسّتْرِ والعَفافِ» میگوید: خدایا روزی کن من را در ماه رمضان و به دو چیز و زینت بده، ستر و عفاف، ستر یعنی اینکه گناهان مردم را مخفی کنم. به ما چه ارتباطی دارد که فلانی عیب دارد؟ خوش به حال بندهای که به عیب خودش میپردازد و به عیب دیگران کاری ندارد.
روزه در فضا به یک چالش بزرگ تبدیل شده است، شاید یکی از برجستهترین دلایل آن این باشد که فضانوردان در یک روز معمولی ۲۴ ساعته زمین، ۱۶ بار طلوع خورشید و ۱۶ بار غروب آفتاب را تماشا میکنند که چالشی در مورد زمان بندی روزه و نماز فضانورد به شمار میرود.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح «وَحَرِّمْ عَلَیَّ فیهِ السَّخَطَ وَالنّیرانَ» میگوید: خدایا غضب و آتش خودت را بر من حرام کن. جهنم مصیبتهای بسیاری دارد و إنشاءالله هر کسی با ولای امیرالمؤمنین (ع) و ولای اهل بیت (ع) از دنیا برود، جهنم نمیرود. امام صادق میفرمود: «ایمانتان را با خودتان بیاورید، ما دستگیری و شفاعت میکنیم".
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح «وَاجْعَلْنی فیهِ مِنَ الْفاَّئِزینَ لَدَیکَ» میگوید: خدایا من رستگار باشم، اگر رستگار باشم در روز قیامت اهل بهشت میشوم.
آیتالله مجتهدی تهرانی درباره «بِمَحَبَّتِکَ یا اَمَلَ الْمُشْتاقینَ» در دعای روز نهم ماه مبارک رمضان میگوید: این دعاها را درباره من مستجاب کن، به حق دوستی خودتای آرزوی مشتاقان. اینطور میگوییم، چون خدا نسبت به ما دوستی دارد و خدا صدبرابر محبت والدین به اولاد، ما را دوست دارد.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح «اَللّهُمَّ ارْزُقْنی فیهِ رَحْمَةَ الاْیتامِ» میگوید: خدایا در ماه رمضان مهرورزی نسبت به یتیمان را روزیام گردان. اگر قلب ما زنگ بزند، از چه دوایی میتوان برای رفع آن استفاده کرد. برای اینکار باید سحرها قرآن بخوانید تا قلبتان را جلا بدهید. همچنین جان انسان را استغفار سحر جلا میدهد و میتوان با یتیمنوازی قلب را جلا داد.
آیتالله مجتهدی تهرانی در شرح «اَللّهُمَّ اَعِنّی فیهِ عَلی صِیامِهِ وَقِیامِهِ» میگوید: خدایا کمک کن در این ماه روزه بگیریم و شب زندهداری کنیم. اگر خدا کمک کند، گرسنگی را نمیفهمیم. عبادت شب و سحر، دعاهای ابوحمزه ثمالی و افتتاح را انجام میدهیم، گاهی افرادی غصه میخورند که ماه رمضان چگونه روزه بگیریم؟ خوب دعا کنید و خدا کمکتان میکند.
آیت الله مجتهدی تهرانی در شرح دعای روز ششم «اَللّهُمَّ لا تَخْذُلْنی فیهِ لِتَعَرُّضِ مَعْصِیَتِکَ» میگوید: خدایا، من را به واسطه تعرض گناه خوارم نکن، گناه آدم را خوار و عبادت و بندگی آدم را عزیز میکنند. اگر اهل طاعت و بندگی شوید، عزیز میشوید؛ اما اگر اهل گناه باشید، کسی دوستتان ندارند.